Bandikot indyjski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bandikot indyjski
Bandicota indica[1]
(Bechstein, 1800)
Ilustracja
Bandikot indyjski kryjący się za instalacją
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

myszowate

Podrodzina

myszy

Plemię

Rattini

Rodzaj

bandikot

Gatunek

bandikot indyjski

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[19]

Bandikot indyjski[20] (Bandicota indica) – gatunek ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący w Azji Południowej i Południowo-Wschodniej[19][21].

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1800 roku niemiecki zoolog i botanik Johann Matthäus Bechstein nadając mu nazwę Mus indicus[2]. Holotyp pochodził z Puducherry, w Indiach[21].

Morfologicznie jest bliższy B. savilei niż B. bengalensis[21]. Takson politypowy, ale liczba, rozpoznanie i rozmieszczenie podgatunków wymagają przeglądu taksonomicznego[22]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[22].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Bandicota: zniekształcona nazwa pandi-kokku oznaczająca w telegu „świnio-szczura”. Rodzima nazwa bandikota odnosi się do jego zwyczaju chrząkania jak świnia podczas ataku lub podczas biegania w nocy[23].
  • indica: łac. Indicus „indyjski”, od India „Indie”[24].

Wygląd[edytuj | edytuj kod]

Bandikot indyjski osiąga długość (bez ogona) 188–350 mm, długość ogona 146–280 mm, długość ucha 27–33 mm, długość tylnej stopy 42–60 mm; masa ciała 375–600 g[25]. Wierzch ciała jest czarnobrązowy, boki bardziej szare, z długimi czarnymi włosami okrywowymi; spód ciała jest ciemny, brązowoszary. Ogon jest jednolicie ciemnobrązowy. Duże, szerokie stopy także są ciemne, ciemnobrązowe do czarnych. Górne siekacze są bardzo szerokie, para tych zębów ma u dorosłego osobnika ponad 4 mm szerokości. Bandikot indyjski jest większy od pozostałych bandikotów i podobnych do nich szczurów[26].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Bandikot indyjski występuje na Półwyspie Indyjskim i Indochińskim, a także na Tajwanie i Jawie. Jest spotykany w większej części Indii, Nepalu, Bangladeszu, południowo-środkowej i południowo-wschodniej Chińskiej Republice Ludowej (Syczuan, Junnan, Kuejczou, Guangdong i Fujian) oraz kontynentalnej południowo-wschodniej Azji (Mjanma, Tajlandia, Laos, Wietnam i Kambodża); występuje także na wyspie Cát Bà u wybrzeży północnego Wietnamu[22]. Populacja Tajwanu ma niepewne pochodzenie[22]. Introdukowany w stanach Kedah i Perlis na Półwyspie Malajskim oraz na Jawie[19].

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Żyje na polach, we wsiach i miastach; w środowisku naturalnym zamieszkuje tereny bagniste, w związku z czym jest często spotykany na polach ryżowych[19][26].

Kopie nory na brzegach strumieni, w groblach i na skrajach pól; w systemie nor może mieszkać cała kolonia bandikotów. Samica wydaje na świat od 5 do 7 młodych w miocie. Zwierzęta te prowadzą głównie nocny tryb życia, żywią się roślinami i bezkręgowcami[19][26].

Populacja[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje bandikota indyjskiego za gatunek najmniejszej troski. Nie są znane zagrożenia dla gatunku, jest on szeroko rozpowszechniony i pospolity, nawet bardzo. Ocenia się, że jego liczebność rośnie[19]. Bywa uznawany za szkodnika[19][26].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Bandicota indica, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Bechstein 1800 ↓, s. 497.
  3. Bechstein 1800 ↓, s. 498.
  4. Shaw 1801 ↓, s. 54.
  5. Shaw 1801 ↓, s. 55.
  6. T. Hardwicke. Description of a large Species of Rat, a Native of the East Indies. „Transactions of the Linnean Society of London”. 7, s. 306, 1804. (ang.). 
  7. T. Horsfield: Zoological researches in Java, and the neighbouring islands. London: Printed for Kingsbury, Parbury, & Allen, 1824, s. ryc. i nienumerowany tekst. (ang.).
  8. B.H. Hodgson. Synoptical Description of Sundry New Animals, enumerated in the Catalogue of Nipálese Mammals. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 5, s. 234, 1836. (ang.). 
  9. B.H. Hodgson. On the rats, mice, and shrews of the central region of Nepal. „The Annals and Magazine of Natural History”. 15, s. 268, 1845. (ang.). 
  10. J. Anderson. On Arvicola indica, Gray, and its relations to the Sub-Genus Nesokia, with a description of the species of Nesokia. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 47 (2), s. 231, 1878. (ang.). 
  11. O. Thomas. The bandicoot of Mount Popa, and its allies. „Journal of the Bombay Natural History Society”. 24 (4), s. 642, 1916. (ang.). 
  12. C.B. Kloss. On mammals collected in Siam. „Journal of the Natural History Society of Siam”. 3 (4), s. 382, 1919. (ang.). 
  13. K. Kishida: Dobutsu Kyozai no Konponteki Kenkyu. Tokio: 1926, s. 144. (jap.).
  14. O. Thomas. The Delacour Exploration of French Indo-China.—Mammals. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1927 (1), s. 54, 1927. DOI: 10.1111/j.1096-3642.1927.tb02245.x. (ang.). 
  15. M. Tokuda. „Hattori Hokokai Kenkyu Hokoku”. 8, s. 314, 1939. (jap.). 
  16. M. Tokuda. A Revised Monograph of the Japanese and Manchou-Korean Muridae. „Transactions of the Biogeographical Society of Japan”. 4 (1), s. 74, 1941. (ang.). 
  17. Dao V.T.. Ve các dang chuot dúi lón (Bandicota indica) (Rodentia: Muridae) o Viet Nam và viùng lân cân. „Thông báo khoa hoc, dai hoc tòng top Hanoi”. 6, s. 43–51, 1975. (wiet.). 
  18. M.S. Pradhan, A.K. Mondal, A.M. Bhagwat & V.C. Agrawal. Taxonomic studies of Indian bandicoot rats (Rodentia: Muridae: Murinae) with description of a new species. „Records of the Zoological Survey of India”. 93 (1–2), s. 193, 1993. (ang.). 
  19. a b c d e f g K. Aplin, D. Lunde & S. Molur, Bandicota indica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-01-26] (ang.).
  20. Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 265. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  21. a b c D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Bandicota indica. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-23].
  22. a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 474. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  23. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 132, 1904. (ang.). 
  24. indica, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-26] (ang.).
  25. Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 818. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
  26. a b c d Ch.M. Francis & P. Barrett: A Field Guide to the Mammals of South-East Asia. New Holland Publishers, 2008, s. 355. ISBN 978-1-84537-735-9. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]