Bania (Beskid Żywiecki)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bania (Przegibek)
Ilustracja
Przełęcz Przegibek i Bania
Państwo

 Polska
 Słowacja

Położenie

Nová Bystrica

Pasmo

Beskid Żywiecki / Kysucké Beskydy, Karpaty

Wysokość

1126 m n.p.m.

Położenie na mapie Beskidu Śląskiego
Mapa konturowa Beskidu Śląskiego, na dole po prawej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Bania (Przegibek)”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Bania (Przegibek)”
Ziemia49°24′54,0″N 19°03′15,5″E/49,415000 19,054306

Bania lub Przegibek (słow. Priehybok) – szczyt górski o wysokości 1126 m n.p.m.[1] (według różnych źródeł 1124[2] lub 1127[3]) w Beskidzie Żywieckim (Kysucké Beskydy na Słowacji). Znajduje się w głównym grzbiecie tego pasma, w grupie Wielkiej Raczy, pomiędzy szczytem Majów (Majov grúñ, 1135 m) a Kikulą (1119 m), od której oddzielony jest przełęczą Pod Banią. Grzbietem tym przebiega granica polsko-słowacka i Wielki Europejski Dział Wodny. Jest też Bania zwornikiem. W północnym kierunku odbiega od niej poprzez przełęcz Przegibek boczny grzbiet ze szczytami Bendoszka Wielka, Praszywka Mała i Praszywka Wielka. Pomiędzy trzema grzbietami Bani znajdują się trzy doliny, którymi spływają trzy potoki: od zachodu jest to potok Ciapków, od północnego wschodu Majów Potok, od południa (na Słowacji) Brhlov[2].

Bania jest całkowicie porośnięta lasem. Biegną przez nią dwa szlaki turystyczne: czerwony, biegnący blisko wierzchołka, oraz niebieski, trawersujący stoki Bani lasem po polskiej stronie, mniej więcej wzdłuż poziomicy 1000 m[2]. Ten ostatni szlak jest przeżytkiem z okresu powojennego, gdy szlaki ze względów wojskowych nie mogły biec wzdłuż granicy. Na Przełęczy pod Banią dawniej znajdowało się turystyczne przejście graniczne, natomiast na przełęczy Przegibek jest węzeł szlaków turystycznych i schronisko PTTK na Przegibku[4].

W gwarach ludowych mieszkańców Karpat słowo bania oznacza kopalnię rudy lub kruszcu, a nazwa ta pochodzi z języka węgierskiego (banyá). W Tatrach np. istnieje wiele nazw pochodzących od tego słowa i wszystkie związane są z dawnymi kopalniami[5]. Można więc przypuszczać, że również na stokach tej Bani kiedyś istniały jakieś kopalnie i stąd pochodzi nazwa szczytu[4].

Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]

szlak turystyczny czerwony odcinek: Wielka Racza – Przełęcz Przegibek – Bania – MajcherowaPrzełęcz Halna
szlak turystyczny niebieski Przełęcz Przegibek – Majcherowa – Przełęcz Halna

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Geoportal2 | iMap [online], mapy.geoportal.gov.pl [dostęp 2019-01-27].
  2. a b c Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000. Kraków: Wyd. „Compass”, 2011. ISBN 978-83-7605-084-3.
  3. Mapa szlaków turystycznych w górach. Planowanie i kalkulator tras [online], mapa-turystyczna.pl [dostęp 2019-01-27] (pol.).
  4. a b Stanisław Figiel, Piotr Krzywda: Beskid Żywiecki. Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006. ISBN 83-89188-59-7.
  5. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.