Barbara Nawrocka-Dońska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Barbara Nawrocka-Dońska
Ilustracja
Barbara Nawrocka-Dońska, ok. 1975
Imię i nazwisko urodzenia

Barbara Bodzińska

Data i miejsce urodzenia

17 października 1924
Warszawa

Data i miejsce śmierci

15 maja 2018
Warszawa

Zawód, zajęcie

pisarka, dziennikarka

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami Medal za Warszawę 1939–1945 Warszawski Krzyż Powstańczy Krzyż Armii Krajowej Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal 40-lecia Polski Ludowej Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Odznaka Grunwaldzka

Barbara Nawrocka-Dońska z d. Bodzińska (ur. 17 października 1924 w Warszawie, zm. 15 maja 2018 tamże) – polska prozaiczka, eseistka i dziennikarka. Żołnierz Armii Krajowej i powstaniec warszawski.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W czasie II wojny światowej była żołnierzem Armii Krajowej i brała udział w powstaniu warszawskim. W konspiracji była łączniczką i sanitariuszką. Postanowieniem Prezydenta RP Lecha Wałęsy podporucznik Wojska Polskiego (17 listopada 2000). Postanowieniem Ministra Obrony Narodowej Jerzego Szmajdzińskiego awansowana do stopnia porucznika (19 września 2002).

Ukończyła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego.

Debiutowała jako prozaiczka na łamach tygodnika „Po prostu”. W latach 1948–1950 przebywała na Dolnym Śląsku. W 1950 wróciła do Warszawy. Była redaktorką dzienników „Trybuna Ludu” i „Trybuna Mazowiecka”. W latach 1968–1974 pracowała w dziale kulturalnym Trybuny Ludu, w Naszej Trybunie/Trybunie Mazowieckiej (1978–1982) (jedyna jej praca etatowa w prasie). Była radną w VI kadencji Dzielnicowej Rady Narodowej Warszawa Śródmieście (1973–1977). 1 lutego 1985 przeszła na emeryturę.

Była autorką ponad 500 artykułów w prasie codziennej, również terenowej, tygodnikach kulturalnych warszawskich, m.in. reportaże, artykuły krytyczno-literackie, z krytyki filmowej oraz dział kultury w Trybunie Ludu; reportaże z kilkunastu pobytów w Związku Radzieckim, z Chin, Francji, Szwajcarii, Italii, Grecji i Kuby. Pisała również w prasie kobiecej, w tym w Zwierciadle. Wydała 28 książek, w tym 5 książkowych wydań reportaży zagranicznych.

Członkostwo[edytuj | edytuj kod]

Była członkinią:

Życie rodzinne[edytuj | edytuj kod]

Grób pisarki Barbary Nawrockiej-Dońskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Mąż Ryszard Doński, dziennikarz (zmarł 6 marca 1973). Córka Małgorzata Dońska-Olszko, absolwentka Wydziału Rehabilitacji Ruchowej Akademii Wychowania Fizycznego, wyróżniona czterokrotnie nagrodą rektorską. Dyrektorka Zespołu Szkół nr 109 w Warszawie, ul.Białobrzeska 44. Stypendystka Fundacji Eisenhowera w Stanach Zjednoczonych. W 2010 roku otrzymała tytuł Honorowego Profesora Oświaty. Syn Jacek Nawrocki- inwalida pierwszej grupy, zmarł w 2002 r. Wnuczka Katarzyna Olszko, aktorka i producentka, absolwentka Akademii Dramatu i Tańca- Urdang Academy w Londynie.

Spoczywa na Powązkach Wojskowych (kwatera A33-2-5)[2].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Powieści:

  • Dwie Miłości, debiut. (PIW 1956)[3]
  • Powszedni dzień dramatu (Czytelnik 1961[4], 1962[5], 1964[6], 1969[7], 1974[8], 1976[9], 1982[10])
  • Pojedynek z pamięcią (Czytelnik 1962)[11]
  • Odlot za tydzień (Czytelnik 1964[12], 1977[13])
  • Gęsty las (Wydawnictwo Śląsk 1965[14], 1987[15])
  • Akcja chirurg (wspólnie z Ryszardem Dońskim, Wydawnictwo Iskry 1968[16], 1972[17])
  • Tajemnicza katarynka (Wydawnictwo Iskry 1968, seria Ewa wzywa 07)[18]
  • Trolejbusem do Galaktyki (PIW 1969)[19]
  • Śmierć czarnoksiężnika (wspólnie z Ryszardem Dońskim, Wydawnictwo Iskry 1970, seria Ewa wzywa 07[20], tłumaczone na język niemiecki 1974)
  • Zatrzymaj zegar o jedenastej (Wydawnictwo Iskry 1973[21], tłumaczone na język niemiecki 1977)
  • To nieprawda, że umarł Tristan (Wydawnictwo Iskry 1977)[22]
  • Zatruty bluszcz (Czytelnik 1977)[23]
  • Złota czara (Czytelnik, 1979[24], 1988[25])
  • Powrót Saszki (Książka i Wiedza 1983)[26]
  • Białe i czarne (Wydawnictwo Spółdzielcze 1987)[27]
  • Stara transzeja (niewydana, I nagroda w konkursie Wydawnictwa Spółdzielczego 1988)

Opowiadania:

  • Powrót z więzienia (drukowane w krakowskim Życiu Literackim 1958 oraz w Forlaget Fremad w książce zbiorowej tłumaczonej na język duński w 1958)
  • 18 opowiadań (Książka i Wiedza 1962)[28]
  • Ślubna suknia (Wydawnictwo Pojezierze 1977)[29]

Książki reportażowe:

  • Dobry wieczór Mister Godot (Czytelnik 1965)[30]
  • Papieski topaz (Czytelnik 1967)[31]
  • Trolejbusem do Galaktyki (PIW 1969)[32]
  • Jak wulkan gorąca (Czytelnik 1972)[33]
  • Wino Argonautów (Książka i Wiedza 1984)[34]

Książki dla dzieci i młodzieży w edycjach Naszej Księgarni:

  • Kolorowe sny Gosi (1969)[35]
  • Przed godziną W (1969, 1982, 1987)[36]
  • Historia życia czarnego kota (1974, 1978, 1985)[37]

Pamiętniki:

  • Prywatny Pamiętnik (Książka i Wiedza 1988[38], drukowany także w odcinkach w Kontrastach w Białymstoku)
  • Druga część Pamiętnika (niewydana)

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 661. ISBN 83-223-2073-6.
  2. Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2018-05-24] (pol.).
  3. Dwie miłości - B. Nawrocka - 7409091700 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-02-04] (pol.).
  4. POWSZEDNI DZIEŃ DRAMATU (Powst. W-wskie) - 7433488445 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-02-04] (pol.).
  5. Powszedni dzień dramatu - Barbara Nawrocka Szczecin [online], Sprzedajemy.pl [dostęp 2021-02-04] (pol.).
  6. Powszedni dzień dramatu / Barbara Nawrocka. - Biblioteka Narodowa (Polska) [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-02-04] (ang.).
  7. Powszedni dzień dramatu - Barbara Nawrocka [online], Allegro.pl [dostęp 2021-02-04] (pol.).
  8. Powszedni dzień dramatu - Barbara Nawrocka-Dońska [online], Allegro.pl [dostęp 2021-02-04] (pol.).
  9. POWSZEDNI DZIEŃ DRAMATU - Barbara Nawrocka [online], staradobraksiazka.pl [dostęp 2021-02-04].
  10. Barbara Nawrocka-Dońska, Powszedni dzień dramatu, wyd. 7, Warszawa: Czytelnik, 1982, ISBN 83-07-00799-2, OCLC 11170539 [dostęp 2021-02-04].
  11. Pojedynek z pamięcią - Barbara Nawrocka - 9758842365 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  12. (4969) ODLOT ZA TYDZIEŃ – BARBARA NAWROCKA Czyrna [online], Sprzedajemy.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  13. ODLOT ZA TYDZIEŃ Barbara Nawrocka-Dońska - 7764761732 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  14. GĘSTY LAS- Nawrocka - 7094425420 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  15. Barbara Nawrocka-Dońska, Gęsty las, wyd. 2, Katowice: Wydawn. "Śląsk", 1987, ISBN 83-216-0593-1, OCLC 23303759 [dostęp 2021-02-03].
  16. KLUCZ, AKCJA CHIRURG, B.NAWROCKA, R.DOŃSKI 1968 - 7646244169 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  17. B.Nawrocka i R. Doński - AKCJA CHIRURG (Kluczy1972 - 7674055502 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  18. Tajemnicza katarynka [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-02-03].
  19. Trolejbusem do galaktyki - Nawrocka Szczecin [online], Sprzedajemy.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  20. EWA WZYWA 07 Smierc czarnoksieznika 23 - Nawrocka - 8480222516 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  21. Zatrzymaj zegar o jedenastej - Nawrocka 1973 - 7071184128 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  22. To nieprawda, że umarł Tristan [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-02-03].
  23. Zatruty bluszcz - B. Nawrocka-Dońska 1977 - 7061915322 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  24. (5134) ZŁOTA CZARA – BARBARA NAWROCKA – DOŃSKA Czyrna [online], Sprzedajemy.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  25. Barbara Nawrocka-Dońska, Złota czara, wyd. 2, Warszawa: Czytelnik, 1988, ISBN 83-07-01640-1, OCLC 19288109 [dostęp 2021-02-03].
  26. Barbara Nawrocka-Dońska, Powrót Saszki, wyd. 1, Warszawa: Książka i Wiedza, 1983, ISBN 83-05-11124-5, OCLC 10653713 [dostęp 2021-02-03].
  27. Barbara Nawrocka-Dońska, Białe i czarne, Warszawa: Wydaw. Spółdzielcze, 1987, ISBN 83-209-0610-5, OCLC 749256397 [dostęp 2021-02-03].
  28. 18 OPOWIADAŃ 1962 (NOWA KULTURA) - 7574801245 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  29. Ślubna suknia [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-02-03].
  30. Dobry wieczór, Mister Godot [online], AntykwariatLodz.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  31. PAPIESKI TOPAZ - BARBARA NAWROCKA - 1967 - 2586418931 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  32. Trolejbusem do Galaktyki - B.Nawrocka 1969 24h wys - 7401940910 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  33. JAK WULKAN GORĄCA Nawrocka - 7696030501 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  34. Wino Argonautów i inne reportaże - [online], Allegro.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  35. Kolorowe sny Gosi - Barbara Nawrocka 1969 - 6670650323 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-02-03] (pol.).
  36. Katalog Biblioteki Narodowej - przed godziną W barbara nawrocka [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-02-03] (ang.).
  37. Katalog Biblioteki Narodowej - Historia życia czarnego kota barbara nawrocka [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-02-03] (ang.).
  38. Barbara Nawrocka-Dońska, Prywatny pamiętnik, wyd. 1, Warszawa: Książka i Wiedza, 1988, ISBN 83-05-11886-X, OCLC 20084959 [dostęp 2021-02-03].
  39. Przyznano Nagrody im. Witolda Hulewicza. 2011-12-11. [dostęp 2013-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-28)].
  40. MKiDN, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online], www.mkidn.gov.pl [dostęp 2016-05-20] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Lesław Marian Bartelski: Polscy pisarze współcześni, 1939-1991: Leksykon. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995. ISBN 83-01-11593-9.
  • Elżbieta Ciborska: Leksykon Polskiego Dziennikarstwa. Warszawa: Dom Wydawniczy „Elipsa”, 2000.