Barwa czarna
 |
Ten artykuł należy dopracować |
| |
| Przybliżone współrzędne barw1 | |
| Hex (szesnastkowo) |
#000000 |
|---|---|
| RGB [0-255] |
(0, 0, 0) |
| CMYK [0–100%] |
(0, 0, 0, 100%[1]) |
| HSV [°, %, %] |
(×°, ×%, 0%) |
| 1Dla większości barw są to dane orientacyjne. w tabeli powyżej × oznacza "dowolna wartość" natomiast † - zobacz hasło CMYK | |
Barwa czarna – najciemniejsza z barw. W teorii oznacza całkowity brak światła widzialnego odbijanego przez ciało przy oświetleniu dowolnym światłem widzialnym. W praktyce miejsce tak ciemne, że poprzez kontrast z resztą otoczenia nie możemy określić jego barwy z powodu niedoboru światła z tego kierunku.
Praktycznie ciała doskonale czarne, czyli pochłaniające 100% padającego na nie światła, prawie nie występują, a jedną z najciemniejszych substancji spotykanych w warunkach naturalnych na Ziemi jest smoła lub sadza.
Historia i symbolika
Jest kolorem konserwatywnym i doskonale współgra z niemal każdą barwą. Czerń można nazwać "niezrozumianym kolorem", gdyż niemal w każdej kulturze ma inne, często odległe znaczenie.
W Chinach czerń jest kolorem małych chłopców i szczęścia, w kulturze starożytnego Egiptu oraz Indian – kolorem życia, kojarzy się go z życiodajnym mułem Nilu, ziemią i jej rolą dla człowieka, zaś w kulturze amerykańskiej i europejskiej ma wiele znaczeń, na czele ze śmiercią.
Do dnia dzisiejszego w kręgu kultury europejskiej kojarzony z religijnością, żałobą i śmiercią, czarny zyskał wielką symbolikę w XX wieku. Stał się kolorem elegancji, luksusu, wyrafinowania i szykowności, np. czarna marynarka stanowi typowy ubiór na wszelkich uroczystościach. Jest kolorem nowoczesności i tradycji zarazem. Obydwie te cechy spina w całość kojarzenie czerni z dobrym smakiem.
Pozostałe istotne cechy symbolizowane przez czerń to: tajemniczość, seksowność, skojarzenie z władzą, dostojnością oraz powagą. Generalnie jest kojarzona bardziej z obszarami miejskimi niż wsią.
Bez czarnego trudno jest uzyskać atmosferę tajemniczości, dramatyzmu, czy formalności. Barwa ta użyta w mniejszych ilościach przy zestawieniu z innymi kolorami sprawia, że te stają się jaśniejsze. Czerń w większych ilościach daje optyczne złudzenie pomniejszania.
Czerń np. pod postacią czarnej kartki powoduje u ludzi złudzenie, że barwy i figury na niej są jaśniejsze i większe. Kwadrat koloru czerwonego będzie się wydawał jaśniejszy i większy na czarnej kartce, niż ten sam kwadrat na kartce białej – jest to zjawisko kontrastu równoległego.
Czerń w sztuce europejskiej i teologii chrześcijańskiej
W historii kultury europejskiej czerń, jako przeciwieństwo światła, symbolizowała wartości negatywne. Teologia uznała ją za barwę grzechu i braku wiary. Równocześnie jednak przypisano jej znaczenia przeciwne – pokorę i wyrzeczenie (dlatego sutanny mają czarny kolor). W liturgii, gdzie oznacza żałobę i smutek, może być zastąpiona przez fiolet. Malarze, raczej niechętni wobec czerni, przedstawiali diabła w ciemnych odcieniach fioletu czy błękitu, mimo że symbolika nakazywała użycie koloru czarnego. Najczęściej używaną czernią w malarstwie olejnym jest czerń z kości, tzn. kostna, w ujęciu chemicznym składająca się z węgla i związków potasowo wapniowych, powstałych z wyprażenia kości. Najbardziej ceniona jest czerń z kości słoniowej. Z różnych względów malarze używają czerni szwedzkiej, stanowiącej niskiej jakości wypalony węgiel. Czerń szwedzka nazywana jest sadzą, kopciem, chińską. Chemicznie jest to czysty węgiel.
Rodzaje czerni używanych w malarstwie:
- czerń mineralna
- czerń manganowa
- czerń ilmenitowa
- grafit
- czerń z kości
- czerń z winorośli
- czerń hiszpańska
- czerń szwedzka
- czerń acetylenowa
- tusz
Znaczenie i symbolika
Urzędy i powaga
- Black Watch (ang. czarna straż) – część Królewskiego Pułku Szkocji w Armii Brytyjskiej.
- W kulturze japońskiej kolor czarny (kuro) jest symbolem szlachetności, wieku i doświadczenia w przeciwieństwie do koloru białego (shiro) oznaczającego młodość i naiwność. Czarny pas jest pochodzącym z Japonii oznaczeniem posiadania mistrzowskich umiejętności w sztukach walki, natomiast biały pas jest oznaczeniem najniższym rangą, przed którym stoją wszystkie inne (jednak do zdobycia białego pasa też potrzebne jest pewne doświadczenie).
- Czarny jest kolorem kalifów z arabskiej dynastii Abbasydów, przez co flagi wielu krajów arabskich posiadają tę barwę.
- Jednostki do opanowywania zamieszek w Kraju Basków (Ertzaintza) w Hiszpanii znane są po ich jednolitym kolorze umundurowania, jako "beltzak" (czarni).
Okultyzm
W okultyzmie czerń jest kolorem zniszczenia, nocy, wyciszenia i rozpaczy. Nie ma żadnej symboliki związanej bezpośrednio z człowiekiem – nie jest kolorem żadnej z czakr, nie ma także ludzi z czarną aurą.
Subkultury
Czarny ubiór jest charakterystyczny dla fanów muzyki rockowej i heavy metalowej. Czarne elementy stroju stosują także przedstawiciele grup subkulturowych emo i punk.
Związki frazeologiczne związane z czernią
Niektóre kamienie o kolorze czarnym
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Zobacz też CMYK a inne kolory
Bibliografia
- Maria Rzepińska, Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1989