Bełtwa festonowa
| Cyanea capillata[1] | |||
| (Linnaeus, 1758) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
bełtwa festonowa | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
Bełtwa festonowa, meduza festonowa, bełtwa włosiennik[potrzebny przypis] (Cyanea capillata) – gatunek krążkopława z rodziny Cyaneidae występujący w Oceanie Atlantyckim i Morzu Północnym. Spotykany także w Morzu Bałtyckim. W przybrzeżnych wodach Bałtyku pojawia się najczęściej zimą, podczas długotrwałych, ale niezbyt silnych wiatrów od lądu, powodujących wypływ na powierzchnię wody głębinowej[potrzebny przypis].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Jest to największa meduza na świecie, średnica ciała formy arktycznej C. c. arctica dochodzi do 2 m, długość czułków nawet do 30 m[2]. Przeciętnie osiąga jednak średnicę do 50 cm. Ma różnorodne ubarwienie, najczęściej żółtawe lub błękitne, bledsze u osobników młodocianych; żołądek jest jaskrawożółty. Włosowate czułki zwisające spod parasola zgrupowane są zwykle w ośmiu pękach. Poparzenia ich parzydełkami są bolesne zwłaszcza u dzieci, wywołują zaczerwienienia skóry, nie są jednak śmiertelne[3]. W rozwoju bełtwy włosiennika występuje larwa (efyra) oraz polip.
Bełtwa w kulturze[edytuj | edytuj kod]
Bełtwa pojawia się w jednym z opowiadań o Sherlocku Holmesie Arthura Conana Doyle’a, zatytułowanym Lwia grzywa, w którym okazała się być zabójcą uśmierconego w tajemniczych okolicznościach profesora akademickiego McPhersona. Została przez Sherlocka określona jako cyanea oraz tytułowa lwia grzywa (po angielsku nazwa tego krążkopława brzmi Lion’s mane jellyfish – meduza lwia grzywa). Przedstawiono ją jako śmiertelnie niebezpieczną, choć w rzeczywistości zetknięcie z jej parzydełkami nie stanowi zagrożenia dla życia człowieka.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Cyanea capillata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Wydawnictwo Naukowe PWN, Biologia mulimedialna encyklopedia PWN : 13 000 haseł, 2000 ilustracji, 8 animowanych wykładów, 4 osie czasu, wyd. Wersja 2.0, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, ISBN 978-83-61492-24-5, OCLC 316530731 [dostęp 2020-07-12].
- ↑ Lions Mane Jellyfish [online], Jellyfish Facts [dostęp 2020-07-12].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ludwik Żmudziński: Świat zwierzęcy Bałtyku : atlas makrofauny. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990. ISBN 83-02-02374-4.