Bell Canada
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Data założenia | |
| Forma prawna | |
| Prezes | |
| Zatrudnienie |
54.434 |
| Giełda |
TSX, NYSE |
| Symbol akcji |
BCE |
| Dane finansowe | |
| Przychody |
20 mld dol. CAD |
| Strona internetowa | |
Bell Canada – kanadyjskie przedsiębiorstwo telekomunikacyjne, wchodzące w skład holdingu BCE Inc. Największy krajowy dostawca usług telefonicznych.
Struktura
Poprzez własne lub uzależnione kompanie (Bell Aliant, Northwestel, Télébec i NorthernTel) Bell Canada kontroluje większość obszaru Kanady na wschód od Manitoby oraz Terytoria Północno-Zachodnie. Uchodzi za jedno z najważniejszych i najpotężniejszych przedsiębiorstw w historii Kanady, stanowiąc zarazem najważniejszą część wielobranżowego holdingu BCE Inc. (Bell Canada Enterprises), który zajmuje 224[1] pozycję w światowym rankingu Forbesa. Na dziś oznacza to 54 tysiące pracowników, 13 milionów abonentów, ok. 20 mld dol. obrotów i ponad 4 mld rocznego dochodu netto (2007)[2].
BCE jest dostawcą połączeń przewodowych i bezprzewodowych, oferuje usługi telefoniczne lokalne i zamiejscowe, szerokopasmowy i bezprzewodowy dostęp do Internetu, rozwiązania E-biznesowe oraz telewizję satelitarną. W 2008 uruchomiono internetowymi łączami światłowodowymi cyfrową telewizję IPTV. BCE ma więcej rejestrowanych akcjonariuszy niż jakiekolwiek inne przedsiębiorstwo w Kanadzie. Siedziba główna mieści się w Montrealu.
Historia
Telefon dla głuchych
Oficjalnemu ojcu telefonu Szkotowi Alexandrowi G. Bellowi (nieoficjalnym jest Włoch Antonio Meucci) przypisuje się kilkadziesiąt wynalazków, głównie telekomunikacyjnych. Sponsorował też braci Wright, był twórcą hydroplanu i współzałożycielem National Geographic. Urodził się w rodzinie właściciela szkoły dla głuchoniemych, w której opracowano system czytania z ruchu warg oraz języka migowego. Jego matka była osobą niedosłyszącą, podobnie jak w przyszłości żona. W 1870 młody Bell przybył do Kanady na rehabilitację po zapaleniu płuc. Swym zmysłem inwencji tak porażał otoczenie, że szybko skaperowali go Amerykanie, proponując stanowisko na uniwersytecie w Bostonie. Tam poznał swoją żonę, której zamożny ojciec postanowił sfinansować badania Bella nad elektrycznym wzmacniaczem dźwięku dla głuchych. Za pieniądze teścia Bell wybudował małe laboratorium i już wkrótce opatentował i elektroakustyczną słuchawkę, i mikrofon elektromagnetyczny, i sam telefon. Aby rozpowszechnić wynalazek, Alexander Bell i jego teść zdecydowali się założyć przedsiębiorstwo – Bell Telephone Company. Wynalazek zrobił furorę na pokazie w Filadelfii, za co Bell otrzymał astronomiczną na owe czasy nagrodę 50.000 dolarów od Filadelfijskiego Towarzystwa Naukowego i rozpoczął produkcję.
.jpg)
W celu stworzenia ogólnokrajowej sieci telefonicznej przedsiębiorstwo Bella zostało przekształcone w AT&T. Prace rozpoczęto w Nowym Jorku. W 7 lat później sieć dotarła do Chicago, a w 1915 do San Francisco. W 1927 przy pomocy radia – została uruchomiona łączność transatlantycka. Po osiągnięciu sukcesu komercyjnego Alexander Bell założył sieć laboratoriów badawczych, które po jego śmierci nazwano Bell Labs. Jeszcze za jego życia powstało tam kilkadziesiąt wynalazków, z czego 18 autorstwa samego Bella (np. patent na marzenie życia czyli aparat słuchowy). Po przekształceniu Bell Telephone Co. w AT&T, laboratoria Bella stały się głównym ośrodkiem badawczym tego przedsiębiorstwa. Później wynaleziono w nich potężne symbole naszych czasów, jak laser, system operacyjny Unix, światłowód i tranzystor.
Budowanie systemu
Rejestrując swój wynalazek na Kanadę – Bell przekazał 75% praw ojcu Melville’owi Bellowi, który był m.in. autorytetem w ortoepii, ale historia wolała, aby został pionierem systemu telekomunikacyjnego. Systemu, którego początki były dość pogmatwane, ale i banalne zarazem. Melville Bell wraz z pewnym pastorem, szukając możliwości wdrożenia telefonu w życie, zorganizował wynajem drewnianych aparatów i zaczął budować swoim klientom dwustronne linie telefoniczne. Na przykład pomiędzy lokalnym sklepem a pobliskim magazynem albo z pracy do domu co bogatszych przedsiębiorców. Powstałą w ten sposób rachityczną sieć odsprzedał bostońskiemu przedsiębiorstwu National Bell Telephone Company w 1879 roku, stwarzając podwaliny pod telekomunikacyjny system, który w zasadzie zachował się do dziś w Ameryce pod obiegową nazwą Bell System. Natomiast kanadyjska odnoga tego systemu to utworzone w rok później przedsiębiorstwo The Bell Telephone Company of Canada Ltd., któremu rząd przyznał monopol na połączenia zamiejscowe.
Z chwilą wybuchu I wojny światowej w Kanadzie telefon miało już 237 tysięcy abonentów. Z biegiem czasu przedsiębiorstwo kolokwialnie określano Bell, zaś firmę Bell Canada uzyskała legalnie dopiero 7 marca 1968 roku.
Strefy wpływów
Wszystko wskazywało na to, że przedsiębiorstwo Bell szybko podbije Kanadę i zmonopolizuje krajowy rynek telefonii. Tak się jednak nie stało. Mimo, iż linie przesyłowe sięgały od Nowej Szkocji do stóp Gór Skalistych w Albercie to jednak przedsiębiorstwo postanowiło przede wszystkim zadbać o mieszkańców skupisk miejskich od Ontario po Atlantyk. Szybko też odstąpiono (nie za darmo) od trzech prowincji atlantyckich na rzecz innych, mniejszych przedsiębiorstw. W latach 90., przedsiębiorstwa te połączyły się (jako Aliant), ale Bell ma tam nadal większościowe udziały. Małe, niezależne przedsiębiorstwa oferujące usługi telefoniczne pojawiły się również w Quebecu i w Ontario. Bell od początku dość skutecznie usiłował je przejmować, ale jeszcze w roku 1980 było ich ponad 30, obsługujących przede wszystkim tereny gorzej zaludnione. Z kolei na zachodzie Kanady Bell walkę raczej przegrał, a teren (niekoniecznie wyznaczony granicami prowincji) został podzielony na strefy wpływów przedsiębiorstw takich, jak np. Telus (większość Kolumbii Brytyjskiej), NorthwesTel (odkupiony przez Bella od kolei, ale nadal dość autonomiczny), SaskTel (korporacja publiczna w Saskatchewan) i liczne mniejsze korporacje prywatne. Tymczasem w prowincji Ontario wyraźnie przoduje przedsiębiorstwo Rogers Communications, które rozpoczynało od telewizji kablowej.
Dzwoneczek
Alexander Graham Bell przeszedł do historii nie tylko dlatego, że opatentował telefon, ale również dzięki posiadaniu „telefonicznego” nazwiska, które na zawsze przylgnęło do amerykańskiej telefonii. Dziś rozmaite loga ale z tym samym wzorem dzwonka można spotkać we wszystkich zakątkach kontynentu: Indiana Bell, Mountain Bell, Northwestern Bell, Pacific Bell, itd., nawet na Karaibach. Dzwoneczek stanowił znak firmowy AT&T oraz przedsiębiorstw afiliowanych w ramach tzw. Bell System, który został powołany, aby ułatwić ekspansję terytorialną przedsiębiorstwa, dążącej do wymuszonego monopolu w telekomunikacji. W rzeczywistości są to praktyki często nielegalne. Amerykanie mają wyjątkowo czułe prawodawstwo, które reguluje zmonopolizowany rynek, w sposób sztuczny tworząc w nim warunki do powstania i rozwoju konkurencji. W 1956 roku rząd USA nałożył liczne restrykcje na AT&T, aby tak się stało. Był to efekt trwającego 7 lat procesu antymonopolowego[3]. System jednak nadal żył swoim życiem i znajdował sposoby, aby konkurencja miała niewiele do powiedzenia. Zresztą Bell System w zakresie technologicznym dominował we wszystkich formach telekomunikacji i miał wpływ na świat uprzemysłowiony, wyznaczając obowiązujące odtąd standardy. Ministerstwo Sprawiedliwości USA jednak nie ustąpiło i na drodze sądowej doprowadziło do poważnych zmian strukturalnych w 1974 roku. W zamian za rządowe przyzwolenie na działalność na błyskawicznie i obiecująco rozwijającym się rynku komputerowym, AT&T ustąpiło z monopolizacji telefonii, a Bell System doświadczył tzw. wyzucia z własności, przez co rynek połączeń lokalnych zagarnęły przedsiębiorstwa mniejsze terytorialnie. Historia pokazała, że ten wymyślny gambit nie wyszedł AT&T na dobre. W komputerach niewiele zwojowali, a w telefonach konkurencja i Internet sprawiły, że dziś AT&T żyje w cieniu dawnej świetności.
Zyskali za to Kanadyjczycy – ich ogniwa systemu dokonały sukcesji, przestały być własnością AT&T, a najważniejsze z nich to właśnie Bell Canada i producent sprzętu telefonicznego – Northern Electric.
Restrukturyzacja
W 1975 Bell Canada była pod względem obrotów piątą potęgą biznesową w kraju. Z kolei w okresie 1980-1997 kanadyjski przemysł telekomunikacyjny przechodził liczne i głębokie zmiany strukturalne. Rząd federalny, wzorem Amerykanów, wprowadził nowe regulacje i pozbawił Bell Canada monopolu, dając szansę innym. Dzięki temu telefonia stała się jedną z niewielu dziedzin, które z dnia na dzień nie drożeją dla przeciętnego użytkownika. Tymczasem Bell, powołując się na potrzebę osiągnięcia większej konkurencyjności, zwolnił 4 tysiące pracowników, przeprowadził restrukturyzację, a także wyprzedaż akcji Telesatu i (pod naciskiem inwestorów) przełożył aktywa w strukturę inwestycyjną income trust. Z drugiej strony demonopolizacja sprawiła, że Bell już nie musiał być wyłącznie „operatorem rozmów”. Mógł wejść w nowe obszary technologiczne poprzez specjalnie powołane oddziały:
- Bell Sympatico ma koncesję na świadczenie usług internetowych. Ze swoimi 2 mln użytkowników jest potentatem na rynku kanadyjskim. Od marca 2007 Sympatico – tak jak największy jego rywal Rogers – oferuje bezprzewodowy dostęp do sieci, co z pewnością cieszy mieszkańców głębokiej prowincji, ale tam Rogers nie ma koniecznej infrastruktury. Sympatico wprowadziło też technologię ADSL2+, która umożliwia dwukrotne zwiększenie prędkości przesyłu danych do około 24-25 Mbps. Podczas gdy Rogers oferuje internetowy serwis Yahoo, Sympatico dogadało się z Microsoftem i ma w swym pakiecie serwis MSN.
- Bell Mobility to telefonia komórkowa dostępna już w większości prowincji kanadyjskich i marginalnie w północnych stanach USA. Liczy 5.8 mln abonentów. W najbliższych latach planowane jest upowszechnienie telefonii III generacji (UMTS) umożliwiającej nie tylko łączność wizyjną z rozmówcą, ale też wykonywanie operacji bankowych, oglądanie telewizji, łączność z Internetem czy też zdalną obsługę domowych urządzeń.
- Bell TV (dawniej Bell ExpressVu) to jeden z dwóch (obok StarChoice) ogólnokrajowych dostawców telewizji satelitarnej. Dociera cyfrowo do 1.7 mln odbiorców z ofertą 400 kanałów (w tym TVP Polonia i dwa programy Polskiego Radia).
- Ponadto BCE kontroluje 15% koncernu medialnego CTVglobemedia, jednej z największych przedsiębiorstw medialnych w kanadyjskich rękach prywatnych (klan rodziny Thomson). Obejmuje ona m.in. dziennik The Globe & Mail oraz telewizję CTV i multimedialne CHUM Limited. We wrześniu 2010 BCE zakupił zakupił pozostałe 85% telewizji CTV za 1.3 mld dol. W rezultacie powstała fuzja największego dostawcy usług telefonicznych z jedną z najważniejszych telewizji w kraju.
Do BCE należą też udziały w przedsiębiorstwach: Telesat (ośrodek komunikacji satelitarnej w Ottawie), Nortel (wytwórnia sprzętu telekomunikacyjnego), Bell West (telefonia w zachodniej Kanadzie) i kilkunastu innych przedsiębiorstwach telekomunikacyjnych bądź informatycznych.
Polacy w Bellu
Wielu polskich specjalistów pracuje zarówno w laboratoriach, biurach projektowych Nortela, jak i na stanowiskach administracyjnych. Np. dyrektorem w Database Marketing Centre jest matematyk po UJ i statystyk po Queen’s University – dr Krzysztof Dzięciołowski. Wysoką pozycję zajmuje matematyk-programista z Ottawy – Elżbieta Wojtowicz-Pietrzak. Przez wiele lat głównym inżynierem Bella był Zbigniew Krupski, który przeszedł na emeryturę w 1975 roku ze stanowiska wiceprezydenta spółki. Był on również prezesem organizacji Trans-Canada Telephone Systems, skupiającej swego czasu najważniejsze krajowe podmioty telefoniczne. W telekomunikacji (podobnie jak w kanadyjskiej energetyce) pracują setki wykształconych w Polsce inżynierów.
Kontrowersje
- W lipcu 2008 oddział odpowiedzialny za telefonię komórkową czyli Bell Mobility (a także konkurencyjny Telus) wprowadził bezprecedensową opłatę za odebranie SMS-a w wysokości 15 centów, co było olbrzymim zaskoczeniem dla użytkowników[4].
- W 2006 były dyrektor główny Bell Canada i BCE, Michael Sabia, otrzymał jednorazową podwyżkę swego uposażenia o 555%, ponieważ prowadzone przez niego przedsiębiorstwo odnotowało rekordowe dochody w poprzednim roku fiskalnym. Jego zarobki wzrosły z 1.21 mln do 6.71 mln dol. rocznie[potrzebny przypis].
- Bell Canada może oferować dostęp do Internetu lub dzierżawić swe łącza innym, znacznie mniejszym przedsiębiorstwom. Ci drudzy, mający dość skarg abonentów pod ich adresem, wnieśli zażalenie do CRTC (naczelnego organu regulującego generalnie sprawy telekomunikacji) argumentując, że Bell praktykuje bandwidth throttling (zwalnianie lub dławienie przesyłu danych), tym samym prowadząc nieuczciwą walkę z „małymi” ISP-ami. Jako że niezadowolony klient nie zdaje sobie sprawy, kto blokuje sieć, więc zdenerwowany poziomem usługi podpisuje nowy kontrakt, nierzadko z winowajcą stanu rzeczy. CRTC odrzuciła skargę oraz wniosek, aby tych praktyk zaniechać, ponieważ środki użyte przez Bell Canada nie okazały się dyskryminacyjne – zostały zastosowane w równej mierze wobec własnych, jak i obcych abonentów. W rezultacie Kanadyjskie Zrzeszenie Dostawców Internetowych (CAIP) wyrywa włosy z głowy, bo zbiera cięgi nie za swoje winy. Skarga złożona do CRTC zawierała ponad 1100 udokumentowanych argumentów. Sprawa trafiła do sądu[5].
- Z dniem 15 marca 1962 Bell stał się pierwszym przedsiębiorstwem oferującym komercyjne połączenia faksowe.
- Przez 26 lat przedsiębiorstwo utrzymywało bez zmian cenę za połączenie z budki telefonicznej: 25 centów. Od czerwca 2007 usługa ta kosztuje w Kanadzie 50 centów gotówką lub dolara przez kartę kredytową[6].
- Podczas gdy telefonom publicznym grozi śmierć przez zapomnienie przybywa użytkowników bezprzewodowej Wi-Fi. Bell Canada oferuje za darmo dostęp do hotspotów, na razie na stacjach kolejowych wzdłuż nieomal całej Kanady.
Przypisy
Bibliografia
- The Canadian Encyclopedia
- Historia własna BCE
- Tomasz Piwowarek – Bell Canada – Monopol bez monopolu www.mowiepopolsku.com, za tyg. Goniec, 2006
- Polacy w Kanadzie 2006, Biogram Publishing, Mississauga, Ontario, 2006, ISBN 0-9738143-0-6