Biblioteka Książąt Czartoryskich

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Czyz1 (dyskusja | edycje) o 01:51, 17 kwi 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Biblioteka Książąt Czartoryskich
Ilustracja
Gmach Biblioteki Książąt Czartoryskich
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. św. Marka 17

Dyrektor

mgr

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Biblioteka Książąt Czartoryskich”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Biblioteka Książąt Czartoryskich”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Biblioteka Książąt Czartoryskich”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Biblioteka Książąt Czartoryskich”
Ziemia50°03′49,5″N 19°56′22,5″E/50,063750 19,939583
Strona internetowa

Biblioteka Książąt Czartoryskich – polska biblioteka fundacyjna powstała z inicjatywy książąt Adama Kazimierza Czartoryskiego i Izabeli z Flemmingów Czartoryskiej. Księgozbiór biblioteki, mieszczącej się w pałacu Czartoryskich w Puławach, został wzbogacony o bibliotekę Tadeusza Czackiego, która obejmowała archiwa po królu Stanisławie Auguście Poniatowskim.

W Bibliotece Książąt Czartoryskich przechowywane są głównie zbiory Fundacji Książąt Czartoryskich, opiekę nad zbiorami sprawuje Muzeum Narodowe w Krakowie.

Historia

Wejście do biblioteki.

Do 1830 w bibliotece zgromadzono około 70000 druków i 3000 rękopisów. Po upadku powstania listopadowego i konfiskacie majątku zbiory uległy rozproszeniu i były przechowywane w Kórniku, Sieniawie i Paryżu. Ponownego scalenia zbiorów dokonał syn Adama Jerzego – książę Władysław, który w 1874 r. ulokował je w oddanym na ten cel przez władze Krakowa byłym Arsenale Miejskim.

W okresie II wojny światowej, biblioteka została formalnie zamknięta przez okupanta. Polscy uczeni i badacze, w tajemnicy, nadal korzystali z jej zbiorów. Biblioteka została częściowo rozkradziona przez Niemców, jednak po wojnie udało się odzyskać większość zbiorów. Od 1961 r. księgozbiór znajduje się w kamienicy przy ul. św. Marka 17 w Krakowie. W roku 1971 Biblioteka Czartoryskich uzyskała status biblioteki naukowej.

W księgozbiorze biblioteki znajdują się zabytki piśmiennictwa od X do XX wieku z wielu dziedzin, między innymi: historii sztuki, historii nauki, wojskowości i literatury. Biblioteka posiada 224 576 druków, w tym 333 inkunabułów i 70 009 druków wydanych przed rokiem 1800 oraz 13 552 rękopisów.

Zbiory biblioteki obejmują m.in. 200 średniowiecznych rękopisów (w tym autograf Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego Jana Długosza, oraz 80 iluminowanych rękopisów (w tym Złoty kodeks pułtuski, Kodeks wizygocki, Księga turniejowa, Pontyfikał Erazma Ciołka) a także autografy listów znanych postaci np. Mikołaja Kopernika, Ludwika van Beethovena, Marcina Lutra, Adama Mickiewicza, Georga Byrona, pierwszych prezydentów USA, a ponadto akt hołdu pruskiego[1].

Biblioteka jest podzielona na „Dział Druków i Kartografii” i „Dział Rękopisów i Archiwum”. Biblioteka udostępnia swe zbiory tylko na miejscu.

29 grudnia 2016 roku Fundacja Książąt Czartoryskich podpisała umowę o przekazaniu Skarbowi Państwa całej kolekcji Czartoryskich (w tym bibliotekę) oraz nieruchomości w Krakowie za kwotę 450 mln złotych[2].

Galeria

Przypisy

  1. ↑ Encyklopedia Krakowa, wyd. PWN, Warszawa 2000.
  2. ↑ Marek Kozubal: Dama narodowa. „Rzeczpospolita”, s. A7, 30 grudnia 2016.

Linki zewnętrzne

Muzeum Narodowe w Krakowie
obecne oddziały
dawne oddziały

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Biblioteka_Książąt_Czartoryskich&oldid=53232154”