Biegus ostrosterny

Biegus ostrosterny
	Calidris acuminata
	(Horsfield, 1821)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	siewkowe
Podrząd	bekasowce
Rodzina	bekasowate
Podrodzina	biegusy
Plemię	Calidrini
Rodzaj	Calidris
Gatunek	biegus ostrosterny
Synonimy
	Totanus acuminatus Horsfield, 1821; Ereunetes acuminatus (Horsfield, 1821); Erolia acuminata (Horsfield, 1821); Pisobia acuminata (Horsfield, 1821); Tringa acuminata (Horsfield, 1821); Actodromas acuminata (Horsfield, 1821); Calidris cooperi (Baird, 1858); Limnocinclus acuminatus rufescens Mathews, 1916; Limnocinclus acuminatus juva Mathews, 1930;
	Totanus acuminatus Horsfield, 1821; Ereunetes acuminatus (Horsfield, 1821); Erolia acuminata (Horsfield, 1821); Pisobia acuminata (Horsfield, 1821); Tringa acuminata (Horsfield, 1821); Actodromas acuminata (Horsfield, 1821); Calidris cooperi (Baird, 1858); Limnocinclus acuminatus rufescens Mathews, 1916; Limnocinclus acuminatus juva Mathews, 1930;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Zasięg występowania
	; w sezonie lęgowym przeloty zimowiska zalatuje
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Biegus ostrosterny^[5] (Calidris acuminata) – gatunek wędrownego ptaka z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Występuje w północno-wschodniej Azji, zimuje w Australazji; raz stwierdzony w Polsce. Jest narażony na wyginięcie^[4].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał amerykański lekarz i przyrodnik Thomas Horsfield w 1821 roku na łamach „Transactions of the Linnean Society of London”. Autor nadał gatunkowi nazwę Totanus acuminatus, a jako miejsce typowe wskazał Jawę^[3]^[6]. Obecnie biegus ostrosterny zaliczany jest do rodzaju Calidris^[3]^[5]^[7]. Nie wyróżnia się podgatunków^[2]^[7].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Biegus ostrosterny zamieszkuje północno-środkową i północno-wschodnią Syberię – od delty Leny do rzeki Kołymy^[2]. Zimuje od Nowej Gwinei przez Melanezję po Nową Kaledonię i Fidżi oraz na południe po Australię i Nową Zelandię^[2].

W Polsce po raz pierwszy obserwowano go 3 i 4 sierpnia 2023 roku w Białej Oleckiej w woj. warmińsko-mazurskim, a następnie tego samego osobnika od 4 do 10 sierpnia w Kukowie w woj. podlaskim^[8]; Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego zaakceptowała to stwierdzenie i wciągnęła biegusa ostrosternego na Listę awifauny krajowej^[9]^[10].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Wymiary^[2]: długość ciała 17–22 cm
masa ciała: samce 53–114 g, samice 39–105 g
rozpiętość skrzydeł 36–43 cm

Status[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody(IUCN) uznaje biegusa ostrosternego za gatunek narażony na wyginięcie (VU, Vulnerable) od 2022 roku; wcześniej, od 1988 był uznawany za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). W 2006 roku organizacja Wetlands International szacowała liczebność światowej populacji na co najmniej 160 tysięcy osobników. BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za prawdopodobnie spadkowy^[4].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

ptaki Polski

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Calidris acuminata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Van Gils, J., Wiersma, P. & Kirwan, G.M.: Sharp-tailed Sandpiper (Calidris acuminata). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-01-31].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ D.D. Lepage D.D., Sharp-tailed Sandpiper Calidris acuminata, [w:] Avibase [online] [dostęp 2024-01-19] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Calidris acuminata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Arenariinae Stejneger, 1885 (1840) - biegusy (Wersja: 2020-01-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-01-31].
↑ T.T. Horsfield T.T., XIV. Systematic Arrangement and Description of Birds from the Island of Java, „Transactions of the Linnean Society of London”, 13, 1821, s. 192 (łac. • ang.).
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-08-11]. (ang.).
↑ wynik wyszukiwania: biegus ostrosterny. [w:] Clanga.com [on-line]. [dostęp 2024-01-19]. (pol.).
↑ Orzeczenia wydane w grudniu 2023. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej PTZool. [dostęp 2024-01-19].
↑ Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego: Lista awifauny krajowej. Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce – stan z 31.12.2023. [dostęp 2024-01-19].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Calidris acuminata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[hbwa-2] Van Gils, J., Wiersma, P. & Kirwan, G.M.: Sharp-tailed Sandpiper (Calidris acuminata). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-01-31].

[avibase-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ D.D. Lepage D.D., Sharp-tailed Sandpiper Calidris acuminata, [w:] Avibase [online] [dostęp 2024-01-19] (ang.).

[iucn-4] Calidris acuminata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-5] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Arenariinae Stejneger, 1885 (1840) - biegusy (Wersja: 2020-01-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-01-31].

[oryg-6] T.T. Horsfield T.T., XIV. Systematic Arrangement and Description of Birds from the Island of Java, „Transactions of the Linnean Society of London”, 13, 1821, s. 192 (łac. • ang.).

[ioc-7] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-08-11]. (ang.).

[clanga-8] wynik wyszukiwania: biegus ostrosterny. [w:] Clanga.com [on-line]. [dostęp 2024-01-19]. (pol.).

[kfo-9] Orzeczenia wydane w grudniu 2023. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej PTZool. [dostęp 2024-01-19].

[kflista-10] Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego: Lista awifauny krajowej. Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce – stan z 31.12.2023. [dostęp 2024-01-19].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]