Bilbil zbroczony

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bilbil zbroczony
Pycnonotus jocosus[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

bilbile

Rodzaj

Pycnonotus

Gatunek

bilbil zbroczony

Synonimy
  • [Lanius] jocosus Linnaeus, 1758[2]
Podgatunki
  • P. j. fuscicaudatus (Gould, 1866)
  • P. j. abuensis (Whistler, 1931)
  • P. j. pyrrhotis (Bonaparte, 1850)
  • P. j. emeria (Linnaeus, 1758)
  • P. j. whistleri Deignan, 1948
  • P. j. monticola (Horsfield, 1840)
  • P. j. jocosus (Linnaeus, 1758)
  • P. j. hainanensis (Hachisuka, 1939)
  • P. j. pattani Deignan, 1948
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     występuje przez cały rok

     introdukowany i osiadły

Bilbil zbroczony[4], bilbil krwawnik (Pycnonotus jocosus) – gatunek ptaka z rodziny bilbili (Pycnonotidae), zamieszkujący Azję Południową i Południowo-Wschodnią oraz południowe Chiny. Został introdukowany m.in. w Australii i Ameryce Północnej.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Wyróżniono kilka podgatunków P. jocosus[5][2]:

  • P. jocosus fuscicaudatus – zachodnie i środkowe Indie.
  • P. jocosus abuensis – północno-zachodnie Indie.
  • P. jocosus pyrrhotis – północne Indie i Nepal.
  • P. jocosus emeria – wschodnie Indie do południowo-zachodniej Tajlandii.
  • P. jocosus whistleriAndamany.
  • P. jocosus monticola – wschodnie Himalaje do północnej Mjanmy i południowych Chin.
  • P. jocosus jocosus – południowo-wschodnie Chiny.
  • P. jocosus hainanensis – wyspa Hajnan.
  • P. jocosus pattani – południowa Mjanma i północny Półwysep Malajski przez Tajlandię i południowe Indochiny.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Niewielki ptak o długim, sterczącym czubku; krótkie skrzydła zaokrąglone; nogi krótkie. Górna część tułowia brązowa, ciemniejsza na skrzydłach i ogonie; białe plamy na policzkach, za okiem małe czerwone plamki; dolna część tułowia biała, na piersi złamany brązowy kołnierz, spód ogona karmazynowy.

Długość ciała
20–22 cm[6]
Rozpiętość skrzydeł
25–28 cm[6]
Masa ciała
23–42 g[6]

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Indie, wyspy Andamanów, Nepal, południowe Chiny i Azja Południowo-Wschodnia. Wprowadzony m.in. do Nowej Południowej Walii w Australii, na Nikobary i Mauritius.

Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]

Gniazdo z jajami
Środowisko
Żyje w strefie klimatu ciepłego. Najczęściej można go spotkać w pobliżu plantacji, w ogrodach, na terenach otwartych porośniętych krzewami i zaroślami lub też lekko zadrzewionych[6].
Pożywienie
Owoce i pąki, okazjonalnie nektar kwiatów, pajęczaki i mrówki.
Zachowanie
Prowadzi osiadły tryb życia. Jest to ptak towarzyski oraz hałaśliwy. Osobniki cały czas porozumiewają się za pomocą głosu.
Grupa do pięciu osobników trzyma się razem, przelatując między drzewami i krzewami, gdzie poszukują pokarmu.
Rozmnażanie
Okres godowy trwa od stycznia do sierpnia i wtedy samce wykonują krótkie pieśni, które informują o zajęciu terytorium przez ptaka i jednocześnie wabi samicę. W tym okresie samiec jest agresywny i nie toleruje obecności innych samców w swoim rewirze. W krzakach lub na niewysokich drzewach buduje gniazdo w kształcie filiżanki z patyków, łodyg, traw i innych kawałków roślin, wyściela je delikatniejszą trawą lub korzonkami. Samica składa 2–4 jasnoróżowe, obficie nakrapiane ciemnobrązowo, czarno lub szaro jaja, które są wysiadywane przez oboje rodziców przez 12–14 dni. Po 14–18 dniach od wyklucia młode opuszczają gniazdo, lecz są cały czas są dokarmiane przez rodziców. Po ukończeniu trzeciego tygodnia życia potrafią już latać. W okresie rozrodczym wyprowadzane są 2–3 lęgi[6].

Status[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje bilbila zbroczonego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, aczkolwiek ptak ten opisywany jest jako pospolity w wielu rejonach, w południowych i zachodnich Indiach bardzo liczny. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[3].

W latach 2012–2014 przeprowadzono udany program likwidacji introdukowanej populacji tego ptaka na wyspie Assumption na Seszelach, uznany on bowiem został za gatunek inwazyjny, zagrażający miejscowym ptakom, zwłaszcza tym na pobliskim atolu Aldabra wpisanym na listę światowego dziedzictwa UNESCO[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Pycnonotus jocosus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b Red-whiskered Bulbul (Pycnonotus jocosus). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2012-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-07)]. (ang.).
  3. a b Pycnonotus jocosus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Pycnonotidae Gray,GR, 1840 - bilbile - Bulbuls (wersja: 2020-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-06].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Bulbuls. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-06]. (ang.).
  6. a b c d e N. Bouglouan: Red-whiskered Bulbul. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2020-12-06]. (ang.).
  7. Sharon Uranie: Eradication success – Seychelles wins war against invasive red-whiskered bulbul. [w:] Seychelles News Agency [on-line]. 2015-02-08. [dostęp 2020-12-06]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]