Biskupi włocławscy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Biskupi włocławscybiskupi diecezjalni i biskupi pomocniczy diecezji kujawsko-pomorskiej (1133–1818), diecezji kujawsko-kaliskiej (1818–1925) oraz diecezji włocławskiej (od 1925).

Biskupi[edytuj | edytuj kod]

Biskupi diecezjalni[edytuj | edytuj kod]

Biskupi diecezjalni kujawsko-pomorscy (1133–1818)[edytuj | edytuj kod]

Lata urzędowania Biskup Uwagi
1133 Swidger
1148 Warner
1161–1180 Onold
1187–1198 Stefan
1206–1212 Ogerius
1213–1220 Barta
1222–1252 Michał
1252–1275 Wolimir
1275–1283 Albierz (Wojciech)
1283–1300 Wisław
1300–1323 Gerward
1324–1364 Maciej z Gołańczy
1364–1383 Zbylut Pałuka z Wąsosza
Teodoryk nominat (1383)
1384–1389 Jan Kropidło
1389–1398 Henryk VIII legnicki
1399–1402 Mikołaj Kurowski następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński
1402–1421 Jan Kropidło następnie biskup diecezjalny kamieński, późniejszy biskup diecezjalny chełmiński, ponownie biskup diecezjalny kujawski
1421–1428 Jan Pella
1428–1433 Jan Szafraniec
1433–1449 Władysław Oporowski następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
Mikołaj Lasocki nominat (1449–1450)
1450–1463 Jan Gruszczyński następnie biskup diecezjalny krakowski, późniejszy arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
1463–1464 Jan Lutkowic z Brzezia następnie biskup diecezjalny krakowski
1464–1472 Jakub z Sienna następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
1473–1481 Zbigniew Oleśnicki następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
1481–1483 Andrzej Oporowski
1484–1493 Piotr z Bnina Moszyński
1494–1503 Krzesław Kurozwęcki
1503–1513 Wincenty Przerębski
1513–1531 Maciej Drzewicki następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
1531–1538 Jan Karnkowski
1538–1542 Łukasz Górka
1542–1546 Mikołaj Dzierzgowski następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
1546–1551 Andrzej Zebrzydowski następnie biskup diecezjalny krakowski
1551–1557 Jan Drohojowski
1557–1565 Jakub Uchański następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
1565–1567 Mikołaj Wolski
1567–1580 Stanisław Karnkowski następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
1581–1600 Hieronim Rozdrażewski
1600–1603 Jan Tarnowski następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
1603–1607 Piotr Tylicki następnie biskup diecezjalny krakowski
1608 Wojciech Baranowski następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
1608–1609 Maciej Pstrokoński
1610–1616 Wawrzyniec Gembicki następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
1616–1622 Paweł Wołucki
1622–1631 Andrzej Lipski następnie biskup diecezjalny krakowski
1631–1642 Maciej Łubieński następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
1642–1654 Mikołaj Wojciech Gniewosz
1654–1673 Kazimierz Florian Czartoryski następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
1674–1675 Jan Gembicki
1675–1680 Stanisław Sarnowski
1680–1691 Bonawentura Madaliński
1691–1700 Stanisław Kazimierz Dąmbski następnie biskup diecezjalny krakowski
1700–1705 Stanisław Szembek następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
1705–1720 Konstanty Felicjan Szaniawski następnie biskup diecezjalny krakowski
1720–1739 Krzysztof Antoni Szembek następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
1739–1741 Adam Stanisław Grabowski następnie biskup diecezjalny warmiński
1741–1751 Walenty Aleksander Czapski
1751–1763 Antoni Sebastian Dembowski
1763–1776 Antoni Kazimierz Ostrowski następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
1777–1806 Józef Ignacy Rybiński
1815–1818 Franciszek Skarbek-Malczewski następnie arcybiskup metropolita warszawski i prymas Królestwa Polskiego

Biskupi diecezjalni kujawsko-kaliscy (1818–1925)[edytuj | edytuj kod]

Lata urzędowania Biskup Uwagi
1818–1822 Andrzej Wołłowicz
1822–1831 Józef Szczepan Koźmian
1836–1850 Walenty Maciej Tomaszewski
1856–1867 Jan Michał Marszewski
1875–1883 Wincenty Teofil Popiel następnie arcybiskup metropolita warszawski
1883–1902 Aleksander Kazimierz Bereśniewicz
1902–1925 Stanisław Zdzitowiecki następnie biskup diecezjalny włocławski

Biskupi diecezjalni włocławscy (od 1925)[edytuj | edytuj kod]

Lata urzędowania Biskup Uwagi
1925–1927 Stanisław Zdzitowiecki
1927–1928 Władysław Krynicki
1928–1951 Karol Radoński
1951–1968 Antoni Pawłowski
Jan Zaręba administrator apostolski diecezji włocławskiej w latach 1968–1970, następnie biskup diecezjalny włocławski
1970–1986 Jan Zaręba
1987–1992 Henryk Muszyński następnie arcybiskup metropolita gnieźnieński, późniejszy prymas Polski
1992–2003 Bronisław Dembowski
2003–2021 Wiesław Mering
od 2021 Krzysztof Wętkowski

Biskupi pomocniczy[edytuj | edytuj kod]

Lata urzędowania Biskup Uwagi
1347–1348 Stefan domniemany
1349 Jan
po 1364–przed 1380 Benedykt Vallati domniemany
po 1373–przed 1380 Dominik de Firmo domniemany
1384–1416/1417 Stefan ze Lwowa
1402–1411/1412 Jan Kaldeborn następnie biskup pomocniczy warmiński
1414/1415–1417 Ulryk Prunhofer
1417?–1421? Wacław Sporer
1437 Godswin Comhaer domniemany
1438–1442 Jan Scheffchen następnie biskup pomocniczy ryski
1440–1447 Jan następnie biskup pomocniczy gnieźnieński
1444 Jan
1447–1474 Mikołaj Rusin
Stefan nominat (1502–1503)
1514–1540 Aleksander Myszczyński
1540–1543 Jan Dziaduski następnie biskup diecezjalny chełmski, późniejszy biskup diecezjalny przemyski
1543–1547 Maciej Walerian z Warszawy
1565–1574 Adam Mierchowski
1574 Andrzej Blinowski
1581–1585 Maciej Wielicki
1587–1597 Jan Rozdrażewski Nowomiejski
1597–1617 Franciszek Łącki
1617–1632 Baltazar Miaskowski
1634–1638 Krzysztof Charbicki
1639–1642 Wacław Paprocki
1643–1648 Piotr Mieszkowski
1649–1652 Mikołaj Krasicki
1652–1653 Walerian Wilczogórski
1654–1677 Stanisław Domaniewski
1678–1692 Piotr Paweł Mieszkowski
1695–1706 Andrzej Albinowski
1709–1723 Wojciech Ignacy Bardziński
1725–1736 Franciszek Antoni Kobielski następnie biskup diecezjalny kamieniecki, późniejszy biskup diecezjalny łucki
1737–1739 Aleksander Tomasz Działyński
1740–1759 Franciszek Kanigowski
1758–1763 Antoni Kazimierz Ostrowski koadiutor, następnie biskup diecezjalny kujawski, późniejszy arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski
1759–1788 Jan Dembowski
1774–1777 Józef Ignacy Rybiński koadiutor, następnie biskup diecezjalny kujawski
1776–1781 Maciej Grzegorz Garnysz następnie biskup diecezjalny chełmski
1781–1799 Ludwik Stanisław Górski
1789–1796 Marcin Chyczewski
1795–1819 Feliks Łukasz Lewiński następnie biskup diecezjalny janowski
1819–1825 Józef Marceli Dzięcielski następnie biskup diecezjalny lubelski
1838–1844 Józef Goldtmann następnie biskup diecezjalny sandomierski
1844–1861 Tadeusz Łubieński
1884–1887 Karol Ludwik Pollner
1889–1903 Henryk Piotr Kossowski
1918–1927 Władysław Krynicki następnie biskup diecezjalny włocławski
1918–1938 Wojciech Owczarek
1939–1943 Michał Kozal błogosławiony Kościoła katolickiego
1946–1962 Franciszek Korszyński
1962–1979 Kazimierz Majdański następnie biskup diecezjalny szczecińsko-kamieński, arcybiskup
1963–1968 Jan Zaręba następnie administrator apostolski diecezji włocławskiej, późniejszy biskup diecezjalny włocławski
1973–1997 Czesław Lewandowski
1981–2003 Roman Andrzejewski
2000–2020 Stanisław Gębicki

Legendarni biskupi kujawscy (kruszwiccy)[edytuj | edytuj kod]

Lata urzędowania Biskup Uwagi
966–993 Lucidus
993–1014 Wawrzyniec
1015–1033 Marceli
1034–1055 Wenanty
1056–1081 Jan Rzymianin
1082–1097 Roman
1097–1111 Paweł
1111–1128 Baldwin Gall
1129–1156 Świdger

Uwagi do listy[edytuj | edytuj kod]

Biskupi kruszwiccy wymienieni przez Jana Długosza dla lat 996–1156 to postacie legendarne, choć krótkotrwałe istnienie diecezji kruszwickiej w XI wieku nie jest wykluczone. Daty dla pierwszych sześciu historycznych biskupów (od Swidgera do Bartha) oznaczają jedynie pierwszą i ostatnią wzmiankę źródłową na ich temat, a niekoniecznie faktyczne daty rozpoczęcia i zakończenia posługi. Pierwszy biskup Swidger we współczesnych źródłach pojawia się jedynie w notatce nekrologicznej, która jednak nie podaje roku jego śmierci ani nie wymienia jego diecezji. Powiązanie go z diecezją kujawską oraz podane daty bazują wyłącznie na bardzo niepewnej co do wiarygodności relacji Jana Długosza.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Fijałek J., Ustalenie chronologii biskupów włocławskich, Kraków 1894.
  • Nitecki P., Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny, Warszawa 2000, Indeks terytorialno-chronologiczny, s. 36*–38*.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]