Bitwa pod Ostrołęką (1807)
| Wojny napoleońskie | |||
| |||
| Czas | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
Przyłączenie się Rosji do IV Koalicji antyfrancuskiej | ||
| Wynik |
zwycięstwo francuskie | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Polski w 1796  | |||
| 53°04′59,8800″N 21°34′59,8800″E/53,083300 21,583300 | |||
Bitwa pod Ostrołęką – bitwa stoczona 16 lutego 1807 roku podczas kampanii zimowej wojny 1806/1807 pomiędzy wojskami francuskimi a rosyjskimi.
Przed bitwą[edytuj | edytuj kod]
W październiku 1806 roku król pruski, Fryderyk Wilhelm III wypowiedział wojnę Napoleonowi. Porażki armii pruskiej pod Jeną i Auerstedt spowodowały, iż szczególnie liczono na pomoc cara Rosji, Aleksandra I[1]. 13 listopada korpus rosyjski gen. Levina Augusta von Bennigsena znalazł się pod Ostrołęką, by pomaszerować dalej, ku Wiśle[1]. Następny korpus rosyjski, który przechodził przez Ostrołękę, pod dowództwem gen. Friedricha Wilhelma von Buxhoevedena nieudanie współpracował z formacją Bennigsena. W ten sposób Rosjanie cofający się przed Francuzami w końcu grudnia znów pojawili się w Ostrołęce[2].
W początkach 1807 roku linia frontu ciągnęła się od Ostrołęki do Morza Bałtyckiego. Do Ostrołęki Napoleon wysłał 5 korpus dowodzony przez gen. Savary’ego, liczący 18–20 tys. ludzi[3].
W początkach lutego 1807 roku gen. Bennigsen wydał rozkaz gen. Iwanowi Nikołajewiczowi Essenowi, by ten atakował wojska francuskie w rejonie Pułtuska i Broku[2]. Ofensywa Essena okazała się skuteczna, gdyż Savary wycofał się do Pułtuska[2]. Następnie korpus Savary’ego został wzmocniony przez dywizję grenadierów, dowodzonych przez gen. Charlesa Oudinota[3]. 10 lutego większość wojsk Savary’ego pojawiła się w Ostrołęce[2].
Bitwa[edytuj | edytuj kod]
Bitwa pod Ostrołęką odbyła się na rozkaz gen. Bennigsena, w myśl którego gen. Essen miał zaatakować Savary’ego i skierować się do Prus[2]. Przechwycona depesza Essena zaadresowana do Bennigsena unaoczniła Francuzom skalę zagrożenia[4]. Rosjanie zbliżali się do Ostrołęki w dwóch kolumnach wojsk. 15 lutego starli się z brygadą gen. Graindorge’a.
Francuzi wycofali się przed liczniejszymi Rosjanami[2]. Znajdujące się pod Ostrołęką 8 batalionów francuskich przyjęło uderzenie 13 tys. Rosjan. Rosjanie zepchnęli Francuzów w głąb miasta. Francuskie dowództwo przejął gen. Reille, a około godziny 13.00 do miasta zaczęli wkraczać dragoni, dywizje generałów Sucheta i Oudinota[5]. Siły francuskie powiększyły się w ten sposób do około 19 tys. ludzi[6]. Wzmocnieni Francuzi odparli natarcie Rosjan około godziny 14.00–15.00.
Dzięki wzmocnieniu przez dywizję Oudinota wojska francuskie okazały się silniejsze i przez cały następny dzień (17 lutego) ścigały Rosjan[5]. W ten sposób bitwa pod Ostrołęką zakończyła się zwycięstwem wojsk francuskich.
Skutki[edytuj | edytuj kod]
Rosjanie doznali ciężkich strat. Zabitych zostało ich ponad tysiąc, a do tego około 3 tys. było rannych. Francuzów zabitych zostało około kilkuset, a do tego około tysiąc żołnierzy zostało rannych[7]. W niedługim czasie po bitwie Francuzi wycofali się jednak za Orzyc. Zniszczeniu uległ most w Ostrołęce.
Napoleon nie był zadowolony z dowodzenia generała Savary’ego, który nie zlikwidował trwale zagrożenia rosyjskiego na północnym Mazowszu[8]. Niezadowolenie przejawiał z powodu porażki także Aleksander I. Po bitwie swoje stanowiska utracili dowódcy wojsk: gen. Savary zastąpiony został przez marszałka André Massénę, a gen. Essen przez gen. Nikołaja A. Tuczkowa[9].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Mironczuk 2007 ↓, s. 46.
- ↑ a b c d e f Mironczuk 2007 ↓, s. 47.
- ↑ a b Kretynin 2007 ↓, s. 42.
- ↑ Kasparek 2007 ↓, s. 23.
- ↑ a b Kasparek 2007 ↓, s. 24.
- ↑ Witold Kubeł, Bitwa pod Ostrołęką 1807. Z dziejów kampanii napoleońskiej 1806–1807 w okolicach Ostrołęki, Ostrołęka 1992, s. 27.
- ↑ Mironczuk 2007 ↓, s. 48.
- ↑ Stanisław Herbst, Potrzeba historii, czyli O polskim stylu życia: wybór pism, Warszawa 1978, s. 384.
- ↑ Mironczuk 2007 ↓, s. 50.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jan Mironczuk: Bitwa o Ostrołękę 16 lutego 1807 roku. Przyczyny, przebieg, konsekwencje. W: Norbert Kasparek: Dwusetna rocznica bitwy pod Ostrołęką 1807 roku i powstania Księstwa Warszawskiego. Ostrołęka: 2007.
- Genadij Kretynin: Działania wojenne pod Ostrołęką w okresie wojny 1806-1807. W: Norbert Kasparek: Dwusetna rocznica bitwy pod Ostrołęką 1807 roku i powstania Księstwa Warszawskiego. Ostrołęka: 2007.
- Norbert Kasparek. Bitwa pod Ostrołęką 1807 roku. Przyczynek. „Zeszyty Naukowe Ostroleckiego Towarzystwa Naukowego”. 21, s. 9-25, 2007.