Blastema
Blastema – masa komórek zdolnych do wzrostu i regeneracji w narządy. Historycznie uważano, że blastemę tworzą niezróżnicowane komórki pluripotencjalne, jednak nowsze badania wskazują, że u pewnych organizmów blastemy mogą zachowywać pamięć pochodzenia tkankowego[1]. Blastemę spotyka się typowo na wczesnych okresach rozwoju organizmu (rozwój zarodkowy), bądź podczas regeneracji.
U pewnych płazów i niektórych gatunków ryb blastema może występować u osobników dorosłych. Ogoniaste mogą regenerować wiele narządów po amputacji, w tym kończyny, ogon, siatkówkę czy jelito[2]. Większość zwierząt nie ma tej zdolności.
Regeneracja kończyn[edytuj | edytuj kod]
Przy amputacji kończyny płaza ogoniastego warstwa naskórka pokrywa powierzchnię rany. Podczas kilku pierwszych dni po urazie naskórek ten przekształca się w warstwę komórek wysyłających sygnały i zwanych czapeczką epidermalną (AEC), która odgrywa kluczową rolę w regeneracji. W międzyczasie fibroblasty z tkanki łącznej migrują poprzez powierzchnię rany ku jej centrum. Dzielą się one, tworząc blastemę, z której powstanie nowa kończyna[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Martin Krag, Knapp, Dunja, Nacu, Eugen, Khattak, Shahryar i inni. Cells keep a memory of their tissue origin during axolotl limb regeneration. „Nature”. 460 (7251), s. 60–65, 2009. DOI: 10.1038/nature08152. PMID: 19571878.
- ↑ Nicholas Wade: Regrow Your Own. New York Times, 11 kwietnia 2006. [dostęp February 2010].
- ↑ Christensen RN, Tassava RA. Apical epithelial cap morphology and fibronectin gene expression in regenerating axolotl limbs. „Developmental Dynamics : an Official Publication of the American Association of Anatomists”. 217 (2), s. 216–24, 2000. DOI: 10.1002/(SICI)1097-0177(200002)217:2<216::AID-DVDY8>3.0.CO;2-8. PMID: 10706145.