Bolęcin (województwo małopolskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bolęcin
wieś
Ilustracja
Nieczynny przystanek kolejowy Bolęcin (2019)
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

chrzanowski

Gmina

Trzebinia

Liczba ludności (2022)

1956[2]

Strefa numeracyjna

32

Kod pocztowy

32-540[3]

Tablice rejestracyjne

KCH

SIMC

0222730

Położenie na mapie gminy Trzebinia
Mapa konturowa gminy Trzebinia, na dole znajduje się punkt z opisem „Bolęcin”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Bolęcin”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Bolęcin”
Położenie na mapie powiatu chrzanowskiego
Mapa konturowa powiatu chrzanowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bolęcin”
Ziemia50°06′59″N 19°28′57″E/50,116389 19,482500[1]
Strona internetowa
Puszcza Dulowska, widok od strony Bolęcina

Bolęcinwieś, w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie chrzanowskim, w gminie Trzebinia.

Integralne części wsi Bolęcin[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0222746 Nawsie część wsi
0222752 Piaski część wsi
0222769 Podlas część wsi
0222798 Stawki przysiółek
0222775 Wygoda część wsi
0222781 Zaniwie część wsi

Historia[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość Bolęcin była znana już w średniowieczu. Pierwsza wiadomość dotycząca Bolęcina pochodzi z 5 lutego 1398 roku. Dokument ten to zapisek sądowy z rozprawy, która toczyła się w latach 1398–1400 przed sądem ziemskim krakowskim, pomiędzy Paszkiem Rpiszkiem a Sławkiem z Młoszowej. Proces ten dotyczył lasu Żbików, który mieścił się pomiędzy tymi dwoma miejscowościami.

Pierwotnie Bolęcin należał do parafii w Płazie, a przez pewien czas do parafii w Kościelcu. Na przełomie XIV i XV wieku Bolęcin należał do Paszka Rpiszki Bolęckiego herbu Leliwa, były to lata 1398–1424. Przed 1426 r. był on własnością Mikołaja, męża Małgorzaty, natomiast w 1447 należał do Piotra. Następnie wieś przeszła w ręce dziedziców wsi Płaza herbu Topór, min. Mikołaja Płaskiego (właściciel w latach 1459–1461), zmarłego przed 1489 r., oraz Jakuba Płaskiego z Płazy, który był właścicielem Bolęcina w latach 1518–1522. Ponieważ z XV i XVI wieku Bolęcin był w rękach szlacheckich, funkcjonował tu folwark ziemski, na którym hodowano konopie, roślinę stosowaną wraz z lnem do wyrobu płócien.

18 maja 2008 przez Bolęcin przeszła trąba powietrzna, która uszkodziła 10 domostw oraz powaliła około 60 drzew[6].

W latach 1954–1959 wieś należała do gromady Piła Kościelecka, po przeniesieniu siedziby, należała i była do 1961 r. siedzibą władz gromady Bolęcin, po jej zniesieniu w gromadzie Płaza. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Napływ ludności do Bolęcina nie był duży. W 1826 r. liczba domów mieszkalnych wynosiła 55, w 1909 wzrosła do 90, a w 1921 było ich 105.

Rok Liczba osób
1816 150 osób
1870 398 osób
1886 391 osoby
1890 376 osób
1902 416 osób
1910 545 osób
1921 639 osób
2004 1816 osób
2005 1815 osób
2006 1819 osób
2007 1848 osób
2008 1863 osoby
2009 1848 osób
2010 1862 osoby
2011 1864 osoby
2012 1894 osoby
2013 1883 osoby
2021 1957 osób

[potrzebny przypis]

Przed I wojną światową liczba osób wyznania rzymskokatolickiego wynosiła 100% (1910), natomiast w 1921 osób tego wyznania było w Bolęcinie 635, a wyznania mojżeszowego 4 osoby. Przedstawicieli innych wyznań w okresie przedwojennym nie odnotowano. Podobnie sprawa ma się jeśli chodzi o narodowość mieszkańców.

W 1921 r. osoby narodowości polskiej stanowiły 100% ludności zamieszkującej Bolęcin – można więc wnioskować, że do I wojny światowej w Bolęcinie nie mieszkała ludność innej narodowości.

Miejscowość zamieszkują wyznawcy Kościoła rzymskokatolickiego i Świadkowie Jehowy[7].

Edukacja[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza szkoła w Bolęcinie została założona w 1909 roku. Była to szkoła jednoklasowa, a pierwszymi nauczycielkami były Z. Smakówna i M. Kadulska. Szkoła posiadała dwie sale lekcyjne i mieściła się na 53 m². W 1930 r. były dwie klasy, jednak liczba sal nie uległa zmianie, uczęszczało do niej 165 uczniów, a naukę prowadziło troje nauczycieli. Przed 1909 rokiem, tutejsi uczniowie uczęszczali do szkoły w Płazie, która została otwarta 9 czerwca 1845 roku. Koszt budowy tej szkoły ponieśli wspólnie mieszkańcy Bolęcina, Piły Kościeleckiej i Płazy, ponieważ dzieci z tych miejscowości pobierały w niej naukę[8].

Przedszkole rozpoczęło swą działalność w latach 1973–1974 w jednopiętrowym budynku przy ul. Krakowskiej. Początkowo w budynku tym oprócz przedszkola mieścił się Klub "Ruch", biblioteka oraz biuro sołtysa wsi. Do jednego oddziału przedszkolnego uczęszczało 27 dzieci. W latach 1980–1981 zostało powiększone o jeden oddział, a w 1992 o jeszcze jeden. Obecnie funkcjonują w nim 3 oddziały, do których uczęszcza 60 wychowanków.

Sport[edytuj | edytuj kod]

W Bolęcinie działa Ludowy Klub Sportowy Promyk Bolęcin oraz Klub Jeździecki "Szarża" im. 8 Pułku Ułanów ks. Józefa Poniatowskiego.

Transport[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 8032
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 78 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  6. Trąba powietrzna przeszła nad Małopolską [online], wiadomosci.gazeta.pl, 18 maja 2008 [dostęp 2009-07-07].
  7. Wykaz Parafii w Polsce, Warszawa: Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, 2006, s. 279.
  8. Bolęcin