Bolechowo (województwo wielkopolskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bolechowo
wieś
Ilustracja
Fabryka autobusów w Bolechowie
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

poznański

Gmina

Czerwonak

Liczba ludności (2011)

300[2]

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

62-005[3]

Tablice rejestracyjne

PZ

SIMC

0581913

Położenie na mapie gminy Czerwonak
Mapa konturowa gminy Czerwonak, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Bolechowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Bolechowo”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Bolechowo”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Bolechowo”
Ziemia52°32′54″N 16°59′31″E/52,548333 16,991944[1]
Cegła z Bolechowa użyta do budowy Fortu Winiary

Bolechowowieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Czerwonak, 4 km na południe od Murowanej Gośliny, przy drodze wojewódzkiej 196 oraz linii kolejowej 356 (PoznańWągrowiecGołańcz).

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwa wsi pochodzi od imienia Bolech. Pierwsza wzmianka o Bolechowie pochodzi z 1252 roku, wówczas wieś znalazła się wśród innych miejscowości nadanych przez Przemysła I Cysterkom. W ówczesnych dokumentach nazwa widnieje jako Bolechow, Bolechow Mayus, a także Bolechowow Wielkie (w odróżnieniu od Bolechówka – wcześniej, przed XVII wiekiem zwanego Bolechowcem lub Bolechowem Małym). Miejscowość pod obecnie używaną nazwą Bolechowo wymieniona jest w łacińskim dokumencie wydanym w Poznaniu w 1280 roku sygnowanym przez króla polskiego Przemysła II[4].

Podczas okupacji niemieckiej w latach 1943–1945 wieś nazywała się Bolchau[5].

Historia i obiekty[edytuj | edytuj kod]

Wieś duchowna, własność Klasztoru Cysterek w Owińskach pod koniec XVI wieku leżała w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[6].

W roku 1978 rolnicza spółdzielnia o powierzchni 185 hektarów uruchomiła wielką fermę brojlerów, o docelowej produkcji 250 000 kurczaków rocznie. Ferma została zbudowana we współpracy z Czechosłowacją. Na północ od wsi we wrześniu 1978 roku odsłonięto pomnik ku czci ofiar II wojny światowej – we wrześniu 1939 roku hitlerowcy rozstrzelali pięciu Polaków. Przy szosie na południe od wsi znajduje się oddział poznańskiego Stomila – obok niego, przy stacji PKP leży osada robotnicza – Bolechowo-Osiedle. Od 1996 ma tam siedzibę fabryka autobusów Solaris Bus & Coach (początkowo Neoplan Polska).

W XIX w. funkcjonowała cegielnia, która zaopatrywała Twierdzę Poznań oraz inne budynki w materiały budowlane.

Przyroda[edytuj | edytuj kod]

Półtora kilometra na wschód od wsi leży jezioro Bolechowskie, otoczone lasem. Po wschodniej stronie jeziora znajduje się dawna gajówka Bolechowo, a w jej pobliżu pomnikowe dęby i obwodach 320, 350, 400 i 430 cm.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

W bolechowskim parku stoi dwór z pierwszej połowy XIX wieku, rozbudowany pod koniec tego wieku, a na początku wieku XX gruntownie przebudowany. Na osi balkon z czterokolumnowym portykiem jońskim, u góry balustrada, w zachodnim skrzydle znajduje się natomiast sala balowa. W części północnej parku znajduje się kaplica zbudowana w 1899 roku, w niszy nad wejściem umieszczono figurę Matki Boskiej, wykonanej według Madonny sykstyńskiej Rafaela. W pobliżu wsi odkopano osadę wczesnośredniowieczną oraz znaleziska z okresu mezolitu.

Ciota Gorysława[edytuj | edytuj kod]

Tadeusz Piszczek zapisał w latach 60. XX wieku legendę z terenu Bolechowa. W myśl tego podania Mieszko I, wkrótce po Chrzcie Polski wyruszył do Murowanej Gośliny, aby wznieść tam kościół. Stał się wtedy cud – kamienie same kulały się na budowę. Czarownica (Ciota) Gorysława, zamieszkująca te okolice, jako poganka, chciała powstrzymać ten proces. Poprosiła więc diabła Kusego o moc zatrzymania turlających się kamieni i moc taką otrzymała. Kamienie wstrzymywały się na tzw. Mielcuchu w Bolechowie (leżą tam podobno do dziś). Mieszko, dowiedziawszy się o tym czynie, polecił przepędzić Ciotę, ale ta sama uciekła na miotle w kierunku Puszczy Zielonki, gdy zauważyła zbliżającą się drużynę. Więcej nikt jej nigdy nie widział[7].

Dawny podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 7933
  2. Gmina Czerwonak -Charakterystyka
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 79 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. "Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski", tom I, Biblioteka Kórnicka, Poznań 1877, str.465-66.
  5. Anordnung über Ortsnamenänderung im Reichsgau Wartheland im Verordnungsblatt des Reichstatthalters im Warthegau vom 18. Mai 1943
  6. Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 247.
  7. Tadeusz Piszczek, Świat legend, baśni i podań ludowych, a także strachów i przesądów w gminie Czerwonak, Wydawnictwo WBP, Poznań, 1995, s.15, ISBN 83-903649-1-3

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]