Bolesław Bronisław Duch

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Lowdown (dyskusja | edycje) o 14:52, 28 mar 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Bronisław Bolesław Duch
Ilustracja
generał dywizji generał dywizji
Data i miejsce urodzenia

15 listopada 1896
Borszczów, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

9 października 1980
Londyn

Przebieg służby
Lata służby

1914–1947

Siły zbrojne

Legiony Polskie
Wojsko Polskie

Jednostki

60 Pułk Piechoty
73 Pułk Piechoty
39 Dywizja Piechoty
1 Dywizja Grenadierów
3 Dywizja Strzelców Karpackich

Stanowiska

dowódca batalionu
zastępca dowódcy pułku
dowódca pułku piechoty
dowódca piechoty dywizyjnej
dowódca dywizji piechoty
Generalny Inspektor Sił Zbrojnych

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna domowa w Rosji
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa
bitwa o Monte Cassino

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Virtuti Militari Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Wojenny 1914-1918 (Francja) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki) Krzyż Wojskowy (Wielka Brytania) Krzyż Wojenny za Męstwo Wojskowe (Włochy od 1943)
Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach
Gen. Duch przed frontem ochotników z Kanady

Bronisław Bolesław Duch (ur. 15 listopada 1896 w Borszczowie, zm. 9 października 1980 w Londynie) – generał dywizji Wojska Polskiego, uczestnik walk Legionów Polskich, wojny polsko-bolszewickiej i II wojny światowej.

Życiorys

Młodość

Szkołę średnią ukończył w Samborze, gdzie działał w skautingu polskim, oraz w organizacji „Zarzewie” i Polowych Drużynach Sokolich. Maturę uzyskał w 1914 roku.

Po wybuchu I wojny światowej w sierpniu 1914 roku wstąpił najpierw do Legionu Wschodniego, a po jego rozwiązaniu 3 Pułku Piechoty wchodzącego w skład II Brygady Legionów. Z tym pułkiem walczył na terenie Bukowiny. W nocy 15/16 lutego 1918 roku wziął udział w bitwie pod Rarańczą, gdzie II Brygada Legionów pod dowództwem płk. Józefa Hallera przebiła się przez front rosyjsko-austriacki. Następnie walczył w składzie II Korpusu Polskiego w Rosji dowodzonego przez płk. Józefa Hallera. 11 maja 1918 roku wziął udział w bitwie pod Kaniowem gdzie II Korpus Polski został otoczony przez Niemców i zmuszony do kapitulacji, a żołnierzy internowano. Uciekł z niewoli i przedostał się do I Korpusu Polskiego w Rosji dowodzonego przez gen. Józefa Dowbor-Muśnickiego. W związku z jego kapitulacją w dniu 21 maja 1918 roku, udał się do Murmańska. Tam, od grudnia 1918 roku, podczas wojny domowej w Rosji dowodził początkowo 1. Kompanią Polskiego Samodzielnego Oddziału Murmańskiego w ramach interwencyjnych wojsk brytyjskich walczących z oddziałami Armii Czerwonej. W sierpniu 1919 roku w związku z wycofaniem wojsk brytyjskich, udał się wraz z całym Polskim Samodzielnym Oddziałem Murmańskim do Wielkiej Brytanii, gdzie w listopadzie 1919 roku został jego dowódcą[1].

Dwudziestolecie międzywojenne

Do Polski wrócił wraz z całym dowodzonym przez siebie oddziałem w grudniu 1919 roku. Został dowódcą samodzielnego batalionu murmańskiego w składzie 64 Pułku Piechoty, później przemianowanego na 3 Batalion 64 Pułku Piechoty. Jako dowódca batalionu od lipca 1920 roku brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej[2]. Następnie ukończył kurs dowódców batalionów oraz kurs w Centralnej Szkole Strzelania w Toruniu. W latach 1924–1925 był dowódcą batalionu Korpusu Kadetów w Modlinie. Następnie pracował w III Oddziale Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Od 1926 roku został dowódcą batalionu w Szkole Podchorążych dla Podoficerów w Bydgoszczy, funkcję tę pełnił do sierpnia 1929[3]. W latach 1929–1931 studiował w Wyższej Szkole Wojennej. Po jej ukończeniu został mianowany zastępcą dowódcy 60 Pułku Piechoty w Ostrowie Wielkopolskim. W 1935 został dowódcą 73 Pułku Piechoty w Katowicach[4]. Od 1938 był dyrektorem nauk w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie, którą to funkcję pełnił do wybuchu wojny[5].

II wojna światowa

We wrześniu 1939 został mianowany dowódcą piechoty dywizyjnej 39 Dywizji Piechoty Rezerwowej, którą faktycznie dowodził z uwagi na chorobę jej dowódcy gen. Brunona Olbrychta[6]. 39 Dywizja Piechoty weszła w skład Armii „Lublin” i w dniu 26 września 1939 wraz z pozostałymi jednostkami skapitulowała. Duch jednak uniknął niewoli i przedostał się do Francji[7].

W styczniu 1940 objął po gen. Stanisławie Maczku dowództwo 1 Dywizji Grenadierów. W dniu 18 maja 1940 1 Dywizja Grenadierów została skierowana na front do dyspozycji II grupy armii francuskiej i weszła w skład XX Korpusu. W dniu 21 czerwca 1940 wobec podjęcia przez marszałka Philippe Petaina rozmów z Niemcami w sprawie rozejmu gen. Duch wydał rozkaz o rozwiązaniu 1 Dywizji Grenadierów i przedzieranie się małymi grupkami do Wielkiej Brytanii[8].

W lipcu 1940 dotarł do Wielkiej Brytanii. Od sierpnia 1940 do marca 1941 był II generałem do zleceń Naczelnego Wodza. Następnie w kwietniu 1941 z polecenia Naczelnego Wodza udał się do Kanady, gdzie organizował ośrodek rekrutacji do Wojska Polskiego[9]. W kwietniu 1942 powrócił do Wielkiej Brytanii, gdzie został mianowany dowódcą 1 Brygady Strzelców I Korpusu Polskiego w Szkocji. Funkcję tę pełnił do lipca 1943.

W lipcu 1943 roku został skierowany do Palestyny, gdzie 6 sierpnia 1943 objął dowództwo 3 Dywizji Strzelców Karpackich[10]. 3 Dywizją Strzelców Karpackich dowodził w czasie kampanii włoskiej II Korpusu Polskiego, do dnia zakończenia walk w dniu 21 kwietnia 1945[11].

Ostatnie lata

Po zakończeniu wojny nadal dowodził 3 Dywizją Strzelców Karpackich, która wchodziła w skład Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. W 1947 został zdemobilizowany i przeniósł się do Londynu.

Wykorzystując własne oszczędności kupił dom na wynajem, pełniąc w nim rolę administratora i stróża, co pozwalało mu na uzyskanie środków utrzymania)[12].

Działał w londyńskim środowisku kombatanckim. 27 maja 1978 został mianowany przewodniczącym Wojskowej Komisji Orzekającej[13]. 19 lutego 1980 roku Prezydent RP Edward Bernard Raczyński mianował go Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych[14]. Zmarł 9 października 1980 w Londynie, po spopieleniu zwłok urna z prochami została pochowana na polskim cmentarzu wojennym pod Monte Cassino[15].

14 maja 2007 Rada Miasta Lublina, na wniosek grupy radnych PiS, podjęła uchwałę Nr 113/IX/2007 w sprawie zmiany nazwy ulicy Kazimierza Wyrwasa ps. Michał, żołnierza AL i sekretarza obwodowego komitetu PPR na „Gen. Bronisława Ducha”.

Awanse

  • podporucznik – 1918 zweryfikowany ze starszeństwem od 1 lutego 1918[16]
  • porucznik – 1919
  • kapitan – zweryfikowany ze starszeństwem z 1 czerwca 1919
  • major – 1 grudnia 1924 r. ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 197. lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty
  • podpułkownik – 24 grudnia 1929 ze starszeństwem z 1 stycznia 1930 i 32. lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty
  • pułkownik dyplomowany – 1938
  • generał brygady – 3 maja 1940
  • generał dywizji – 1 czerwca 1945

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Kamiński 2010 ↓, s. 43.
  2. ↑ Kamiński 2010 ↓, s. 46.
  3. ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 23 sierpnia 1929 r., Nr 15, s. 289.
  4. ↑ Kamiński 2010 ↓, s. 62-63.
  5. ↑ Kamiński 2010 ↓, s. 70.
  6. ↑ Kamiński 2010 ↓, s. 79.
  7. ↑ Kamiński 2010 ↓, s. 100.
  8. ↑ Kamiński 2010 ↓, s. 133.
  9. ↑ Kamiński 2010 ↓, s. 139-148.
  10. ↑ Kamiński 2010 ↓, s. 154.
  11. ↑ Kamiński 2010 ↓, s. 250.
  12. ↑ Włodzimierz Nikitenko: Włóczędzy w generalskich mundurach. Historia.org.pl., 23 września 2014. [dostęp 2016-11-01]. (pol.).
  13. ↑ Rozporządzenie wykonawcze Ministra Obrony Narodowej do dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z 10 maja 1978 r. o powołaniu Wojskowej Komisji Orzekającej. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 14, Nr 3 z 1 czerwca 1978. 
  14. ↑ Dziennik Ustaw ↓, Nr 3 z 11 marca 1980 roku, s. 9.
  15. ↑ Kamiński 2010 ↓, s. 285-290.
  16. ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych nr. 23 z 1 marca 1919 str. 561
  17. ↑ Krzysztof Filipow: Order Virtuti Militari 1972-1945. Warszawa: Bellona, 1990, s. 141.
  18. ↑ Zbigniew Puchalski: Dzieje polskich znaków zaszczytnych. Warszawa: Wyd. Sejmowe, 2000, s. 196.
  19. ↑ Dekret Naczelnika Państwa z 19 lutego 1922 r. L. 11429/V.M. Adj. Gen. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 10, s. 321)
  20. ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 32, Nr 7 z 31 grudnia 1979. 
  21. ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Nadanie Krzyża Zasługi. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 4, s. 19, 19 marca 1935. 
  22. ↑ Kronika. Odznaczenia w Legionie polskim. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 107 z 11 maja 1917. 
  23. ↑ Decyzja Naczelnika Państwa z 12 grudnia 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 9, s. 301)

Bibliografia

  • Dziennik Ustaw RP na Uchodźstwie. eprints.hist.pl. [dostęp 2016-12-04].
  • Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1990, s. 763-764. ISBN 83-211-1096-7.
  • Stanisław Kamiński: Generał dywizji Bronisław Bolesław Duch (1896-1980). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2010. ISBN 978-83-235-0558-7.
  • Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione
  • Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08262-6
  • Zbigniew Mierzwiński: Generałowie II Rzeczypospolitej. Warszawa 1990: Wydawnictwo Polonia, s. 77-83. ISBN 83-7021-096-1.
  • Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1990, s. 763-764. ISBN 83-211-1096-7.
Generalni inspektorzy Sił Zbrojnych

Flaga Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bolesław_Bronisław_Duch&oldid=53007534”