Booker Ervin

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Booker Ervin
Imię i nazwisko

Booker Telleferro Ervin II

Data i miejsce urodzenia

31 października 1930
Denison

Data i miejsce śmierci

31 sierpnia 1970
Nowy Jork

Instrumenty

saksofon tenorowy flet

Gatunki

jazz, hard bop, post-bop, mainstream jazz

Zawód

muzyk

Aktywność

1958–1970

Wydawnictwo

Bethlehem, Blue Note, Candid, Pacific Jazz, Prestige, Savoy

Powiązania

Bill Barron, Jaki Byard, Teddy Charles, Ted Curson, Núria Feliu, Dexter Gordon, Roy Haynes, Andrew Hill, Eric Kloss, Lambert, Hendricks & Ross, Charles Mingus, Horace Parlan, Don Patterson, Pony Poindexter, Mal Waldron, Randy Weston

Instrument
saksofon tenorowy

Booker Ervin, właśc. Booker Telleferro Ervin II (ur. 31 października 1930 w Denison, zm. 31 sierpnia 1970 w Nowym Jorku) – amerykański saksofonista i kompozytor jazzowy, znany zarówno z kariery solowej, jak też ze współpracy z innymi muzykami, zwłaszcza z Charlesem Mingusem[1][2][3][4][5][6].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w mieście Denison w Teksasie. Początkowo uczył się gry na puzonie pod kierunkiem ojca, Bookera Ervina Seniora, który koncertował u boku saksofonisty i klarnecisty Buddy’ego Tate’a[2][7]. Jako nastolatek, w okresie nauki w Terrell High School, występował z grupami szkolnymi[6]. Potem, w latach 19501953 służąc w stacjonujących na Okinawie Siłach Powietrznych Stanów Zjednoczonych, sam szkolił się w grze na saksofonie tenorowym. Po zakończeniu służby wojskowej przez około dwa lata studiował w bostońskiej Berklee College of Music[8]. Niebawem przeniósł się do miasta Tulsa w Oklahomie i rozpoczął współpracę z puzonistą i pianistą Ernestem „Ernie” Fieldsem, który kierował zespołem wykonującym muzykę R&B[4][8]. W owym czasie grywał w różnych miastach, w Dallas, Denver, Pittsburghu i in.[2]

Po osiedleniu się w Nowym Jorku w 1958 roku nawiązał kilkuletnią (1958-1963), owocną, choć nieregularną współpracę z kontrabasistą Charlesem Mingusem, współrejestrując liczne sygnowane przez tegoż albumy, takie jak Mingus Ah Um, Blues & Roots, Mingus at Antibes czy Mingus Mingus Mingus Mingus Mingus[6]. Jako sideman grywał i nagrywał również z wieloma innymi muzykami, choćby z pianistami Randym Westonem, Johnem „Jaki” Byardem i Horace’em Parlanem, który to właśnie polecił go Mingusowi[6]. Co istotniejsze, począwszy od roku 1960 nagrywał pod własnym nazwiskiem płyty utrzymane w stylistyce hard bopu i post-bopu, np. The Book Cooks, That’s It!, The Freedom Book, The Blues Book, Groovin’ High! czy The In Between, ogłaszane pod szyldem różnych wytwórni, w tym Prestige i Blue Note. W latach 60. sporo czasu spędził w Europie, zwłaszcza pomiędzy 1964 a 1966 rokiem[8]. Zmarł w roku 1970 w wieku niespełna 40 lat, owdowiając żonę Jane Wilkie Ervin i osierocając syna Bookera oraz córkę Lynn[7]. Przyczyną śmierci była choroba nerek.

Styl[edytuj | edytuj kod]

Był porywającym improwizatorem, który pomimo słyszalnego w jego grze wpływu takich saksofonistów, jak John Coltrane, Dexter Gordon czy Lester Young, był muzykiem oryginalnym, wyróżniającym się swoim twardym i mocnym, wyjątkowo ekspresyjnym i temperamentnym, pełnym emocji i żarliwości brzmieniem[3][8].

Wybrana dyskografia[edytuj | edytuj kod]

Opracowano na podstawie materiału źródłowego[5][6][9][10].

Jako lider[edytuj | edytuj kod]

Jako sideman[edytuj | edytuj kod]

Bill Barron

  • Hot Line (Denon, 1962)

Jaki Byard

  • Out Front! (Prestige, 1964)

Teddy Charles

  • Jazz in the Garden at the Museum of Modern Art (Warwick, 1960)

Ted Curson

  • Urge (Fontana, 1966)

Núria Feliu

  • Núria Feliu with Booker Ervin (Edigsa, 1965)

Roy Haynes

  • Cracklin’ (New Jazz, 1963)

Andrew Hill

Eric Kloss

  • In the Land of the Giants (Prestige, 1969)

Lambert, Hendricks & Bavan

  • Havin’ a Ball at the Village Gate (RCA, 1963)

Charles Mingus

  • Jazz Portraits: Mingus in Wonderland (United Artists, 1959)
  • Mingus Ah Um (Columbia, 1959)
  • Mingus Dynasty (Columbia, 1959)
  • Blues & Roots (Atlantic, 1959)
  • Mingus at Antibes (Atlantic, 1960 [1976])
  • Reincarnation of a Lovebird (Candid, 1960)
  • Oh Yeah (Atlantic, 1961)
  • Tonight at Noon (Atlantic, 1957-61 [1965])
  • Mingus Mingus Mingus Mingus Mingus (Impulse!, 1963)

Horace Parlan

  • Up & Down (Blue Note, 1961)
  • Happy Frame of Mind (Blue Note, 1963 [1988])

Don Patterson

  • The Exciting New Organ of Don Patterson (Prestige, 1964)
  • Hip Cake Walk (Prestige, 1964)
  • Patterson’s People (Prestige, 1964)
  • Tune Up! (Prestige, 1964 [1971])

Mal Waldron

  • The Quest (New Jazz, 1961)

Randy Weston

  • Highlife (Colpix, 1963)
  • Randy (Bakton, 1964) – potem wydane pt. African Cookbook (Atlantic, 1972)
  • Monterey ‘66 (Verve, 1966)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Richard Cook, Brian Morton: The Penguin Guide to Jazz Recordings. Penguin, 2008, s. 449–450. ISBN 83-87422-05-3. (ang.).
  2. a b c Ian Carr, Digby Fairweather, Brian Priestley: The Rough Guide to Jazz (Second Edition). Rough Guides, 2000, s. 234. ISBN 1-85828-528-3. (ang.).
  3. a b Dionizy Piątkowski: Encyklopedia Muzyki Popularnej – JAZZ. Oficyna Wydawnicza Atena, 2005, s. 261. ISBN 83-87422-05-3. (pol.).
  4. a b Booker Ervin w All About Jazz. www.allaboutjazz.com. [dostęp 2015-07-21]. (ang.).
  5. a b Booker Ervin w AllMusic. www.allmusic.com. [dostęp 2015-07-21]. (ang.).
  6. a b c d e Booker Ervin w jazz.com. www.jazz.com. [dostęp 2015-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 lipca 2015)]. (ang.).
  7. a b Biografia Bookera Ervina na stronie Texas State Historical Asscociation. www.tshaonline.org. [dostęp 2015-07-21]. (ang.).
  8. a b c d Biografia Bookera Ervina w AllMusic. www.allmusic.com. [dostęp 2015-07-21]. (ang.).
  9. Booker Ervin w Discogs. www.discogs.com. [dostęp 2015-07-21]. (ang.).
  10. Booker Ervin w Rate Your Music. rateyourmusic.com. [dostęp 2015-07-21]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • >Richard Cook, Brian Morton: The Penguin Guide to Jazz Recordings, Penguin 2008, ISBN 978-0-14-103401-0. (ang.)
  • >Dionizy Piątkowski, Encyklopedia Muzyki Popularnej – JAZZ, Oficyna Wydawnicza Atena 2005, ISBN 83-87422-05-3. (pol.)
  • >The Rough Guide to Jazz (Second Edition), ed. by Ian Carr, Digby Fairweather, Brian Priestley, Rough Guides 2000, ISBN 1-85828-528-3. (ang.)

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]