Brama Odrzańska we Wrocławiu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
skrzyżowanie współczesnych ulic Odrzańskiej, Grodzkiej i Garbary; przybliżona pierwotna lokalizacja Bramy Odrzańskiej (z lewej strony zdjęcia)
fragment planu Vrooma i Grossa z 1587: Brama Odrzańska oznaczona numerem 11

Brama Odrzańska (niem. Odertor[a]) – brama w fortyfikacjach miejskich Wrocławia na przedłużeniu ulicy Odrzańskiej (noszącej tę nazwę już od czasów średniowiecznych, w formie Odergasse, a później Oderstraße). Zburzona na początku XIX wieku.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Bramę Odrzańską wybudowano najpóźniej w wieku XIV w formie wieży na podstawie kwadratu lub prostokąta z przejazdem bramnym pośrodku. Przebudowywana co najmniej dwukrotnie (w ok. 1584[b] i 1610). Po kolejnej przebudowie fortyfikacji nazwę Bramy Odrzańskiej zaczęto stosować do innych obiektów znajdujących się w pobliżu: stojącej na zachód, na przedłużeniu dzisiejszej ulicy Kiełbaśniczej[c], Furty Młyńskiej (Mühlpfort), a zwłaszcza Bramy Nowej (umieszczonej obok Fischerpfort, Furty Rybackiej, która znajdowała się na przedłużeniu dzisiejszej ulicy Więziennej, na wschód od Bramy Odrzańskiej).

Brama Odrzańska, tak jak wszystkie bramy fortyfikacji miejskich, zburzona została na początku XIX wieku, po kapitulacji pruskiego garnizonu przed wojskami napoleońskimi (1807).

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. według archaicznej pisowni niemieckiej – Oderthor
  2. Według Encyklopedii Wrocławia znajdujący się przed Bramą Odrzańską rondel wówczas zlikwidowano i usypano przed nią wał.
  3. Nosiła ona w przeszłości nazwę Mühlgasse – „Młyńska” – i wiodła do młynów na Odrze, które w latach 20. XX wieku zostały zburzone i zastąpione elektrownią wodną.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi do Bibliografii[edytuj | edytuj kod]

  1. Oryginalna pisownia na planie; spotykana także inna forma zapisu jego imienia: Barthel; w polskiej bibliografii czasem spolszczone Bartłomiej.
  2. Także jako Weyhner albo Weyner.