Brendan Fraser

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Brendan Fraser
Ilustracja
Brendan Fraser (2022)
Imię i nazwisko

Brendan James Fraser

Data i miejsce urodzenia

3 grudnia 1968
Indianapolis

Zawód

aktor

Współmałżonek

Afton Smith
(1998–2007; rozwód)

Lata aktywności

od 1988

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Aktor na Festiwalu Filmowym Tribeca, 2007 rok

Brendan James Fraser[1][2] (ur. 3 grudnia 1968 w Indianapolis) – kanadyjsko-amerykański aktor filmowy i telewizyjny. Podczas 95. ceremonii wręczenia Oscarów otrzymał nagrodę w kategorii najlepszy aktor pierwszoplanowy w filmie Wieloryb[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wczesne życie[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Indianapolis, w stanie Indiana jako syn Kanadyjki francuskiego pochodzenia Carol (z domu Genereux) i Petera Frasera, oficera służby Kanadyjskiej Instytucji Rządowej Turystyki[4], w dzieciństwie często zmieniał miejsce zamieszkania. Wraz z trójką braci (Kevinem, Seanem i Reganem) dorastał więc m.in. w Detroit, Ottawie, w stanie Michigan, Szwajcarii, Holandii, Rzymie, Teksasie, Hollywood i Los Angeles. Uczęszczał do Upper Canada College w Toronto. Po obejrzeniu spektaklu na West End w Londynie, zainteresował się teatrem. Ukończył studia aktorskie w Cornish College of the Arts[5] w Seattle, w stanie Waszyngton.

Kariera[edytuj | edytuj kod]

Debiutował na dużym ekranie w melodramacie komediowym Amerykańskie psy (Dogfight, 1991). Następnie wcielił się w postać Linka, robiącego karierę w szkole jaskiniowca wykopanego przez dwóch nastolatków w kasowej komedii fantasy Jaskiniowiec z Kalifornii (Encino Man, 1992)[6]. W dramacie sportowym Więzy Przyjaźni/Barwy uczelni św. Mateusza (School Ties, 1992) zagrał jednego z uczniów elitarnej szkoły, a jego ekranowymi partnerami byli: Matt Damon, Ben Affleck i Chris O’Donnell.

W filmie Pani Winterbourne (Mrs. Winterbourne, 1996) z Shirley MacLaine wystąpił w podwójnej roli braci bliźniaków Winterbourn. Odniósł sukces jako tytułowy współczesny Tarzan szalejący po ulicach Nowego Jorku i San Francisco w filmie George prosto z drzewa (George of the Jungle, 1997). Rola artysty lalkarza ulicznego w San Antonio, który śni o swojej jedynej w komediowym melodramacie fantasy Jakoś leci/Jeszcze oddycha (Still Breathing, 1997) przyniosła mu nagrodę Złotej Astronautycznej Iglicy dla najlepszego aktora na międzynarodowym festiwalu filmowym w Seattle.

Międzynarodową sławę zdobył jako wielbiciel przygód Rick O’Connell, w trylogii kasowego przeboju Mumia (The Mummy, 1999), Mumia powraca (The Mummy Returns, 2001) i Mumia: Grobowiec cesarza smoka (The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor, 2008).

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Ma podwójne obywatelstwo – kanadyjskie i amerykańskie[7][8].

Od października 1997 spotykał się z Afton Smith, którą poślubił 27 września 1998. Mają trzech synów – Griffina Arthura (ur. 17 września 2002), Holdena Fletchera (ur. 16 sierpnia 2004) i Lelanda (ur. 2 maja 2006 w Cedars-Sinai Medical Center w Los Angeles). 17 kwietnia 2008 wzięli rozwód.

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Filmy
Rok Tytuł oryginalny Tytuł polski Rola Uwagi Źr
1991 Dogfight Amerykańskie psy marynarz debiut filmowy [4][9]
1992 Encino Man Jaskiniowiec z Kalifornii Linkovich „Link” Chomovsky [4][10][11]
1992 School Ties Więzy przyjaźni David Greene [4][10]
1993 Twenty Bucks Dwadzieścia dolców Sam Mastrewski [4][9]
1993 Son in Law Szalony zięć Link cameo, niewymieniony w napisach [4][11]
1993 Younger and Younger Younger i Younger Winston Younger [4][9]
1994 With Honors Z honorami Monty Kessler [9][10]
1994 Airheads Odlotowcy Chester „Chazz Darby” Ogilvie [4][9][10]
1994 In the Army Now Służba nie drużba Link cameo, niewymieniony w napisach [4][9][11]
1994 The Scout Selekcjoner Steve Nebraska [4][9]
1995 The Passion of Darkly Noon Las namiętności Darkly Noon [4][9]
1995 Now and Then Koniec niewinności żołnierz wracający z Wietnamu niewymieniony w napisach [9][12]
1996 Kids in the Hall: Brain Candy Pigułka szczęścia pacjent cameo, niewymieniony w napisach [4][9]
1996 Mrs. Winterbourne Pani Winterbourne Bill Winterbourne / Hugh Winterbourne [9][10]
1996 Glory Daze Ostatni dzwonek Doug cameo [4][9]
1997 The Twilight of the Golds – David Gold [9][13]
1997 George of the Jungle George prosto z drzewa George [4][9][14]
1998 Still Breathing Jakoś leci Fletcher McBracken [4][9]
1998 Gods and Monsters Bogowie i potwory Clayton Boone [9][10]
1999 Blast from the Past Atomowy amant Adam Webber [9][10]
1999 The Mummy Mumia Rick O'Connell [9][10]
1999 Dudley Do-Right Dudley Doskonały Dudley Do-Right [4][9]
2000 Bedazzled Zakręcony Elliot Richards [9][10]
2000 Sinbad: Beyond the Veil of Mists – Sinbad (głos) [4][9]
2001 Monkeybone Małpiszon Stu Miley [2][9]
2001 The Mummy Returns Mumia powraca Rick O’Connell [9][10]
2002 The Quiet American Spokojny Amerykanin Alden Pyle [9][10]
2003 Dickie Roberts: Former Child Star Dickie Roberts: Kiedyś gwiazda (on sam) cameo, niewymieniony w napisach [4][9]
2003 Looney Tunes: Back in Action Looney Tunes znowu w akcji DJ Drake / Diabeł tasmański (głosy) [2][9]
2004 Crash Miasto gniewu Rick [9][10]
2006 Journey to the End of the Night Podróż do końca nocy Paul [2][9]
2006 The Last Time Ostatni raz Jamie Bashant [2][9]
2007 The Air I Breathe Odwrócić przeznaczenie Pleasure [4][9]
2008 Journey to the Center of the Earth Podróż do wnętrza Ziemi prof. Trevor Anderson [2][9]
2008 The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor Mumia: Grobowiec cesarza smoka Rick O’Connell [9][15]
2008 Inkheart Atramentowe serce Mortimer „Mo” Folchart [2][9]
2009 G.I. Joe: The Rise of Cobra G.I. Joe: Czas Kobry sierżant Stone cameo, niewymieniony w napisach [4][9]
2010 Extraordinary Measures Środki nadzwyczajne John Crowley [9][16]
2010 Furry Vengeance Zemsta futrzaków Dan Sanders [9][17]
2012 Stand Off Rozbój w Belfaście Joe Maguire [2][9]
2013 Escape from Planet Earth Rodzinka nie z tej Ziemi Scorch Supernova (głos) [2][9]
2013 A Case of You Wymarzony Tony [2][9]
2013 Hair Brained Główka pracuje Leo Searly [9][18]
2013 Pawn Shop Chronicles Kroniki lombardu Ricky Baldoski [9][19]
2013 Breakout Trzebież Jack Damson [9]
2013 Gimme Shelter – Tom Fitzpatrick [2][9]
2014 The Nut Job Gang Wiewióra Grayson (głos) [2][9]
2019 The Poison Rose Zatruta róża dr Miles Mitchell [2][9]
2019 Line of Descent – Charlie „Charu” Jolpin [2][9]
2020 The Secret of Karma – Animus/Ronay [9][20]
2021 No Sudden Move Bez gwałtownych ruchów Doug Jones [9][21][22]
2022 The Whale Wieloryb Charlie [9][10][23]
Produkcje telewizyjne
Rok Tytuł oryginalny Tytuł polski Rola Uwagi Źr
1991 My Old School Moja starsza szkoła Chevy film krótkometrażowy [4][9]
1991 Child of Darkness, Child of Light Dziecię ciemności, dziecię światłości przyjaciel Johna film telewizyjny [4][9]
1991 Guilty Until Proven Innocent Dowody winy Bobby McLaughlin film telewizyjny [4][9]
1995 Fallen Angels Upadłe anioły Johnny Lamb odcinek: „The Professional Man” [9]
1997 Duckman: Private Dick/Family Man – Sammons Cagle (głos) odcinek: „Dammit, Hollywood” [9]
1997, 1999 Saturday Night Live – gospodarz 2 odcinki [2]
1998 The Simpsons Simpsonowie Brad (głos) odcinek: „King of the Hill” [9]
2000, 2005 King of the Hill Bobby kontra wapniaki David Kalaiki-Ali / Irv Bennet / Jimmy Beardon (głosy) 2 odcinki [9]
2002, 2004 Scrubs Hoży doktorzy Ben Sullivan 3 odcinki [9]
2009 Wishology Wróżkowie chrzestni: Trylogia życzeń Turbo Thunder (głos) filmy telewizyjne [9]
2015 Texas Rising Texas Rising - Narodziny Republiki Billy Anderson 5 odcinków [9]
2016–2017 The Affair – John Gunther 6 odcinków [9]
2017 Nightcap – (on sam) odcinek: „Poop Show” [9]
2018 Trust – James Fletcher Chase 8 odcinków [9][19]
2018 Condor Trzy dni Kondora Nathan Fowler 7 odcinków [9][24]
2018 Titans – Cliff Steele (głos) odcinek: „Doom Patrol” [9]
2019–2023 Doom Patrol – Cliff Steele / Robotman 40 odcinków [9][25]
2020 Professionals – Peter Swann 10 odcinków [9][26]
Gry wideo
Rok Tytuł oryginalny Tytuł polski Rola Uwagi Źr
2008 The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor – Rick O'Connell (głos) [9]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Personalidade: Brendan Fraser (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2017-05-16]. (port.).
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Brendan Fraser. Listal. [dostęp 2017-05-17]. (ang.).
  3. ↑ Tomasz-MarcinWrona, Oscary 2023. Najwięksi zwycięzcy gali. Kto otrzymał statuetkę? [online], tvn24.pl, 13 marca 2023 [dostęp 2023-03-13].
  4. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Brendan Fraser Biography (1968-). Film Reference. [dostęp 2017-05-16]. (ang.).
  5. ↑ Brendan Fraser. ČSFD.cz. [dostęp 2017-05-16]. (cz.).
  6. ↑ Brendan Fraser. Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-05-16]. (ang.).
  7. ↑ Brendan Fraser (3 de Dezembro de 1968). Filmow.com. [dostęp 2017-05-16]. (port.).
  8. ↑ Brendan Fraser News, Pictures, and Videos. TMZ.com. [dostęp 2017-05-16]. (ang.).
  9. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi bj bk bl bm bn bo Brendan Fraser [online], IMDb [dostęp 2023-02-17] (ang.).
  10. ↑ a b c d e f g h i j k l m Clayton Davis, Brendan Fraser’s 13 Best Film Performances: From ‘The Mummy’ to ‘The Whale’ [online], Variety, 3 grudnia 2022 [dostęp 2023-02-17] (ang.).
  11. ↑ a b c Jack Pooley, 10 Actors You Didn't Know Played The Same Character In Different Movies - Commenter Edition [online], WhatCulture.com, 5 stycznia 2021 [dostęp 2023-02-17] (ang.).
  12. ↑ Julie Sprankles, Things About Now And Then You Only Notice As An Adult [online], The List, 10 stycznia 2018 [dostęp 2023-02-17] (ang.).
  13. ↑ Dan Heching, Brendan Fraser's 7 best roles before his Oscar-nominated turn in 'The Whale' [online], CNN, 24 stycznia 2023 [dostęp 2023-02-17] (ang.).
  14. ↑ Ella Kemp, Brendan Fraser still hates the monkey from 'George Of The Jungle' [online], NME, 23 stycznia 2023 [dostęp 2023-02-17] (ang.).
  15. ↑ Brendan Fraser Hated Working On The Mummy: Tomb Of The Dragon Emperor [online], MSN [dostęp 2023-02-17] (ang.).
  16. ↑ Extraordinary Measures [online], The Georgia Straight, 20 stycznia 2010 [dostęp 2023-02-17] (ang.).
  17. ↑ Brendan Fraser Says the Porta-Potty Scene in ‘Furry Vengeance’ Made Him Wonder if Acting Was ‘Worth It’ [online], MSN [dostęp 2023-02-17] (ang.).
  18. ↑ Hair Brained (2013) [online], The A.V. Club [dostęp 2023-02-17] (ang.).
  19. ↑ a b Mary Littlejohn, 17 of Brendan Fraser's Best Performances [online], TV Fanatic, 23 stycznia 2023 [dostęp 2023-02-17] (ang.).
  20. ↑ The Secret of Karma (2020). [dostęp 2023-02-17].
  21. ↑ Liam Gaughan, Before 'The Whale,' Brendan Fraser's Comeback Started in This Steven Soderbergh Thriller [online], Collider, 18 stycznia 2023 [dostęp 2023-02-17] (ang.).
  22. ↑ The best Brendan Fraser movies [online], The Digital Fix [dostęp 2023-02-17] (ang.).
  23. ↑ Tamera Jones, 'The Whale': Darren Aronofsky Reveals How He Knew Brendan Fraser Was the Perfect Charlie [online], Collider, 10 grudnia 2022 [dostęp 2023-02-17] (ang.).
  24. ↑ Denise Petski, Brendan Fraser Joins Cast Of ‘Condor’ Audience Network Series [online], Deadline, 6 kwietnia 2017 [dostęp 2023-02-17] (ang.).
  25. ↑ Nellie Andreeva, ‘Doom Patrol’: Brendan Fraser To Star As Robotman In DC Universe TV Series [online], Deadline, 21 sierpnia 2018 [dostęp 2023-02-17] (ang.).
  26. ↑ Manori Ravindran, Tom Welling, Brendan Fraser Actioner ‘Professionals’ Finds Global Distribution With Rainmaker Content (EXCLUSIVE) [online], Variety, 29 września 2020 [dostęp 2023-02-17] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Nagroda Akademii Filmowej dla najlepszego aktora pierwszoplanowego
1920–1939
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Brendan_Fraser&oldid=72020415”