Bretania
| region | |||||
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Siedziba | |||||
| Prezydent | |||||
| Powierzchnia |
27 208 | ||||
| Populacja (2015) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
120 | ||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| Liczba departamentów |
4 | ||||
| Liczba okręgów |
15 | ||||
| Liczba kantonów |
201 | ||||
| Liczba gmin |
1268 | ||||
Położenie na mapie Francji
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Bretania (fr. Bretagne, bret. Breizh, gal. Bertaèyn) – kraina historyczna i region w północno-zachodniej Francji, położony na Półwyspie Bretońskim, nad Oceanem Atlantyckim. Od wschodu graniczy z dwoma regionami: Normandią i Krajem Loary. Dzieli się na 4 departamenty: Côtes-d’Armor, Finistère, Ille-et-Vilaine i Morbihan. Obejmuje faliste i pagórkowate tereny Półwyspu Bretońskiego, z kulminacjami na wznoszących się w centrum wzgórzach d’Arrée (Toussaines, 384 m n.p.m.) i Noires (326 m n.p.m.). Wśród regionów francuskich wyróżnia się dużą odrębnością kulturową.
Historia
Rzymska Armoryka, w V-VI wieku zasiedlona przez celtyckie plemię Brytów, wypierane z brytyjskiej Kornwalii przez germańskich Anglów i Sasów. Następnie pod zwierzchnictwem Franków. Wobec ciągłych buntów w Bretanii Karol Wielki utworzył na jej granicy Marchię Bretońską. We wczesnośredniowiecznej Francji hrabstwo Bretanii stanowiło jedno z wielkich lenn Korony francuskiej, będąc często przedmiotem rywalizacji między Francją i Anglią. Od 1213 w posiadaniu bocznej linii Kapetyngów. W 1297 podniesione do rangi księstwa.
Ród książęcy w linii męskiej wymarł w 1488 na Franciszku II. Jego córka Anna Bretońska poślubiła w 1491 króla Francji – Karola VIII, a po jego śmierci w 1499 Ludwika XII. W 1514 córka Anny – Klaudia de Valois, wyszła za Franciszka I – późniejszego króla Francji, który w 1532 formalnie włączył lenna bretońskie do Korony francuskiej.
Niektóre odrębności (własne stany prowincjonalne) Bretania zachowała do okresu rewolucji francuskiej 1789-1799 i ówczesnej reformy administracyjnej (1790). W czasach rewolucji wraz z Wandeą i Normandią stanowiła teren powstań rojalistycznych – zwanych szuanerią, krwawo tłumionych przez wojska Republiki.
Gospodarka
Bretania jest regionem wyróżniającym się dużym znaczeniem rolnictwa i dziedzin związanych z morzem w gospodarce. Region rolniczy – uprawa pszenicy, kukurydzy, owsa, ziemniaków, warzyw i owoców. W Bretanii produkuje się około 1/2 francuskiego drobiu i mięsa wieprzowego, prowadzona jest także hodowla bydła. W zatokach hodowla małży i ostryg. Hodowle w Bretanii dostarczają niemal 1/3 ostryg z 210 tys. ton ostryg produkowanych we Francji. Na wybrzeżu rozwinięte rybołówstwo przybrzeżne i dalekomorskie (m.in. porty w Concarneau i Lorient).
Ze względu na wyjątkowe położenie geograficzne Bretanii od stuleci istotną rolę w jej gospodarce odgrywa handel morski. Największymi portami handlowymi (przeładunek roczny przekraczający 500 tys. ton) są: Nantes-Saint-Nazaire, Lorient, Brest, Saint-Malo i Roscoff.
Eksploatacja rud żelaza, cynku i ołowiu. Rozwinięty przemysł metalurgiczny, chemiczny, elektrotechniczny, stoczniowy i spożywczy. Przy ujściu rzeki Rance do zatoki Saint-Malo działa pierwsza na świecie elektrownia pływowa (moc 240 MW). Rozwinięta turystyka – liczne kąpieliska nadmorskie (m.in. Carnac, Saint-Malo, Audierne). Ważną rolę odgrywa kanał śródlądowy Nantes-Brest.
Miasta
Najważniejszymi miastami Bretanii, poza głównym ośrodkiem administracyjnym regionu Rennes, są: Nantes (w Kraju Loary, historyczna stolica Bretanii), Brest (główna baza francuskiej marynarki wojennej na Atlantyku), Quimper, Lorient, Vannes, Saint-Malo, Saint-Brieuc.
| Lp. | Herb | Miasto | Ludność (I 2006) | Region | Departament |
| 1. |  |
Nantes | 282.853 | Kraj Loary | Loara Atlantycka |
| 2. | .svg){kind=small} |
Rennes | 209.613 | Bretania | Ille-et-Vilaine |
| 3. | .svg){kind=small} |
Brest | 144.548 | Bretania | Finistère |
| 4. | _v2.svg){kind=small} |
Saint-Nazaire | 68.838 | Kraj Loary | Loara Atlantycka |
| 5. | .svg){kind=small} |
Quimper | 64.902 | Bretania | Finistère |
| 6. | .svg){kind=small} |
Lorient | 58.547 | Bretania | Morbihan |
| 7. |  |
Vannes | 53.079 | Bretania | Morbihan |
| 8. |  |
Saint-Malo | 50.675 | Bretania | Ille-et-Vilaine |
| 9. |  |
Saint-Brieuc | 48.895 | Bretania | Côtes-d’Armor |
| 10. |  |
Lanester | 23.144 | Bretania | Morbihan |
| 11. |  |
Fougères | 22.819 | Bretania | Ille-et-Vilaine |
| 12. | .svg){kind=small} |
Concarneau | 20.021 | Bretania | Finistère |
Zobacz też
Przypisy
- ↑ INED: Régions et départements. [dostęp 2016-11-13]. (fr.).
.svg){kind=small}
