Bronisława Dłuska
Bronisława Dłuska (przed 1901) | |
Data urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Zawód, zajęcie | |
Narodowość | |
Małżeństwo | |
Odznaczenia | |
Bronisława Dłuska (ur. 1865 w Warszawie, zm. 15 kwietnia 1939 tamże) – polska lekarka, starsza siostra Marii Skłodowskiej-Curie, pierwsza dyrektor Instytutu Radowego, żona Kazimierza Dłuskiego[1].
Życiorys
Urodziła się w nauczycielskiej rodzinie Skłodowskich herbu Dołęga, zaliczanej do drobnej szlachty. Dziadek Józef Skłodowski był szanowanym lubelskim pedagogiem. Ojciec Władysław Skłodowski był nauczycielem matematyki i fizyki oraz dyrektorem kolejno dwóch warszawskich gimnazjów męskich, prowadził również w domu stancję dla chłopców. Matka zaś, Bronisława z Boguskich, była przełożoną warszawskiej pensji dla dziewcząt z dobrych domów. Chorowała na gruźlicę i zmarła w 1878 roku. Ojciec był ateistą, matka zaś głęboko wierzącą katoliczką[2].
Po wstępnej edukacji w Polsce Bronisława wyjechała do Paryża studiować medycynę, zaś jej siostra Maria została w kraju i starała się wspomagać finansowo siostrę dorabiając korepetycjami. Około 1890 roku Bronisława wyszła za mąż za emigranta politycznego Kazimierza Dłuskiego i zaprosiła Marię do siebie. Dłuski ukończył w Paryżu kierunki nauk politycznych i medycynę[3]. Paryskie mieszkanie Dłuskich było otwarte dla emigrantów politycznych z Polski, ich gośćmi był m.in. późniejsi Prezydenci RP: Stanisław Wojciechowski i Ignacy Mościcki[4]. W 1892 roku urodziła im się córka Helena, później znana taterniczka.
Po powrocie do kraju w 1902 roku Dłuscy stworzyli w Zakopanem sanatorium dla ludzi z chorobami płuc m.in. gruźlicą (od 1928 roku Sanatorium Wojskowe w Zakopanem, obecnie ośrodek wypoczynkowy Rewita w Kościelisku). Dłuski był jednym z założycieli TOPR-u i Muzeum Tatrzańskiego im. Tytusa Chałubińskiego. W 1919 roku został oddelegowany przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego do składu Komitetu Narodowego Polskiego – członkiem delegacji polskiej na konferencję pokojową w Wersalu.
Dłuscy w drugiej połowie lat 20. XX wieku otworzyli w podwarszawskim Aninie przy obecnej ul. Michała Kajki prewentorium przeciwgruźlicze. Nabyli także majątek na przedłużeniu obecnej Al. Wilanowskiej, który w 1922 roku przekazali robotniczemu Wydziałowi Wychowania Dziecka i Opieki nad Nim działającemu przy PPS. W 1930 roku zamknięto prewentorium w Aninie i Bronisława zaangażowała się na prośbę siostry Marii w budowę Instytutu Radowego, gdzie zamieszkała, aby nadzorować budowę[5]. Bronisława została pierwszym dyrektorem Instytutu Radowego przy ul. Wawelskiej w Warszawie. Do 1939 była skarbnikiem Komitetu Instytutu Radowego[6].
Została pochowana w rodzinnym grobowcu Skłodowskich na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera nr 164, rząd III)[7].
Odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1937)[8]
- Złoty Krzyż Zasługi (1930, „za zasługi na polu pracy społecznej”)[9]
- Medal Niepodległości[10]
Przypisy
- ↑ Bronisława Dłuska – Unlearned Lessons. unless-women.eu. [dostęp 2015-05-24]. (pol. • ang.).
- ↑ Ewa Curie: Maria Curie. s. 5–30.
- ↑ Irena Koberdowa: Socjalno-Rewolucyjna Partia Proletariat. Warszawa: Książka i Wiedza, 1981.
- ↑ Ève Curie: Maria Curie. Warszawa: PWN, 1997. ISBN 83-01-12302-8.
- ↑ Maria Chodorek, Wołoszka Jadwiga. O siostrach Skłodowskich w Aninie. „Wiadomości Sąsiedzkie”. Nr 14. s. 6. ISSN 2082-3266.
- ↑ Odezwa warszawskiego Instytutu Radowego. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 8 z 12 stycznia 1939.
- ↑ Warszawa śladami Marii Skłodowskiej-Curie. Oficjalny portal turystyczny m.st. Warszawy. [dostęp 2012-01-29].
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 60, poz. 89
- ↑ Śp. dr Bronisława Dłuska, siostra Marii Skłodowskiej-Curie. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 87 z 18 kwietnia 1939.