Brzózki (województwo zachodniopomorskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Brzózki
wieś
Ilustracja
Brzózki, widok od południa
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

policki

Gmina

Nowe Warpno

Wysokość

7,3 m n.p.m.

Liczba ludności 

160

Strefa numeracyjna

91

Kod pocztowy

72-022[2]

Tablice rejestracyjne

ZPL

SIMC

0779673

Położenie na mapie gminy Nowe Warpno
Mapa konturowa gminy Nowe Warpno, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Brzózki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Brzózki”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Brzózki”
Położenie na mapie powiatu polickiego
Mapa konturowa powiatu polickiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Brzózki”
Ziemia53°40′28″N 14°23′10″E/53,674444 14,386111[1]

Brzózki (do 1945 niem. Althagen[3]) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie polickim, w gminie Nowe Warpno.

Miejscowość jest usytuowana na Równinie Polickiej nad Zalewem Szczecińskim w Puszczy Wkrzańskiej. Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 114.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza wzmianka o Brzózkach pochodzi z roku 1777. Od drugiej połowy XVIII w. był to majątek państwowy z kolonią mieszkalną. Pierwsi osadnicy pojawili się w Brzózkach w roku 1777. W 1782 r. zawarto umowę, zgodnie z którą połączono folwark kamery państwowej w Szczecinie i zakład przemysłowy radcy wojennego Augusta Friedricha Matthiasa na prawie dziedzicznego czynszu. Obszar majątku wynosił wówczas 1031 mórg i 90 rut ziemi oraz 150 mórg łąk W latach 1782 – 1785 właściciel majątku Matthias sprowadził kolejnych kolonistów (w sumie 22 osoby mieszkające w Brzózkach), we wsi było też 4 chałupników. Areał gruntów liczył 253 morgi i 108 rut ziemi; Od 1783 r. w miejscowości funkcjonowała szkoła, kościół (kaplica) z zakrystią. W roku 1827 właścicielem majątku był Gottfried Krüger (po nim syn Friedrich Ferdinand). Posługę duchowną sprawował pastor Fürgang z Trzebieży. W 1859 r. majątek liczył: 315 mórg ziemi uprawnej (ok. 80 ha), 160 mórg łąk (ok. 40 ha), 65 mórg pastwisk (ok. 15 ha); do kolonii należało 186 mórg pól i 150 mórg łąk; uprawiano żyto, ziemniaki, koniczynę, owies, jęczmień, wykę, hodowano 172 sztuk bydła, 29 sztuk koni, 230 sztuk owiec, 150 sztuk nierogacizny rasy Land-Race. Część kolonistów zajmowała się rybołówstwem, uprawą lnu, hodowano też pszczoły. W 1865 r. odnotowano w Brzózkach 37 budynków mieszkalnych, 61 gospodarczych (w tym wiatrak), Wieś liczyła 371 mieszkańców (70 rodzin). W roku 1874 Brzózki stanowiły gminę wiejską liczącą 35 domów, 63 gospodarstwa domowe, liczba mieszkańców nieznacznie przekraczała 300 osób. Majątek zaś liczył 4 domy, 6 gospodarstw domowych. Zamieszkiwało go 31 mieszkańców. W 1933 r. w miejscowości było 325 mieszkańców, 90 gospodarstw domowych. Po 1945 r. w Brzózkach osiedlili się polscy repatrianci.

Przynależność polityczno-administracyjna[edytuj | edytuj kod]

Demografia[edytuj | edytuj kod]

  • 1862 – 654 mieszk.
  • 1939 – 324 mieszk.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • Obecna zabudowa (zabudowa wiejska) wsi pochodzi w większości z końca XIX i początków XX wieku (domy murowane i ryglowe)[4], jak również z czasów współczesnych. W części Brzózek zwanej Trzebieradz, znajduje się pałacyk myśliwski z XIX wieku, zwany również „Pałacem Goeringa”. Do pałacu przylega dostępny dla wszystkich park, który zachował się w pierwotnych granicach. Znajduje się w nim wiele chronionych drzew i krzewów, m.in. dąb kaukaski, świerk sitkajski i paproć długosz królewski.

Geografia i turystyka[edytuj | edytuj kod]

Wieś rolniczo-turystyczna, położona wzdłuż drogi nr 114, łączącej Trzebież z Nowym Warpnem.

Mieszkańcy zajmują się rolnictwem (hodowla zwierząt), mieści się tutaj kilka gospodarstw agroturystycznych i centrum rehabilitacji z ośrodkiem hippiki. Brzózki powstały na planie ulicówki, oddalonej od zalewu o ok. 1 km. Tereny na północ od wsi zajmują nadzalewowe łąki i lasy, zaś na południe lasy Puszczy Wkrzańskiej. W lesie na południe od Brzózek rośnie pomnikowy dąb bezszypułkowy o obwodzie 3,95 m.

W roku 2011 ukończono remont poniemieckiej świetlicy wiejskiej, która jest obecnie siedzibą Rady Sołeckiej, miejscem zebrań wiejskich.

Przez wieś przebiegają szlaki turystyczne:

• czerwony szlak rowerowy czerwony Szlak „Puszcza Wkrzańska”
• zielony szlak rowerowy zielony Międzynarodowy szlak rowerowy wokół Zalewu Szczecińskiego R-66
• czerwony szlak turystyczny czerwony Szlak Puszczy Wkrzańskiej
Zintegrowany Szlak Turystyczny Powiatu Polickiego

Sołectwo Brzózki, z wyjątkiem miejsc zabudowanych, znajduje się na terenie obszaru chronionego programu Natura 2000 zwanego Ostoją Wkrzańską.

Sołectwo Brzózki obejmuje również miejscowości: Popielewo, Maszkowo, Mszczuje, Myślibórz Wielki, Myślibórz Mały i Trzebieradz.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 11877
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 102 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 lipca 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. (M.P. 1947 nr 111 poz. 719)
  4. Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 99, ISBN 978-83-7495-133-3.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]