Brzezinka (powiat krakowski)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Brzezinka
wieś
Ilustracja
Widok ze wschodu
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

krakowski

Gmina

Zabierzów

Liczba ludności (2021)

731

Strefa numeracyjna

12

Kod pocztowy

32-064 Rudawa[2]

Tablice rejestracyjne

KRA

SIMC

0343651

Położenie na mapie gminy Zabierzów
Mapa konturowa gminy Zabierzów, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Brzezinka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Brzezinka”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Brzezinka”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Brzezinka”
Ziemia50°08′18″N 19°44′18″E/50,138333 19,738333[1]

Brzezinkawieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zabierzów.

W roku 2021 we wsi mieszkało 731 osób, z czego 51,6% mieszkańców stanowiły kobiety, a 48,4% mężczyźni[3].

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Brzezinka[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0343668 Łączki przysiółek

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza wzmianka Długosza o wsi pochodzi z 1427 r., stanowiła własność kapituły krakowskiej. W tym okresie stała w Brzezince karczma i młyn nad rzeką Ossobnicza. W poł. XVI w. zbudowano we wsi dwór. Wieś dziekana kapituły katedralnej krakowskiej w powiecie proszowickim województwa krakowskiego w końcu XVI wieku[6].

W latach 1815–1846 wieś położona była na terenie Wolnego Miasta Krakowa, potem w zaborze austriackim, a w czasie II Rzeczypospolitej w powiecie chrzanowskim w województwie krakowskim. Od 26 października 1939 do 18 stycznia 1945 wieś należała do gminy Kressendorf w Landkreis Krakau, dystryktu krakowskiego w Generalnym Gubernatorstwie. Jesienią 1954 r. wieś została przyłączona do gromady Rudawa w ówczesnym powiecie chrzanowskim w woj. krakowskim. 1 stycznia 1973 znalazła się w gminie Rudawa w ówczesnym powiecie chrzanowskim w woj. krakowskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego. 15 stycznia 1976 roku gmina Rudawa została zniesiona przez połączenie z dotychczasową gminą Zabierzów w nową gminę Zabierzów i tam znalazła się także Brzezinka.

Położenie, przyroda i turystyka[edytuj | edytuj kod]

Brzezinka położona jest u wylotu Doliny Będkowskiej w Rowie Krzeszowickim rozdzielającym Wyżynę Olkuską od Garbu Tenczyńskiego. Północne tereny wsi, leżące na północnych stokach Wyżyny Olkuskiej ze względu na piękno krajobrazu i cenną przyrodę włączone zostały w obszar Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie. Położenie miejscowości sprawia, że jest ona dobrym miejscem wypadowym do zwiedzania Doliny Będkowskiej, której wylot znajduje się w przysiółku Łączki Brzezińskie.

Wieś znajduje się około 7 km na zachód od granic Krakowa. Graniczy od wschodu z Kobylanami, od południa z Niegoszowicami, od zachodu z Rudawą i od północnego zachodu z Radwanowicami.

Przebiegające przez miejscowość lub w bezpośrednim jej sąsiedztwie szlaki turystyki pieszej i rowerowej umożliwiają zwiedzenie również pozostałych, nieco dalej położonych dolin: Kobylańskiej, Bolechowickiej, Kluczwody, Szklarki i Racławki. Przez tereny wsi przepływa mający swoje źródła w Dolinie Będkowskiej i uchodzący do Rudawy potok Będkówka.

Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]

szlak turystyczny niebieski – z Rudawy przez Radwanowice, Łączki Brzezińskie i całą długość Doliny Będkowskiej do Ojcowskiego Parku Narodowego.

Komunikacja[edytuj | edytuj kod]

Do Brzezinki można dojechać autobusem MPK Kraków: linią 278 (Bronowice Małe - Krzeszowice Dworzec Autobusowy[7]), lub też przewoźnikiem prywatnym (minibusy).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 11105
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 95 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Wieś Brzezinka w liczbach [online], Polska w liczbach, 2021 [dostęp 2023-08-18] (pol.).
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 18, 2013-02-13. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2013-04-24]. 
  5. GUS. Rejestr TERYT
  6. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 101.
  7. Rozkłady jazdy Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. w Krakowie [online], rozklady.mpk.krakow.pl [dostęp 2023-08-18].