Brzuchozębne
| Gastrodontidae | |||
| Tryon, 1866[1] | |||
 Szklarka szklarniowa (Zonitoides arboreus) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| (bez rangi) | Tectipleura | ||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina |
brzuchozębne | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Gastrodonta Albers, 1850 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
Brzuchozębne (Gastrodontidae) – rodzina ślimaków trzonkoocznych (Stylommatophora), dawniej łączona z Zonitidae s. l. (w języku polskim określaną nazwą szklarkowate). Gastrodontidae obejmuje około 150[2] żyjących gatunków o holarktycznym zasięgu występowania. Ich muszla ma budowę podobną do muszli innych szklarek. Rodzina została wyodrębniona na podstawie różnic w budowie anatomicznej, m.in. obecności na końcu organu kopulacyjnego sarcobellum – wapiennej struktury podobnej do strzałki miłosnej ślimakowatych[3][4].
Do niedawna brzuchozębne były reprezentowane w faunie Polski przez jeden gatunek – szklarkę obłystek[4] (Zonitoides nitidus). Drugim gatunkiem, stwierdzonym w szklarni Ogrodu Botanicznego w Krakowie jest szklarka szklarniowa (Zonitoides arboreus), prawdopodobnie zawleczona z transportem egzotycznych roślin[5].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Do brzuchozębnych zaliczane są następujące rodzaje[2]:
- Aegopinella Lindholm, 1927
- Atlantica Ancey, 1887
- Gastrodonta Albers, 1850
- Glyphyalinia E. von Martens, 1892
- Godwinia Sykes, 1900
- Janulus R.T. Lowe, 1852
- Mesomphix Rafinesque, 1819
- Nesovitrea C.M. Cooke, 1921
- Patulopsis Strebel & Pfeffer, 1879
- Perpolita H.B. Baker, 1928
- Poecilozonites O. Boettger, 1884
- Pseudohyalina E.S. Morse, 1864
- Retinella P. Fischer, 1877
- Striatura E.S. Morse, 1864
- Striaturops H. B. Baker, 1928
- Ventridens W.G. Binney & Bland, 1869
- Vermetum Wollaston, 1878
- Vitrinizonites W.G. Binney, 1879
- Zonitoides Lehmann, 1862
oraz rodzaje wymarłe, znane tylko ze szczątków kopalnych[2]:
- Archaegopis Wenz, 1914 †
- Vermetujanulus Walther & Groh, 2020 †
Rodzajem typowym rodziny jest Gastrodonta.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Philippe Bouchet, Jean-Pierre Rocroi. Classification and nomenclator of gastropod families. „Malacologia: International Journal of Malacology”. 47 (1–2), s. 1–397, 2005. ISSN 0076-2997. (ang.).
- ↑ a b c d e MolluscaBase eds., Gastrodontidae Tryon, 1866, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-04-01] (ang.).
- ↑ Robert Nordsieck: Gloss Snails (Gastrodontidae). [w:] The Living World of Molluscs [on-line]. [dostęp 2011-12-26]. (ang.).
- ↑ a b Fauna Polski – charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. III. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2008, s. 394–395. ISBN 978-83-88147-09-8.
- ↑ Ewa Stworzewicz: Zonitoides arboreus (Say, 1816). [w:] Księga gatunków obcych inwazyjnych w faunie Polski. Wyd. internetowe [on-line]. Instytut Ochrony Przyrody PAN. [dostęp 2011-12-26]. (pol.).