Cerkiew Świętego Jerzego we Lwowie
 46-101-0712
| |||||||||||||||||||||
| cerkiew parafialna | |||||||||||||||||||||
 Cerkiew św. Jerzego – fasada zachodnia | |||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
23 kwietnia/6 maja | ||||||||||||||||||||
| Przedmioty szczególnego kultu | |||||||||||||||||||||
| Relikwie | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Lwowa  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie obwodu lwowskiego  | |||||||||||||||||||||
 49°50′30,8″N 24°02′26,2″E/49,841889 24,040611
| |||||||||||||||||||||
Cerkiew Świętego Jerzego[2] (ukr. Свято-Георгіївська церква) – cerkiew prawosławna we Lwowie, w dzielnicy Łyczaków (ukr. Личаків), przy ul. Bobanycza 3 (ukr. Бобанича, 3); przed 1945 – Franciszkańskiej.
Cerkiew św. Jerzego należała do 2023 r.[3] do eparchii lwowskiej Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego; od 1992 pełniąc, z założenia tymczasowo, funkcje soboru katedralnego[4]. W 2023 r. przeszła do Kościoła Prawosławnego Ukrainy[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Z inicjatywą budowy cerkwi wystąpił w 1887 Emanuel Worobkiewicz przy wsparciu konsula rosyjskiego we Lwowie, K. P. Pustoszkina.
W 1895 wiedeński architekt Gustaw Sachs sporządził projekt cerkwi.
4 października 1897 rozpoczęto budowę cerkwi pod wezwaniem Świętej Trójcy, później jednak, z polecenia władz austriackich, zmieniono je na św. Jerzego, ponieważ już wcześniej istniała we Lwowie cerkiew greckokatolicka pod wezwaniem Świętej Trójcy.
Jeszcze w tym samym roku zawiązał się komitet budowlany w składzie: Mychajło Hruszewski, ukraiński historyk i polityk i Osip Monczanowski – moskalofilski historyk i dziennikarz.
Cerkiew św. Jerzego została wzniesiona w latach 1897–1899 w stylu bizantyjsko-neoromańskim przez Witolda Rawskiego juniora. Jest zbudowana na planie kwadratu. Dach wieńczy duża, centralna kopuła oparta na ośmiobocznym bębnie oraz cztery mniejsze kopuły w narożnikach. Każda z czterech elewacji świątyni jest zwieńczona trójkątnym tympanonem.
Podstawowym budulcem cerkwi była czerwona cegła, natomiast elementy dekoracyjne wykonano z białego kamienia.
Wyposażenie cerkwi (m.in. ikonostas) pochodzi z początku XX w. i jest dziełem artystów wiedeńskich.
W 2023 r. miejscowa parafia ogłosiła przejście w jurysdykcję Kościoła Prawosławnego Ukrainy[3]. Część parafian nie zgodziła się z tą decyzją, również służący na stałe w cerkwi biskup lwowski i halicki Filaret odmówił zmiany jurysdykcji. Na terenie świątyni doszło do sporów i przepychanek, wskutek czego interweniowała policja[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Serwis Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Ku czci św. Wielkiej Męczennicy Barbary we Lwowie [dostęp: 18.12.2015.]
- ↑ Polski egzonim przyjęty na 121. posiedzeniu KSNG.
- ↑ a b c У Львові головний храм УПЦ (МП) перейшов до ПЦУ (ВІДЕО) [online], Громадське радіо [dostęp 2023-04-06] (ukr.).
- ↑ Львівська єпархія
- ↑ Частина храмів московського патріархату на Львівщині досі не перейшла до ПЦУ [online], tvoemisto.tv [dostęp 2023-04-06].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Grzegorz Rąkowski, LWÓW. Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej. Część IV, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008, ISBN 978-83-89188-70-0, OCLC 297704281.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Archiwalne widoki cerkwi w bibliotece Polona