Cerkiew Opieki Matki Bożej na Nerli

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cerkiew Opieki Matki Bożej na Nerli
Церковь Покрова на Нерли
3310157000[1] z dnia 30.08.1960.
cerkiew / muzeum
Ilustracja
Widok świątyni od strony Nerli
Państwo

 Rosja

Obwód

 włodzimierski

Miejscowość

okolice Bogolubowa

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Eparchia

włodzimierska

Wezwanie

Opieki Matki Bożej

Wspomnienie liturgiczne

1/14 października

Położenie na mapie obwodu włodzimierskiego
Mapa konturowa obwodu włodzimierskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Opieki Matki Bożej na Nerli”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Opieki Matki Bożej na Nerli”
Ziemia56°11′46,55″N 40°33′41,06″E/56,196264 40,561406

Cerkiew Opieki Matki Bożej na Nerliprawosławna cerkiew znajdująca się w pobliżu Bogolubowa w obwodzie włodzimierskim w Rosji, położona u ujścia Nerli do Klaźmy. Wzniesiona w 1165.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Fundatorem świątyni był książę Andrzej I Bogolubski, który według podania postanowił zbudować ją jako pomnik pamięci swojego zmarłego syna Izjasława[2]. Budynek został wzniesiony w 1165 na miejscu wskazanym osobiście przez księcia[3]. Obiekt powstał na sztucznie usypanym wzniesieniu, co miało uchronić fundamenty cerkwi przed podmyciem w czasie wiosennych wylewów Nerli[3]. Sięgają one głębokości 5,2 metra[4].

Cerkiew Opieki Matki Bożej na Nerli jest typową dla architektury staroruskiej świątynią wspartą na czterech filarach, wzniesioną na planie czworoboku z pojedynczą kopułą w centralnym miejscu dachu. Budowniczowie świątyni wznieśli ją w całości z białego kamienia, rezygnując z bogatego zdobnictwa zewnętrznego, jakie zastosowano przy budowie soborów Zaśnięcia Matki Bożej i św. Dymitra Sołuńskiego we Włodzimierzu. Jedyną dekorację zewnętrzną cerkwi stanowią rzędy półkolumn, które w zamiarze twórców miały stworzyć iluzję większej niż rzeczywista wysokości budowli, oraz skromniejsze niż w cerkwiach włodzimierskich kompozycje rzeźbiarskie z postaciami lwów, twarzy kobiecych (symbolizujących Matkę Bożą oraz króla Dawida)[5]. Kopuła znajdująca się obecnie na budynku pochodzi z 1803 i jest znacznie mniejsza niż konstrukcja pierwotna[3]. Wewnętrzna dekoracja budynku wykonana w średniowieczu nie przetrwała; jej pozostałości widoczne jeszcze w XIX wieku zostały w 1877 usunięte w czasie generalnego remontu świątyni[5].

W 1784 istniał projekt całkowitej rozbiórki cerkwi i wykorzystania pozyskanego materiału budowlanego na wzniesienie dzwonnicy w monasterze Narodzenia Matki Bożej w Bogolubowie. Do realizacji tych planów nie doszło, gdyż archimandryta monasteru nie doszedł do porozumienia z robotnikami, którzy mieli wykonać prace rozbiórkowe[2].

Cerkiew od 1992 znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO[6]. Przez wielu autorów uważana jest za największe osiągnięcie architektury staroruskiej[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Strona rejestru. kulturnoe-nasledie.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-26)].
  2. a b A. Nizowskij, Samyje znamienityje..., s.129
  3. a b c A. Nizowskij, Samyje znamienityje..., s.130
  4. Wzdłuż Złotego Pierścienia Rosji, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1986, s. 189
  5. a b A. Nizowskij, Samyje znamienityje..., s.131
  6. White Monuments of Vladimir and Suzdal
  7. Riasanovsky N. V., Steinberg M. D.: Historia Rosji. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2009, s. 60. ISBN 978-83-233-2615-1.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • A. Nizowskij, Samyje znamienityje monastyri i chramy Rossii, Wecze, Moskwa 2000, ISBN 5-7838-0578-5