Chełmski Park Krajobrazowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chełmski Park Krajobrazowy
Ilustracja
Rezerwat przyrody Bagno Serebryskie
park krajobrazowy
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Położenie

gminy: Chełm, Dorohusk, Sawin, Ruda-Huta, Kamień

Mezoregion

Pagóry Chełmskie, Obniżenie Dubieńskie

Data utworzenia

1983

Akt prawny

Rozporządzenie Nr 52/93 Wojewody Bydgoskiego z dnia 16 lutego 1993 r.[1]

Powierzchnia

164,57 km²

Powierzchnia otuliny

108,78 km²

Obszary chronione

4 rezerwaty przyrody w parku, 1 w otulinie

Położenie na mapie powiatu chełmskiego
Mapa konturowa powiatu chełmskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Chełmski Park Krajobrazowy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Chełmski Park Krajobrazowy”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Chełmski Park Krajobrazowy”
Ziemia51°12′45″N 23°31′00″E/51,212500 23,516667
Strona internetowa

Chełmski Park Krajobrazowy powstał w 1983 roku, położony w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim.

Powierzchnia[edytuj | edytuj kod]

Chełmski Park Krajobrazowy zajmuje powierzchnię 16 457 ha, a powierzchnia jego otuliny wynosi 10 878 ha[1]. Początkowo był mniejszy – zajmował 14 350 ha, a jego otulina 9528 ha[2].

Położenie[edytuj | edytuj kod]

ChPK położony jest w powiecie chełmskim na terenie gmin: Chełm, Dorohusk, Sawin, Ruda-Huta i Kamień[1].

Cel utworzenia[edytuj | edytuj kod]

Celem utworzenia parku była ochrona cennych ekosystemów leśnych i torfowych obfitujących w rzadkie i chronione gatunki roślin i zwierząt. Specyficzne cechy szaty roślinnej uwarunkowane są obfitością węglanu wapnia w podłożu. W zasięgu parku znajdują się cenne, nieznacznie przekształcone kompleksy leśne z dużym bogactwem biotypów (siedliska borowe, grądowe i łęgowe ze znaczną liczbą roślin rzadkich). Okolice Chełma są miejscem występowania unikatowych w skali kraju torfowisk węglanowych, z dominującym szuwarem kłoci wiechowatej. Na obrzeżach kłociowisk występują zbiorowiska rzadkich gatunków turzyc. Z innych rzadkich roślin należy wymienić następujące: miłek wiosenny, wisienka stepowa, dziewięćsił bezłodygowy, goryczka krzyżowa, storczyk kukawka i aster gawędka[3].

Fauna i flora[edytuj | edytuj kod]

W parku i jego sąsiedztwie rosną 53 gatunki będące pod ochroną ścisłą i 13 pod ochroną częściową. Niektóre rosną (zwłaszcza na torfowiskach) w populacjach liczących tysiące osobników. Są to m.in.: kosaciec syberyjski, storczyk krwisty, zawilec wielkokwiatowy i goździk pyszny[3].

Szczególne zróżnicowanie siedliskowe warunkuje niezwykłe bogactwo faunistyczne parku. Stwierdzono tutaj gniazdowanie 152 gatunków ptaków m.in.: czarnych bocianów, żurawi, orlików krzykliwych, wodniczki (jeden z najbardziej zagrożonych wyginięciem ptaków europejskich), sowy błotnej, dubelta, kulika wielkiego i in. W okolicach Stanisławowa, na torfowiskach i w obszarach leśnictwa Sawin występuje żółw błotny. Niezwykle bogata jest też fauna bezkręgowców. Żyje tu ponad 800 gatunków motyli (38% żyjących w Polsce). Dotychczas kilkunastu z nich poza okolicami Chełma w Polsce nie zaobserwowano. Wiele znalazło się na Czerwonej Liście Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce[3].

Rezerwaty przyrody[edytuj | edytuj kod]

Na terenie parku utworzono cztery rezerwaty przyrody: leśny – „Bachus” (rok powstania 1958) i torfowiskowe – „Brzeźno” (1973), „Bagno Serebryskie” (1991) i „Roskosz” (1990) o łącznej powierzchni ponad 1099 ha[3]. Na terenie otuliny parku znajduje się leśny rezerwat „Serniawy” (1965).

Na trasie ścieżek turystycznych wyznaczonych w rezerwatach „Bagno Serebryskie” i „Brzeźno” ustawiono dwie wieże obserwacyjne. W Brzeźnie powstał też ośrodek dydaktyczno-muzealny Zarządu Chełmskich Parków Krajobrazowych[3].

W parku oraz jego sąsiedztwie za pomniki przyrody uznano 53 obiekty[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Chełmski Park Krajobrazowy. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-05-20].
  2. Chełmski Park Krajobrazowy. Zarząd Chełmskich Parków Krajobrazowych. [dostęp 2006-05-06].
  3. a b c d e f Chełmski Park Krajobrazowy. Nadleśnictwo Chełm – Lasy Państwowe, 2014-02-14. [dostęp 2018-05-20].