Chlorek cynku

Chlorek cynku
	kryształy uwodnionego chlorku cynku
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	dichlorek cynku
	Inne nazwy i oznaczenia
farm.	Zinci chloridum
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	ZnCl2
Masa molowa	136,29 g/mol
Wygląd	białe, higroskopijne kryształy
	Identyfikacja
Numer CAS	7646-85-7
PubChem	5727
DrugBank	DB14533
InChI
	InChI=1S/2ClH.Zn/h2*1H;/q;;+2/p-2
	InChIKey
	JIAARYAFYJHUJI-UHFFFAOYSA-L
Właściwości
	Gęstość
	2,91 g/cm³; ciało stałe
	Rozpuszczalność w wodzie
	432 g/ 100 ml
	w innych rozpuszczalnikach
	etanol: łatwo; glicerol: łatwo; aceton: słabo
Temperatura topnienia	283–293 °C
Temperatura wrzenia	732 °C
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI
Zwroty H	H302, H314, H410
Zwroty P	P273, P280, P305+P351+P338, P310, P501
	Europejskie oznakowanie substancji
	oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
	Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI
Żrący; (C)	Groźny dla; środowiska; (N)
Zwroty R	R22, R34, R50/53
Zwroty S	S1/2, S26, S36/37/39, S45, S60, S61
Numer RTECS	ZH1400000
Dawka śmiertelna	LD50 24 mg/kg (mysz, dootrzewnowo)
	Podobne związki
Inne aniony	bromek cynku
Inne kationy	chlorek wapnia, chlorek rtęci(II)
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Klasyfikacja medyczna
ATC	B05 XA12
Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania	dożylnie
	Multimedia w Wikimedia Commons

Chlorek cynku (łac. Zinci chloridum; ZnCl₂) – nieorganiczny związek chemiczny, sól cynku i kwasu solnego. Silnie higroskopijny, rozpuszczalny w wodzie, alkoholu etylowym, eterze, glicerynie.

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

w syntezie organicznej jako kwas Lewisa^[4]
bezwodny jako środek suszący
środek odkażający i ściągający (roztwór 1%)^[5]
zaprawa przy drukowaniu tkanin
topnik do oczyszczania powierzchni lutowanych
mikronawóz
składnik elektrolitu
składnik żużli pokrywająco-rafinujących stosowanych przy wytopie stopów cynku

Otrzymywanie[edytuj | edytuj kod]

Bezwodny chlorek cynku można otrzymać m.in. w wyniku reakcji chloru (w temp. 700 °C) lub chlorowodoru (na gorąco) z cynkiem. Przemysłowo otrzymywany w reakcji siarczku cynku z chlorem. Po rozpuszczeniu cynku, jego tlenku lub węglanu w gorącym kwasie solnym i odparowaniu roztworu uzyskuje się monohydrat, ZnCl₂·H₂O. Znane są też hydraty zawierające 1,5, 2,5, 3 lub 4 cząsteczki wody krystalizacyjnej^[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Zinc chloride, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 5727 [dostęp 2021-12-05] (ang.).
↑ ^a ^b Chlorek cynku (nr 229997) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
↑ ^a ^b Chlorek cynku, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-04-06] (ang.).
↑ Lewis Acid Catalysis of the Diels-Alder Reaction. W: Francis A. Carey, Richard J. Sundberg: Advanced Organic Chemistry. Part B. Reactions and Synthesis. Wyd. 5. Springer, 2007, s. 481. ISBN 978-0-387-68350-8.
↑ RóżańskiR. Henryk RóżańskiR., Środki antyseptyczne i odkażające stosowane w medycynie. Środki antyseptyczne stosowane w leczeniu i w profilaktyce chorób skórnych oraz błon śluzowych. Środki antyseptyczne dawne i współczesne. Dzieje antyseptyki, Poznań–Krosno 2009, [33] .
↑ Philip John Durrant, Bryl Durrant: Zarys współczesnej chemii nieorganicznej. Warszawa: PWN, 1965, s. 515–517.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[PubChem-1] Zinc chloride, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 5727 [dostęp 2021-12-05] (ang.).

[SA-2] Chlorek cynku (nr 229997) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.

[CLI-3] Chlorek cynku, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-04-06] (ang.).

[Carey-4] Lewis Acid Catalysis of the Diels-Alder Reaction. W: Francis A. Carey, Richard J. Sundberg: Advanced Organic Chemistry. Part B. Reactions and Synthesis. Wyd. 5. Springer, 2007, s. 481. ISBN 978-0-387-68350-8.

[5] RóżańskiR. Henryk RóżańskiR., Środki antyseptyczne i odkażające stosowane w medycynie. Środki antyseptyczne stosowane w leczeniu i w profilaktyce chorób skórnych oraz błon śluzowych. Środki antyseptyczne dawne i współczesne. Dzieje antyseptyki, Poznań–Krosno 2009, [33] .

[Durrant-6] Philip John Durrant, Bryl Durrant: Zarys współczesnej chemii nieorganicznej. Warszawa: PWN, 1965, s. 515–517.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

1. Litowców	LiCl NaCl KCl RbCl CsCl
2. Berylowców	BeCl 2 MgCl 2 CaCl 2 SrCl 2 BaCl 2 RaCl 2
3. Skandowców	ScCl 3 YCl 3 LaCl 3 AcCl 3
4. Tytanowców	TiCl 2 TiCl 3 TiCl 4 ZrCl 2 ZrCl 3 ZrCl 4 ZrOCl 2 HfCl 4 HfOCl 2
5. Wanadowców	VCl 2 VCl 3 VCl 4 VOCl VOCl 2 VOCl 3 NbCl 3 NbCl 5 NbOCl 3 TaCl 5
6. Chromowców	CrCl 2 CrCl 3 MoCl 2 (Mo 3Cl 6) MoCl 3 MoCl 4 MoCl 5 WCl 2 WCl 4 WCl 5 WCl 6
7. Manganowców	MnCl 2 MnCl 3 TcCl 3 ReCl 3 ReCl 5
8. Żelazowców	FeCl 2 FeCl 3 (Fe 2Cl 6) Fe 2Cl 5 RuCl 3 RuCl 4 OsCl 2 OsCl 3 OsCl 4
9. Kobaltowców	CoCl 2 CoCl 3 RhCl 3 IrCl 2 IrCl 3 IrCl 4
10. Niklowców	NiCl 2 PdCl 2 PtCl 2 PtCl 3 PtCl 4
11. Miedziowców	CuCl (Cu 2Cl 2) CuCl 2 Cu(OH)Cl AgCl AuCl AuCl 3 (Au 2Cl 6)
12. Cynkowców	ZnCl 2 Zn(OH)Cl 2 CdCl 2 Cd(OH)Cl 2 Hg 2Cl 2 HgCl 2
13. Borowców	BCl 3 AlCl 3 GaCl 2 GaCl 3 InCl InCl 2 InCl 3 TlCl TlCl 3
14. Węglowców	CCl 4 SiCl 4 GeCl 2 GeCl 4 GeOCl 2 SnCl 2 SnCl 4 Sn 2OCl 2 SnOCl 2 PbCl 2 Pb(OH)Cl PbCl 4
15. Azotowców	NCl 3 NH 4Cl NOCl PCl 2 PCl 3 POCl 3 PCl 5 AsCl 3 AsCl 5 SbCl 3 SbCl 5 BiCl 3 BiCl 2 BiOCl
16. Tlenowców	S 2Cl 2 SCl 2 SCl 4 SOCl 2 SO 2Cl 2 Se 2Cl 2 SeCl 4 SeO 2Cl 2 TeCl 2 TeCl 4 PoCl 2 PoCl 4
17. Fluorowców	ICl ICl 3 BrCl