Chmielów (województwo lubelskie)
51°38′15″N 23°02′35″E/51,637500 23,043056
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
83 |
| Kod pocztowy |
21-211[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LPA |
| SIMC |
0011334[5] |
Położenie na mapie gminy Dębowa Kłoda  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu parczewskiego  | |
| 51°38′15″N 23°02′35″E/51,637500 23,043056[1]
| |
Chmielów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie parczewskim, w gminie Dębowa Kłoda nad rzeką Piwonią[5][6].
Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 818.
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim województwa lubelskiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.
Wieś stanowi sołectwo w gminie Dębowa Kłoda[8]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 198 mieszkańców[9].
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Chrzciciela w Parczewie.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Chmielów w roku 1432 „Chmelowo”, historycznie wieś w powiecie lubelskim parafii Parczew, przy czym z położenia wynika że połowa wsi leżała w XV-XVI wieku w Księstwie Litewskim. Wieś stanowiła własność szlachecką, w roku 1432 dziedzicem Jan Wierzba. W roku 1529 dziesięciny z całej wsi w wymiarze 3 ½ grzywny zostały przywłaszczone przez wikariuszy krasnostawskich, dzierżawione przez plebana parczewskiego (Liber Rataxationum 443). Według registru poborowego z lat 1531–1533 płaci tu szlachta bez kmieci, z części Szymona względnie Jana pobór z 1 łana, młyna o 1 kole (Rejestr Poborowy)[10]. W roku 1546 wieś graniczy z Wielkim Księstwem Litewskim[11]. Już w XVIII wieku osadnictwo przekroczyło rzekę Piwonię tworząc jakby drugą część miejscowości. Tutejsza szlachta przyjęła w części nazwisko Chmielowski, w pierwszej połowie XVII wieku sprzedali dobra wsi dziedzicowi pobliskiego Opola Aleksandrowi Kopciowi. Następnie w 1756 roku dobra te kupił Józef Sierakowski, strażnik wielki koronny i następnie przekazał bądź sprzedał dobra Chmielów swemu zięciowi Kajetanowi Bentkowskiemu. Kolejnym właścicielem wsi był Roch Bentkowski.
Według zapisków z 1787 roku w obu częściach wsi mieszkało 176 osób, w tym 13 Żydów.
Chmielów w wieku XIX stanowił wieś i folwark tej nazwy nad rzeką Piwonią w powiecie włodawskim, gminie Dębowa Kłoda, parafii w Parczewie, mające ówcześnie 1878 mórg rozległości (w tym 1047 mórg dworskich), glebę żytnią, Wieś zabudowana 32 domami posiadała 221 mieszkańców z tych 56 wyznania rzymskokatolickiego.
Rzeka Piwonia dzieli tę wieś na część północną która się zowie „Koroną” i na część południową, zwaną „Litwą” według podania historycznego rzeczka ta odgraniczała tu Koronę od Litwy, a za dowód tego służyć mają znajdywane w niej duże kamienie, jakoby graniczne. Według spisu z roku 1827 Chmielów posiadał 31 domów zamieszkałych przez 138 mieszkańców[12].
W 1927 roku wybudowano tu szkołę. W latach siedemdziesiątych powstała tu Ochotnicza Straż Pożarna oraz kino, a także biblioteka, która funkcjonuje do dzisiaj. Zabytkami w Chmielowie są liczne drewniane domy pochodzące z XIX wieku. Jest też figurka przydrożna z 1770 roku, postawiona na czworobocznym cokole rzeźba kamienna św. Jana Nepomucena.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 15670
- ↑ Wieś Chmielów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-05-17], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-05-17].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 142 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2017-03-10].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
- ↑ BIP gminy, sołectwa i sołtysi
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Chmielów w słowniku lubelszczyzny, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014.
- ↑ Maciej Dogiel (1715-1760). Limites Regni Poloniae & Magni Ducatus Litvaniae. Ex Originalibus Et Exemplis Authenticis Descripti & In Lucem Editi Anno 1758. „Źródło: Biblioteka Jagiellońska, Berol. Ud 5751”, 1758. Wilno: Drukarnia Pijarów (Wilno).
- ↑ Chmielów 1(5), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 591.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Chmielów 1(5), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 591.
- Siedziba gminy: Dębowa Kłoda
| Wsie | |
|---|---|
| Osada | |
| Osada leśna | |
| Części wsi |
|
