Chodnik obronny

Rysunek chodnika obronnego (odkrytego) w przekroju bocznym i w widoku z wnętrza twierdzy. Widoczny osłaniający mur ze strzelnicami i przejście dla obrońców

Chodnik obronny – element budownictwa obronnego stosowany w przeszłości w fortyfikacji.

Połączenie wewnątrz fortu, twierdzy przeznaczone do obrony czynnej oraz umożliwiające komunikację między poszczególnymi elementami obiektu obronnego: bramy, baszty i basteje. Składa się z pasa komunikacyjnego oraz ściany czołowej, wyposażonej w otwory strzelnicze zwrócone w kierunku przedpola. Chodniki obronne przeważnie były zakładane na koronie muru obronnego, zabezpieczone murem-przedpiersiem i wyposażone w ławki strzeleckie dla obrońców.

Urządzenie obronne, składające się z chodnika obronnego, poprowadzonego po odsadzce stoku wału i osłonięte murem ze strzelnicami w celu obrony wnętrza fosy nosi nazwę muru Carnota.

W fortyfikacji nowożytnej kryty chodnik obronny (najczęściej sklepiony), przeznaczony do obrony czynnej nosi nazwę: galeria obronna (lub galeria bojowa).

Zobacz też

• mur Carnota

Bibliografia

• 'Janusz Bogdanowski: Architektura obronna w krajobrazie Polski od Biskupina do Westerplatte. Warszawa-Kraków: PWN, 1996..
• Bogdanowski J., Holcer Z., Kornecki M., Słownik terminologiczny architektury. Architektura obronna, Wyd. Ośrodek Dokumentacji Zabytków, Warszawa 1994. ISBN 83-86334-00-2.
• Fuglewicz S., Ilustrowana historia fortyfikacji, Wyd. „Rewasz”, Warszawa 1991. PB 1995/1898.