Chorągiew węgierska Marszałka Wielkiego Koronnego
 Laski marszałkowskie | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1717 |
| Rozformowanie |
1794 |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
Chorągiew węgierska Marszałka Wielkiego Koronnego – oddział piechoty armii koronnej wojska I Rzeczypospolitej.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
Chorągwie piechoty węgierskiej były oddziałami przybocznymi[1]. Uchwalony na sejmie 1717 roku komput wojska koronnego przewidywał zorganizowanie chorągwi janczarskiej marszałka wielkiego koronnego w sile 150 porcji[2]. W sztabie kompanii służyli: kapitan, porucznik, chorąży, lekarz, profos oraz kilku podoficerów i orkiestrantów[3].
Chorągiew węgierska laski marszałkowskiej. Nazwy ludowe tej chorągwi brzmiały: kruki (kuruce) i kurpiki[4].
Stanowisko: u boku marszałka wielkiego koronnego.
Barwa chorągwi[edytuj | edytuj kod]
Żołnierze chorągwi janczarskich, później znów przekształconych na węgierskie, nosili strój zbliżony do wzorów tureckich i węgierskich, przy czym kurtki poszczególnych chorągwi różniły się kolorem[5].
Czapki niebieskie, blachy żółte, kity: biała i pomarańczowa, wyłogi pomarańczowe, podszewka biała, guziki białe. Naramienniki srebrne, takaż szarfa i temblak, przerabiane karmazynem. Oprawa szpady mosiężna. Lederwerk biały, klamra pasa mosiężna, takaż oprawa tasaka[a]. W innym egzemplarzu tej książki kolor wyłogów pąsowy, a nie pomarańczowy[4].
Żołnierze chorągwi[edytuj | edytuj kod]
Szefowie:
- Zgodnie z tradycją szefem chorągwi był także każdorazowo marszałek wielki koronny (stąd nazwa jednostki)[6].
Komendanci[6]:
- rotm. Jan Fournier (1754-1787),
- Piotr Hoffman (1793).
Bitwy i potyczki[edytuj | edytuj kod]
Żołnierze tej chorągwi brali udział w:
- insurekcji warszawskiej (17 i 18 kwietnia 1794)
- obronie Warszawy (od 13 lipca do 6 września 1794).
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ według ryciny nr 33 pod tytułem "Warschauer Unger Fahne" z wydawnictwa Raspego
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Machynia i Srzednicki 1998 ↓, s. 413.
- ↑ Wimmer 1978 ↓, s. 308.
- ↑ Wimmer 1978 ↓, s. 313.
- ↑ a b Gembarzewski 1964 ↓, s. 284.
- ↑ Wimmer 1978 ↓, s. 319.
- ↑ a b Gembarzewski 1925 ↓, s. 24.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
- Bronisław Gembarzewski: Żołnierz polski. Ubiór, uzbrojenie i oporządzenie od wieku XI do roku 1960. T.3 od 1797 do 1814 roku. Warszawa: 1964.
- Jan Wimmer: Historia piechoty polskiej do roku 1864. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.
| Okresy | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Struktury | |||||||
| Rodzaje wojsk | |||||||
| Formacje wojskowe |
| ||||||
| Konfederacje żołnierskie | |||||||
| Rokosze | |||||||
| Hetmani | |||||||
| Terminy wojskowe | |||||||
| Większe oddziały w XVII wieku | |||||||
| Armia koronna w XVIII wieku |
| ||||||
| Armia litewska w XVIII wieku |
| ||||||
| Insurekcja kościuszkowska |
| ||||||
