Christian Frederick Matthaei

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Christian Frederick Matthaei
Data i miejsce urodzenia

4 marca 1744
Mücheln

Data i miejsce śmierci

14 września/26 września 1811
Moskwa

Zawód, zajęcie

paleograf, filolog klasyczny

Narodowość

pruskie

Tytuł naukowy

profesor, rektor

Uczelnia

Uniwersytet Marcina Lutra w Halle i Wittenberdze,
Moskiewski Uniwersytet Państwowy im. M.W. Łomonosowa

Christian Frederick Matthaei (ur. 4 marca 1744 w Mücheln, zm. 14 września?/26 września 1811 w Moskwie) − paleograf, filolog klasyczny, profesor najpierw w Wittenberdze następnie w Moskwie.

Życie i dzieło[edytuj | edytuj kod]

Był rektorem Uniwersytetu Marcina Lutra w Halle i Wittenberdze. W 1803 roku został profesorem literatury klasycznej na Uniwersytecie Moskiewskim. W Moskwie zastał wielką liczbę greckich rękopisów, zarówno biblijnych jak i patrystycznych, przywiezionych z Athos (w 1655), w ogóle nie skolacjonowanych i niemal całkowicie nieznanych w Europie zachodniej. Osobiście skolacjonował siedemdziesiąt rękopisów samego tylko Nowego Testamentu. Zgromadził też cytaty biblijne z pism Jana Chryzostoma[1]. W latach 1782–1788 wydał w Rydze w 12 tomach, tekst greckich rękopisów Nowego Testamentu oraz rękopisów Wulgaty. Wydany przezeń tekst ma jednak małą wartość tekstualną, ponieważ bazuje na późnych rękopisach, jednak jego aparat krytyczny ma swoją wartość[2][3].

Matthaei posiadał wyjątkową zdolność odczytywania greckich rękopisów, pisanych dowolnym charakterem, z każdej epoki[4]. Po jego śmierci okazało się, że skradł wiele rękopisów przechowywanych w Moskwie, zarówno rękopisów dzieł klasycznych, patrystycznych i biblijnych. Niektóre z nich przywłaszczył do swojej prywatnej biblioteki, inne natomiast sprzedawał bibliotekom w Niemczech (Drezno) i Holandii[5]. W taki sposób wywiezione zostały z Rosji rękopisy Iliady Homera, dzieł Eurypidesa, rękopisy biblijne. Część tych rękopisów została z powrotem zabrana do Rosji, po zajęciu wschodnich Niemiec w roku 1945[6]. Jednym z takich rękopisów jest minuskuł 238.

Dzieła[edytuj | edytuj kod]

  1. Lectiones Mosquenses (Leipzig 1779).
  2. D. Pavli Epistolae ad Thessalonicenses et Ad Timotheum Graece et Latine (1782-1785).
  3. D. Pauli Epistola I. et II. ad Corinthios, Graece et Latine (1783).
  4. Joannis Apocalypsis Graece et Latine (1785).
  5. Vetustum ecclesiae Graecae, Constantinopolitanae, ut videtur, Evangeliarum bibliothecae Serenissimi Ducis Saxo-Gothani. / Nunc primo totum ad cognoscendam liturgiam Graecorum accuratius examinavit et adjectis variantibus sacri contextus lectionibus edidet. Breitkopf, Leipzig, 1791.
  6. XIII epistolarum Pauli codex Graecus cum versione latine veteri vulgo Antehieronymiana olim Boernerianus nunc bibliothecae electoralis Dresdensis, Meissen, 1791.
  7. Novum Testamentum Graece et Latine (Riga, 1782-1788).
  8. Novum Testamentum Graece. Wittenberg 1803. tomus
  9. Novum Testamentum graece ... (1804)

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Edward Miller, A Guide to the Textual Criticism of the New Testament (The Dean Burgon Society Press: 2003), s. 17.
  2. Bruce M. Metzger, Bart D. Ehrman, The Text of the New Testament: Its Transmission, Corruption and Restoration, Oxford University Press, 2005, p. 167.
  3. Frederick Henry Ambrose Scrivener, Edward Miller: A Plain Introduction to the Criticism of the New Testament. T. 1. London: George Bell & Sons, 1894, s. 216–220.
  4. Dean Burgon, The Revision Revised, s. 246.
  5. Bruce M. Metzger, Bart D. Ehrman, The Text of the New Testament: Its Transmission, Corruption and Restoration, Oxford University Press, 2005, p. 168.
  6. Р. Пересветов, Тайны выцвевших строк. — М.: Азбука, 2006. — ISBN 5-352-01702-8

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Karl Heinrich Dzondi (Schundenius): Erinnerungen an die festlichen Tage der dritten Stiftungsfeier der Akademie zu Wittenberg. S. 89
  • Neues Wittenberger Wochenblatt. 1803 S. 261
  • Nikolaus Müller: Die Funde in den Turmknäufen der Stadtkirche zu Wittenberg. Evangelische Buchhandlung Ernst Holtermann, Magdeburg, 1912
  • Oskar Leopold von Gebhardt: Christian Friedrich Matthaei und seine Sammlung griechischer Handschriften. In: Zentralblatt für Bibliothekswesen. O. Harrassowitz Verlag, Leipzig, 1898, S. 345
  • Heinrich Johann Michael Doering: Die gelehrten Theologen Deutschlands. 4. Bd., Neustadt an der Orla 1831-35
  • Walter Friedensburg: Geschichte der Universität Wittenberg. Verlag Max Niemeyer Halle (Saale) 1917
  • Heinz Kathe, Die Wittenberger Philosophische Fakultät 1502 – 1817, Köln: Böhlau Verlag, 2002, ISBN 3-412-04402-4, OCLC 50694596.
  • Белокуров С.А.: О греческих рукописях Московских библиотек, похищенных проф. Маттеи. // Временник Общества истории и древностей Российских. Кн. 2. — 1899. — № 189.
  • Marinus Antony Wes, Classics in Russia 1700-1855: between two bronze horsemen, Brill 1992, pp. 76 ff.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]