Chór Aleksandrowa
| |
| Dyrygent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Miasto | |
| Rok założenia | |
| Strona internetowa | |
Chór Aleksandrowa (właściwie Dwukrotnie odznaczony Orderem Czerwonego Sztandaru Akademicki Zespół Pieśni i Tańca Armii Rosyjskiej im. A. W. Aleksandrowa, ros. Дважды Краснознамённый Академический ансамбль песни и пляски Российской армии имени А. В. Александрова)[a] – rosyjski akademicki chór męski Armii Rosyjskiej.
Historia
Początki i rozwój
Powstał w październiku 1928 jako Zespół Krasnoarmiejskiej Pieśni Centralnego Domu Armii Czerwonej im. Michaiła Frunzego, a jego założycielem był rosyjski kompozytor i dyrygent Aleksandr Wasiljewicz Aleksandrow, profesor moskiewskiego konserwatorium, późniejszy autor melodii hymnu Związku Radzieckiego i wielu innych pieśni masowych i żołnierskich. Przewodził on chórowi do swojej śmierci w 1946, później kierownictwo przejął jego syn, również kompozytor, Borys Aleksandrow, który nadał nazwę Chór im. Aleksandrowa.
Pierwotnie w skład zespołu wchodziło 12 artystów: oktet wokalny, dwóch tancerzy, akordeonista oraz bałałajkarz[1]. Dopiero kilka lat później, w połowie lat 30., grupa znacznie się rozrosła i stała się dużym męskim chórem z orkiestrą i grupą taneczną. Pierwszy koncert zespół dał 12 października 1928 roku w Centralnym Domu Armii Czerwonej, a zaprezentowano wówczas montaż słowno-muzyczny „22 Krasnodarska Dywizja w pieśniach”.
W 1929 roku chór pojechał na Daleki Wschód, aby dawać występy przed żołnierzami oddziałów wojskowych pracujących przy budowie kolei dalekowschodniej. Na występy artyści dojeżdżali ciężarówkami, wozami, a czasami zmuszeni byli podróżować pieszo. W latach 1929–1933 zespół dał wiele koncertów na budowach I pięciolatki. W latach 30. zespół podróżował występując dla żołnierzy i marynarzy, a także robotników pracujących na wielkich placach budowy. W 1933 roku zespół po raz pierwszy wystąpił przed Józefem Stalinem – odtąd żaden państwowy koncert nie odbywał się bez udziału chóru. W 1935 roku zespół został odznaczony po raz pierwszy Orderem Czerwonego Sztandaru i przyjął nazwę „Odznaczony Orderem Czerwonego Sztandaru Zespół Pieśni i Tańca Armii Czerwonej”.
W 1937 roku chór po raz pierwszy wyjechał za granicę, aby reprezentować sztukę radziecką na Wystawie światowej w Paryżu. Jego występy we Francji spotkały się z bardzo pozytywnym odbiorem – chór odniósł ogromny sukces, zdobywając Grand Prix wystawy. Podobnie dużym sukcesem okazała się podróż do Czechosłowacji. W 1938 grupa wróciła na Daleki Wschód, gdzie przez pięć miesięcy dawała występy w miastach, garnizonach oraz na okrętach wojennych floty znajdującej się na Pacyfiku. Potem chór został wysłany do żołnierzy walczących na froncie japońskim, gdzie dał wiele występów podnoszących morale wojska. Podczas II wojny światowej chór dał ponad 1500 występów na froncie i na tyłach wojsk[2]. Artyści występowali w koszarach, zagrzewając żołnierzy idących do ataku, na lotniskach, a także w szpitalach.
Po II wojnie światowej
Po wojnie chór stał się znany na całym świecie. Zagraniczne wyjazdy rozpoczęły się w 1946 roku występami w Polsce i Czechosłowacji; w tym ostatnim państwie nagrano ostatnie płyty gramofonowe (w firmie „Esta”, pod kierownictwem A.W. Aleksandrowa, na 3 tygodnie przed jego śmiercią).
W 1961 roku uzyskał nagrodę Akademii Francuskiej (najlepsza płyta roku). W 1978 roku, z okazji 50-lecia powstania, nadano mu status chóru akademickiego.
W 2004 roku zespół dał koncert w Watykanie z okazji urodzin papieża Jana Pawła II. W styczniu 2005 roku chór wziął udział w obchodach 60. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. W maju 2009 roku wystąpił w trakcie interwałów pierwszego półfinału 54. Konkursu Piosenki Eurowizji organizowanego w Moskwie.
Chór Aleksandrowa dość często koncertował w Polsce, odwiedził takie miasta, jak: Warszawa (2010), Łódź, Poznań, Kraków, Legnica (2013), Bielsko-Biała (2014), Elbląg, Lublin, Ostrowiec Świętokrzyski (2011, 2012), Stalowa Wola, Wrocław czy Wałbrzych (2015) oraz trzykrotnie Płock.
Zespół koncertował w 74 krajach, wszędzie budząc podziw i emocje[2]. Do końca 2016 dał około 2 tys. koncertów. Duże uznanie zdobył w Stanach Zjednoczonych, gdzie był stale zapraszany. Wielokrotnie nagradzany i odznaczany wieloma wysokimi odznaczeniami państwowymi, cieszył się niesłabnącą popularnością.
Katastrofa lotnicza
25 grudnia 2016 doszło do katastrofy rosyjskiego samolotu Tu-154, na pokładzie którego znajdowało się 64 artystów Chóru Aleksandrowa oraz jego dyrektor i kierownik artystyczny gen. Walerij Chaliłow[3]. Lecieli na występ w Latakii w Syrii[4]. Nikt nie przeżył wypadku[5]. Na pokładzie samolotu nie było znanego solisty Wadima Ananiewa[6]. W sumie do Syrii poleciały dwa samoloty z zespołem. W pierwszym (który doleciał do celu) znajdowała się orkiestra, dwóch dyrygentów i kilku solistów. W drugim (który się rozbił) leciał balet, członkowie chóru i również kilku solistów[7].
Na początku 2017 roku chór został zreaktywowany, a 23 lutego zagrał pierwszy koncert w nowym składzie[8].
Kompozycja zespołu
Chór
Chór, jak wiele innych chórów męskich, składa się z trzech głównych sekcji wokalnych – tenorów, barytonów i basów. W większości wykonywanych numerów są podzieleni na większą liczbę głosów, co daje w sumie 8 różnych linii wokalnych. W repertuarze chóru znajduje się ponad 2 tysiące utworów: od piosenek żołnierskich przez pieśni narodowe, pieśni ludowe, muzykę sakralną po utwory kompozytorów rosyjskich i światowych, a także światową muzykę popularną[1].
Kierownictwo i dyrygenci
W różnych latach pracę chórmistrzowską i dyrygencką w zespole prowadzili wyróżniający się muzycy ZSRR i Rosji: K.P. Winogradow, B.G. Sokołow, B.J. Kulikow, E.C. Tytianko, J.B. Pietrow, A.P. Kułygin, B.J. Tusiejew, B.A. Fiedorow (został dyrektorem artystycznym i głównym dyrygentem zespołu), Igor Rajewski, Walerij Chaliłow.
Orkiestra
Orkiestra, co stało się później typowe dla orkiestr wojskowych w ZSRR, jest połączeniem zachodnich i narodowych instrumentów, takich jak bałałajka, domra, bajan. W szczytowym okresie chóru w orkiestrze tej grało 38 żołnierzy muzyków.
Grupa taneczna
Grupa taneczna składa się z 60 tancerzy obojga płci. Wykonują tańce ludowe, jak i napisane specjalnie dla zespołu.
Muzyka rozrywkowa i eksperymentalna
Chór Armii Rosyjskiej bierze również udział w przedstawieniach związanych z luźniejszym repertuarem. Wykonywanie muzyki rozrywkowej znanej reszcie świata rozpoczął w 1987 roku. Wtedy to ansambl wziął udział w nagraniu elektronicznej „Opery kosmicznej” (Space Opera) Francuza Didiera Marouaniego. Płyta zyskała duży rozgłos, a dzięki niej pewna grupa artystów zainteresowała się pozyskaniem zespołu do podobnych przedsięwzięć. W czasie gdy istniał Związek Radziecki, do kierownictwa zgłosił się lider zespołu Pink Floyd, Roger Waters, który zaprosił artystów do wzięcia udziału w jego „The Wall Live in Berlin”, gdzie wykonywali m.in. „Bring the Boys Back Home” wraz z żeńską częścią chóru Bayerische Rundfunk. I ten występ okazał się sukcesem. Następny miał miejsce w 1993 roku w Helsinkach (Finlandia). Tu zespół wystąpił ze specyficznym zespołem rockowym – Leningrad Cowboys. Show, który przeszedł do historii pod nazwą Total Balalaika Show, był wielokrotnie od tego czasu wznawiany. Na koncercie chór i jego soliści wykonywali standardy takie jak „Yellow Submarine”, „Stairway to Heaven”, „California Girls” i „Knockin’ on Heaven’s Door”.
W roku następnym również wzięli w nagraniu albumu „Rouge” Jean Jacques Goldmana, który na co dzień współpracuje z Garou czy Céline Dion.
Uwagi
- ↑ Używane skróty nazwy chóru: КАППСА (KAPPSA), КАППРА (KAPPRA), КрАПП (KRAPP).
Przypisy
- ↑ a b Chór Aleksandrowa. dmit.com.pl. [dostęp 2016-12-29]. (pol.).
- ↑ a b Краснознамённый ансамбль песни и пляски Советской Армии имени А.В.Александрова (КАППСА). sovmusic.ru. [dostęp 2016-12-29]. (ros.).
- ↑ Список пассажиров, находившихся на борту Ту-154 Минобороны России. function.mil.ru. [dostęp 2016-12-29]. (ros.).
- ↑ Rosyjski samolot spadł do Morza Czarnego; na pokładzie Chór Aleksandrowa. tvp.info. [dostęp 2016-12-29]. (pol.).
- ↑ ASN Aircraft accident Tupolev 154B-2 RA-85572 Adler. aviation-safety.net. [dostęp 2016-12-29]. (ang.).
- ↑ Z Chóru Aleksandrowa pozostały trzy osoby. W tym znany solista. Nie poleciał, bo urodziło mu się dziecko. wiadomosci.gazeta.pl. [dostęp 2016-12-29]. (pol.).
- ↑ Szymon Płóciennik: Organizator koncertów Chóru Aleksandrowa: Odrodzą się jak Feniks z popiołów. wyborcza.pl. [dostęp 2016-12-29]. (pol.).
- ↑ INTERIA.PL, Pierwszy występ Chóru Aleksandrowa po katastrofie Tu-154 [online] [dostęp 2017-04-18] (pol.).
