Czarny piątek

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czarny piątek
Ilustracja
Czarny piątek w Laramie (2013)
Dzień

piątek po Dniu Dziękczynienia

Państwa

 Stany Zjednoczone

Czarny piątek (ang. Black Friday) – piątek po Dniu Dziękczynienia[a], początek sezonu zakupów przed Bożym Narodzeniem w Stanach Zjednoczonych. Od początku XXI wieku zwyczaj ten jest propagowany, z powodów komercyjnych, w coraz większej liczbie innych krajów.

W czarny piątek wiele sklepów czynnych jest w dodatkowych godzinach, niekiedy całą dobę, oferując jednodniowe okazje i obniżki cen. W Stanach Zjednoczonych jest on często najbardziej dochodowy dla sprzedawców w ciągu całego roku; tego dnia od wielu lat zakupów dokonuje ponad 100 milionów Amerykanów[1].

Od roku 2011 (na niewielką skalę także w poprzednich latach) także w Polsce jest to dzień, w którym rozpoczyna się sezon przedświątecznych promocji[2][3][4].

Pochodzenie terminu Czarny piątek[edytuj | edytuj kod]

Najwcześniejsze dowody na wyrażenie Czarny Piątek pochodzą z Filadelfii. W 1961 roku policja z Filadelfii i Rochester użyła terminu Czarny piątek do określenia i opisania tłumu ludzi oraz korków powstałych na skutek rozpoczęcia przedświątecznych zakupów przez ludność Stanów Zjednoczonych. Czarny piątek rozprzestrzeniał się powoli. Po raz pierwszy w czasopiśmie The New York Times to określenie zostało użyte 29 listopada 1975 roku jako określenie „najbardziej ruchliwego dnia zakupów oraz ruchu w roku” w Filadelfii[5].

W 2015 r. Amazon.com jako pierwszy zaoferował oferty „Czarny piątek w lipcu” na tak zwany „Prime Day”, obiecując lepsze oferty niż w Czarny piątek. Amazon powtórzył tę praktykę w 2016 i 2017 roku, a inne firmy zaczęły proponować podobne oferty.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Średnio sześć razy w ciągu siedmiu lat jest to ostatni piątek listopada.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. „Czarny piątek” w USA: ruszyły świąteczne zakupy. Forbes, 26 listopada 2011. [dostęp 2018-11-23].
  2. Black Friday także w Polsce: Gdzie szukać promocji?. Wyborcza.pl, 27 listopada 2015. [dostęp 2018-11-23].
  3. Czarny Piątek w Polsce, czyli amerykańskie święto wyprzedaży nad Wisłą. Spider’s Web, 22 września 2016. [dostęp 2018-11-23].
  4. Historia Black Friday – skąd wzięła się tradycja gorących wyprzedaży?. blackfriday.pl. [dostęp 2018-09-07].
  5. Black Friday co to jest i gdzie znaleźć najlepsze okazje na BlackFriday? [online], hotshops.pl [dostęp 2021-11-18].