Czerniccy herbu własnego

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Czerniccy)
Czerniccy herbu własnego
Ilustracja
Czernicki
Nagrobek Katarzyny z Czernickich Krasińskiej
Epitafium Józefa Czernickiego i Adaminy z hr. Dąmbskich Czernickiej na kaplicy grobowej Czernickich i Modlińskich, cmentarz parafialny w Krzywosądzy, gmina Dobre

Czerniccy herbu własnegopolski ród szlachecki. W okresie wczesnego średniowiecza rodzina wchodziła w skład możnowładczych rodzin Mazowsza[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Czerniccy wywodzą się z Czernic Borowych na północnym Mazowszu, niedaleko Przasnysza. Czerniccy należą do tych rodzin rycerskich, których początki giną w mgle przeszłości. Rodzina należy do Boleściców, którzy "Z powodu zmazy, gdy niektórzy rycerze domu tego, po zabójstwie świętego Stanisława, zbiegli z ziemi krakowskiej na Mazowsze, zostali nazwani Boleścicami, niby rycerzami króla Bolesława i imię owe losem wyznaczone aż po dziś dzień zachowują"[2].

Rodzina pieczętuje się herbem Czernicki z zawołaniem rodowym "Borko". Opis zamieszczony w Herbarzu Niesieckiego "(...) w herbie ich nad podkową krzyża nie masz i Jastrząb na hełmie podkowy nie trzyma, w prawo lecąc."

Protoplastą rodziny był Borko z Dobrska, który w 1440 roku wszedł w posiadanie Czernic [Borowych]. Jednym ze śladów obecności rodziny jest kościół, który został ufundowany na początku XVI w. W pobliskim Krasnem, gnieździe mazowieckiej rodziny Hrabiów Krasińskich, znajduje się barokowy nagrobek Katarzyny de Czernice Czernickiej, żony Andrzeja Krasińskiego, założyciela młodszej linii Krasińskich.

W XVII wieku część rodziny przeniosła się do Wielkiego Księstwa Litewskiego (Aleksander Czernicki, ksiądz, sekretarz króla Jana II Kazimierza oraz podstoli wileński). W XIX w. do Czernickich należały m.in. klucz folwarków Narbutowszczyzna, Kuszlany oraz Giedejki[3]. W Giedejkach urodził się wiceadmirał Xawery Czernicki[4].

Czerniccy w XX wieku mieszkali również na Kujawach w majątku Dobre, którego ostatnim właścicielem był Józef Czernicki.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Jan PIętka, Mazowiecka elita feudalna późnego średniowiecza, 1975.
  2. Jan Długosz, Insignia, 21
  3. Giedejki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 546.
  4. Genealogia Ksawerego Czernickiego jest dostępna na stronie M.J. Minakowskiego, sejm-wielki.pl, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego (sw.196834 Informacja p. Wojciecha Kupras-Czernickiego z 12.11.2011).