Czesław Kupisiewicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czesław Eugeniusz Kupisiewicz
Data i miejsce urodzenia

13 lipca 1924
Sosnowiec

Data i miejsce śmierci

5 listopada 2015
Warszawa

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: dydaktyka ogólna, pedagogika porównawcza
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1959
Uniwersytet Warszawski

Profesura

1969

Polska Akademia Nauk
Status

członek rzeczywisty

Doktor honoris causa
Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie – 2013
Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Okres zatrudn.

1951-1994

Uczelnia

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi

Prorektor
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Okres spraw.

1969–1972

Dziekan
Wydział

Psychologii i Pedagogiki UW

Okres spraw.

1973–1979

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”
Grób Czesława Kupisiewicza na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie

Czesław Eugeniusz Kupisiewicz (ur. 13 lipca 1924 w Sosnowcu, zm. 5 listopada 2015[1][2] w Warszawie[3]) – polski humanista, specjalista w dziedzinie pedagogiki, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki, prorektor Uniwersytetu Warszawskiego i dziekan Wydziału Psychologii i Pedagogiki tej uczelni, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk.

Obszar jego zainteresowań obejmował dydaktykę ogólną, historię wychowania i myśli pedagogicznej, a także pedagogikę ogólną i porównawczą[4]. Jest autorem jednego z najpopularniejszych w Polsce podręczników do dydaktyki[5][6].

Edukacja i praca zawodowa[edytuj | edytuj kod]

Uczęszczał do Gimnazjum im. Stanisława Staszica. Szkoły tej jednak nie ukończył, ze względu na wybuch wojny[6]. Studia wyższe odbył w Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w 1951 uzyskał tytuł magistra pedagogiki. Z tą uczelnią związana była również większość jego życia zawodowego. Od 1952 należał do PZPR[7]. Na UW obronił doktorat w 1959, a w 1969 uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych[4][8]. W latach 1965–1969 był wicedyrektorem ds. badań resortowego Instytutu Badań Pedagogicznych. W 1969 został prorektorem Uniwersytetu Warszawskiego. Funkcję tę pełnił przez dwa lata[9]. W latach 1970–1973 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego w Komisji Ekspertów do Opracowania Raportu o Stanie Oświaty w PRL[4]. Od 1973 przez sześć lat pełnił funkcję dziekana Wydziału Psychologii i Pedagogiki Uniwersytetu Warszawskiego[10][9]. W 1976 został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, a w 1986 jej członkiem rzeczywistym[11]. Od 1978 przez sześć lat był redaktorem naczelnym „Rocznika Pedagogicznego”, a przez kolejnych siedem lat redaktorem naczelnym „Kwartalnika Pedagogicznego” (do 1991). W 1994 został emerytowanym profesorem UW, kontynuując działalność naukową. W latach 1990–2007 był członkiem Komitetu Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, a w latach 1998–2000 przewodniczącym Rady Naukowej Stowarzyszenia Oświatowców Polskich. W czasie swojej pracy na uczelni wypromował 26 doktorów nauk humanistycznych[9].

Oprócz funkcji kierowniczych na Uniwersytecie Warszawskim i w instytucjach związanych z nauką był członkiem wielu organizacji naukowych i dydaktycznych. Był między innymi członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Nauk o Wychowaniu IAES, Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów oraz ekspertem UNESCO do spraw szkolnictwa wyższego[4][9].

Publikacje i dorobek naukowy[edytuj | edytuj kod]

Był autorem licznych publikacji z zakresu dydaktyki i pedagogiki. Do najważniejszych należy 27 publikacji zwartych, z których 7 przetłumaczono na inne języki. Był redaktorem naukowych 10 dzieł zbiorowych. Najistotniejsze pozycje jego dorobku naukowego to: osiemnastokrotnie wydawane Podstawy dydaktyki (1978), pięciokrotnie wydawane Nauczanie programowane (1964). W 2012 ukazała się Dydaktyka. Podręcznik akademicki. Oprócz tego w jego dorobku znajdują się m.in.: Niepowodzenia dydaktyczne. Przyczyny i niektóre środki zaradcze (1966), Paradygmaty i wizje reform oświatowych (1985), Szkolnictwo w procesie przebudowy (1996), Dydaktyka ogólna (2000), Szkoła w XX wieku (2006), Szkice z dziejów dydaktyki (2010) i inne[9].

Nagrody i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Za działalność naukową, dydaktyczną i organizacyjną był wielokrotnie nagradzany, między innymi nagrodami Ministra Nauki (pięciokrotnie nagrodą I stopnia) i rektora Uniwersytetu Warszawskiego. Otrzymał również odznaczenia państwowe, w 1953 Srebrny Krzyż Zasługi, w 1963 Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, a w 1979 Krzyż Komandorski tego orderu. W 1983 wyróżniony odznaką Odznaka Zasłużony Nauczyciel PRL (1983). Otrzymał także medal Akademii Nauk Pedagogicznych Ukrainy przyznany w 2005 „Za wybitne osiągnięcia naukowe” i w tym samym roku uhonorowany przez Ministerstwo Oświaty i Wychowania oraz „Głos Nauczycielski” tytułem „Nauczyciela nauczycieli”[4][9].

W maju 2013 otrzymał wyróżnienie w postaci doktoratu honoris causa nadanego przez Akademię Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie[2].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Syn Franciszka i Konstancji[3]. 13 listopada 2015 został pochowany na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie (Wólka Weglowa)[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zmarł Prof. Dr Hab. Czesław Kupisiewicz. pedagogika.chat.edu.pl. [dostęp 2015-11-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)]. (pol.).
  2. a b Zmarł klasyk polskiej pedagogiki - prof.dr hab. Czesław Kupisiewicz dr h.c.. sliwerski-pedagog.blogspot.com. [dostęp 2015-11-07]. (pol.).
  3. a b Rejestr Spadkowy PL: wyszukiwanie wpisu [online], rejestry-notarialne.pl [dostęp 2022-12-17].
  4. a b c d e Kupisiewicz Czesław. Oficyna Wydawnicza Impuls. [dostęp 2013-01-19].
  5. Nowość Impulsu: „Dydaktyka” prof. Kupisiewicza”. ksiazka.net.pl. [dostęp 2013-01-19].
  6. a b Zasłużony dla Miasta Sosnowca. sosnowiec.info.pl, 2009-06-04. [dostęp 2013-01-19].
  7. Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 497–498. ISBN 83-223-2073-6.
  8. Prof. zw. dr hab. cz Czesław Kupisiewicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2013-01-19].[martwy link]
  9. a b c d e f KUPISIEWICZ, Czesław Eugeniusz. Polska Akademia Nauk. [dostęp 2013-01-19].
  10. Dzieje Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego. [dostęp 2013-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-27)].
  11. KUPISIEWICZ, Czesław Eugeniusz [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 2023-02-03] (pol.).
  12. Czesław Kupisiewicz. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 2015-11-30].