Daminik Siamaszka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Daminik Siamaszka
Дамінік Сямашка
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

16 sierpnia 1878
Wilno, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

27 listopada 1932
Kowno, Pierwsza Republika Litewska

Minister Republiki Litewskiej ds. białoruskich
Okres

od 1919
do 1922

Poprzednik

Jazep Waronka

Następca

urząd zlikwidowany

Daminik Siamaszka (biał. Дамінік Сямашка; ur. 16 sierpnia 1878 w Wilnie, zm. 27 listopada 1932 w Kownie) – białoruski polityk i działacz społeczny, członek Taryby (1918–1920) i minister Pierwszej Republiki Litewskiej ds. białoruskich (1919–1922).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Od czasów młodości zaangażowany był w białoruski ruch narodowy, opowiadał się za restytucją Wielkiego Księstwa Litewskiego w granicach z 1772 ze znaczną autonomią dla Białorusi. Związany był z wileńską lożą wolnomularską „Litwa” (od 1911) i „Białoruś” (1914)[1].

W grudniu 1915 Siemaszka wszedł w skład Tymczasowej Rady Konfederacji Wielkiego Księstwa Litewskiego, w której obok działaczy białoruskich znaleźli się Żydzi i Litwini. Rada wydała Uniwersał zapowiadający restytuację Litwy w granicach historycznych. W kwietniu 1918 Siemaszka reprezentował Wileńską Radę Białoruską w negocjacjach z TarybąBiałorusini domagali się wówczas 1/4 miejsc w litewskich organach politycznych, włączenia Białegostoku i Bielska Podlaskiego do Pierwszej Republiki Litewskiej, a także autonomii dla Białorusi w strukturach państwa litewskiego.

27 listopada 1918 wraz z pięcioma innymi działaczami białoruskimi Siemaszka znalazł się w Tarybie, w kwietniu 1919 Białorusinów reprezentowało w radzie już 9 członków. Wraz z litewskimi politykami reprezentował kraj w obradach paryskiej konferencji pokojowej od lutego 1919. Wziął też udział w negocjacjach z Rosyjską FSRR w czerwcu i lipcu 1920, podczas których domagał się od Rosji uznania praw Litwy do guberni grodzieńskiej.

Od 1919 do lutego 1922 pełnił urząd ministra Republiki Litewskiej ds. białoruskich. Po odejściu od działalności politycznej pracował w litewskim pożarnictwie[2]. Był redaktorem czasopisma „Lietuvos gaisrininką”.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zenowiusz Ponarski, Konfederacja Wielkiego Księstwa Litewskiego 1915-1916.
  2. Piotr Łossowski, Polityka Litwy w kwestii białoruskiej w latach 1918–1924, w: „Polska-Białoruś 1918-1945”, IH PAN, Warszawa 1994, s. 57.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Šarūnas Liekis, A State within a State? Jewish autonomy in Lithuania 1918-1925, Vilnius 2003, s. 50, 75, 122, 158, 179
  • Ludwik Hass, Masoneria polska XX wieku: losy, loże, ludzie, Wydawnictwo „Kopia”, Warszawa 1996, s. 248 (nota biograficzna z informacją o przynależności do loży)