Dassault Mirage 2000

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje) o 08:30, 17 sty 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Dassault Mirage 2000
Ilustracja
Mirage 2000 w barwach lotnictwa francuskiego
Dane podstawowe
Państwo

 Francja

Producent

Dassault Aviation

Typ

samolot myśliwski i myśliwsko-szturmowy

Konstrukcja

jednosilnikowy odrzutowy dolnopłat w układzie delty o konstrukcji całkowicie metalowej

Załoga

1

Historia
Data oblotu

10 marca 1978

Lata produkcji

1983 – 2007

Liczba egz.

601

Dane techniczne
Napęd

1 silnik odrzutowy dwuprzepływowy z dopalaniem SNECMA M-53

Ciąg

98 kN

Wymiary
Rozpiętość

9,00 m

Długość

15,33 m

Wysokość

5,65 m

Powierzchnia nośna

41,00 m²

Masa
Własna

7400 kg

Startowa

9000 kg[potrzebny przypis]

Uzbrojenia

5000 kg (na podwieszeniach)

Paliwa

1358 kg

Osiągi
Prędkość maks.

2,35 Ma

Prędkość minimalna

278 km/h

Prędkość wznoszenia

249 m/s

Pułap

19 800 m[potrzebny przypis]

Zasięg

3900 km[potrzebny przypis]

Dane operacyjne
Uzbrojenie
2 działka lotnicze DEFA GIAT 554 kal. 30 mm (stałe)
Podwieszane na 9 zaczepach (czterech podskrzydłowych i pięciu podkadłubowych
(w różnych zestawach)
Rakiety powietrze-powietrze typu: MICA, Magic 2, Super 530F, Super 530D Flash Sky
Bomby typu: BGL 1000, BM400, BOCHENEK 100, Durandal, Belouga
Rakiety powietrze-ziemia typu: ARMAT, Apache, Scalp, AS30L, AM39, ASMP
Użytkownicy
Rzuty
Rzuty samolotu

Dassault Mirage 2000 – współczesny francuski samolot myśliwski i myśliwsko-szturmowy.

Historia

W połowie lat siedemdziesiątych XX wieku we francuskiej firmie lotniczej Dassault Aviation przystąpiono do projektowania nowego samolotu myśliwskiego serii oznaczonej Mirage. Konstrukcję tego samolotu oparto na budowanych już Mirage’u III i Mirage’u 5. Nowo zaprojektowany samolot otrzymał oznaczenie Mirage 2000. Inżynierowie wykorzystali skrzydło delta, które uznawano wtedy za przestarzałe. Środek aerodynamiczny samolotu przesunięto przed środek ciężkości, co poprawiło jego zwrotność i skróciło rozbieg, główne wady starszych skrzydeł delta. W samolocie zastosowano sterowanie komputerowe fly-by-wire, dwuczęściowe sterolotki na całej długości każdego ze skrzydeł oraz dwu częściowe sloty wzdłuż krawędzi natarcia o kącie 58°.

Prototyp Mirage’a 2000 oblatano 10 marca 1978 roku. Próby w locie potwierdziły jego przydatność, a osiągi spełniały założenia jakie przed nim postawiono. Seryjny egzemplarz oblatano 20 listopada 1982, dostawy rozpoczęto w 1983 roku, a pierwsza eskadra została sformowana w 1984, co zbiegło się z 50-leciem francuskich sił powietrznych. Z powodu opóźniania rozwoju kluczowych systemów, pierwsze 37 egzemplarzy dostarczono bez docelowego silnika i radaru.

Opracowano i wprowadzono do produkcji seryjnej wersje tego samolotu:[1]

  • Prototypy – cztery jednomiejscowe, piąty - dwumiejscowy (przebudowany jednomiejscowy demonstrator) oblatano w 1980.
  • Mirage 2000B (Biplace) – wersja dwumiejscowa bez działa, treningowa. 30 sztuk dla Francji i 29 na eksport (część oznaczona D).
  • Mirage 2000C (Chasse) – wersja jednomiejscowa, myśliwska z pociskami średniego zasięgu Super 530D, pierwsze 37 sztuk miało radar Thomson-CSF RDM (Cyrano 500), silnik M53-5 (54 kN suchy/86 kN z dopalaniem) i przenosiły tylko R.530F, później zmodernizowane do 2000-5F; następne dostarczono z radarem RDI (od 1987) i silnikiem M53-P2 (64,3 kN/95 kN), mogły przenosić uzbrojenie powietrze-ziemia, misje uderzeniowe traktowano drugorzędnie z uwagi na posiadane Jaguary, 124 sztuki.
  • Mirage 2000E – wersje eksportowe P/EH/EM/(E/R)AD/EG na bazie 2000C posiadały seryjnie silnik M53-P2, radar RDM+, przenosiły więcej typów uzbrojenia powietrze-ziemia w tym AS30L i dzienny zasobnik celowniczy ATLIS II. Indyjskie 2000H uzbrojono też w rosyjskie pociski R-73. Pierwsze egzemplarze dla Egiptu w 1986, 138 sztuk.
  • Mirage 2000N (Nucléaire) – wersja dwumiejscowa, bez działka i pocisków Super 530, radar Antilope 5 z mapowaniem terenu, przystosowana do przenoszenia broni jądrowej (ASMP), większość mogła przenosić uzbrojenie konwencjonalne, pociski AS30L i ATLIS II. W służbie od 1988, 75 sztuk.
  • Mirage 2000D (Diversifié) – wersja dwumiejscowa, szturmowa na bazie 2000N, radar Antilope 50 do lotów wg rzeźby terenu, nawigacja GPS ULISS 52P, gogle noktowizyjne, zmodernizowany system samoobranowy oznaczony ICMS 2, zasobnik celowniczy ATLIS II (zmodernizowany) i precyzyjne uzbrojenie powietrze-ziemia: bomby AASM i GBU, pociski AS30L, Apache, SCALP EG. W służbie od 1995, 86 sztuk.
  • Mirage 2000-5 – wersja wielozadaniowa jedno lub dwumiejscowa, radar RDY, pociski MICA IR/RF, wyświetlacz nahełmowy Thales Topsight, nowa aranżacja podwieszeń. Dostarczona od 1997 dla Tajwanu i Kataru, zmodernizowane egzemplarze dla Francji oznaczone 2000-5F, 72 nowe sztuki.
  • Mirage 2000-5 Mk.2 – modernizacja awioniki, nowa nawigacja inercyjna i GPS Totem 3000, zasobnik celowniczy Damocles, radar RDY-2, pociski MICA ER, system samoobrony ICMS 3, nowe egzemplarze dla Grecji i Emiratów (oznaczenie 2000-9), 47 nowych sztuk.
Działko lotnicze DEFA GIAT 554 stosowane w samolotach Mirage 2000

Opis konstrukcji

Samolot Mirage 2000 to jednomiejscowy (lub dwumiejscowy) samolot myśliwski i myśliwsko-szturmowy. Dolnopłat w układzie delta o konstrukcji całkowicie metalowej. Napęd: jeden silnik odrzutowy umieszczony w kadłubie.

Służba w lotnictwie

Francja

Samoloty tego typu uczestniczyły w działaniach w Bośni w składzie sił lotnictwa NATO dokonujących nalotów na pozycje wojsk serbskich, gdzie jeden z samolotów Mirage 2000D został zestrzelony przy użyciu przeciwlotniczej rakiety samonaprowadzającej Igła, co zostało sfilmowane i pokazane w telewizji jugosłowiańskiej. Obu pilotów złapano[2].

Samoloty stacjonowały na terenie Arabii Saudyjskiej od 1991 w ramach strefy zakazu lotów nad Irakiem, jedna maszyna rozbiła się w 2001[3]. Samoloty rotacyjnie od 2001 wspierały misję ISAF. W 2011 Mirage 2000D rozbił się 100 km na zachód od Farah, załoga katapultowała się. Mirage 2000-5 i D wykorzystywano intensywnie w 2011 roku nad Libią w ramach Opération Harmattan. Pod koniec swojej trzeciej dyslokacji w ramach Baltic Air Policing w 2011 roku litewski L-39 Albatros rozbił się po zderzeniu z Mirage 2000C, który zdołał jednak wrócić do bazy. W trakcie ćwiczeń w 2012 roku w Arabii Saudyjskiej Mirage 2000D zderzył się w locie z saudyjskim F-15C, obie maszyny utracono bez strat w ludziach.

Grecja

8 października 1996 grecki Mirage 2000EG zestrzelił, używając R550 Magic II turecki F-16D[4] wykonujący lot szkoleniowy nad Morzem Egejskim. Jego pilot zginął, drugi pilot został wyłowiony przez Greków.

30 września 1997 roku do morza koło wyspy Skyros wpadł Mirage 2000EG, jego pilot utracił przytomność po uderzeniu w osłonę kabiny i utonął. Samolot po trzech dniach wydobyto, a po naprawie we Francji wrócił do służby w 2003 roku[5]. 9 czerwca 2011 roku do morza koło wyspy Samos wpadł grecki dwumiejscowy Mirage 2000BGM (załoga katapultowała się po awarii silnika, samolot wyłowiono, ale musiał być zezłomowany)[6], a 29 maja 2017 roku w pobliżu Sporad utracono w podobny sposób Mirage’a 2000EG (pilot również się katapultował)[7].

Indie

Mirage 2000 IAF wykorzystano bojowo nad Kaszmirem w nalotach na pakistańskie cele w trakcie zatargu w 1999 roku, w 240 misjach uderzeniowych zrzuciły 55 000 kg bomb[8].

Użytkownicy

Wyprodukowano 5 prototypów i 601 samolotów seryjnych. Mirage 2000 od 1983 roku są na wyposażeniu Francuskich Siły Powietrznych, Dassault wyeksportował 286 nowych samolotów do siedmiu państw i 12 używanych do Brazylii. Ostatni wyprodukowany egzemplarz Mirage 2000-5 Mk.2 dla Grecji dostarczono 23 listopada 2007 roku.

Samolot w barwach sił powietrznych Francji
Samolot w barwach sił powietrznych Grecji
Samolot w barwach sił powietrznych Tajwanu
Samolot w barwach sił powietrznych Zjednoczonych Emiratów Arabskich

Przypisy

  1. The Dassault Mirage 2000 & 4000 [online], www.faqs.org [dostęp 2017-11-22].
  2. Film youtube.com.
  3. Wiadomości z kraju i ze świata – wszystko co ważne – WP [online], wiadomosci.wp.pl [dostęp 2017-12-02] (pol.).
  4. Turkish F-16 jet crashes after Greek interception. Chicago Sun-Times, October 9, 1996.
  5. Hellenic Air Force Mirage 2000EG on the Aegean sea bed, liveleak.com
  6. Marcin Przeworski: Aeroplan - 03/2012 - Podwodny Mirage. altair.com.pl. [dostęp 31 maja 2017].
  7. Łukasz Golowanow: Rozbił się Mirage 2000 wojsk lotniczych Grecji. konflikty.pl, 30 maja 2017. [dostęp 31 maja 2017].
  8. Vayu Aerospace and Defense Review 2015, s. 44–46.