Datynie Dolne
49°46′00″N 18°24′22″E/49,766667 18,406111| Część miasta Hawierzowa | |
 Centrum | |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Powiat | |
| Miasto | |
| W granicach Hawierzowa |
1974 |
| Powierzchnia |
2,17 km² |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
| • gęstość |
215,7 os./km² |
| Kod pocztowy |
736 01 |
Położenie na mapie Hawierzowa  | |
Położenie na mapie Czech  | |
Położenie na mapie kraju morawsko-śląskiego  | |
| 49°46′00″N 18°24′22″E/49,766667 18,406111
| |
Datynie Dolne (czes. ⓘDolní Datyně, niem. Nieder Dattin[1]) – część miasta Hawierzowa w kraju morawsko-śląskim, w powiecie Karwina w Czechach. Jest to także gmina katastralna o powierzchni 217,44 ha[2], w południowo-zachodniej części miasta. W 2009 liczba mieszkańców wynosiła 457[3], zaś w 2010 odnotowano 178 adresów[4].
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Pierwotnie Datynia, dawniej też Datyń Dolny, wymowa w gwarze cieszyńskiej datynie dólni/dólne, w dopełniaczu datyń dolnich, też (ta) datyń, -e, w datyni, datyński. Jest to nazwa dzieżawcza od imienia Dat lub Data (jak w formie staropolskiej np. Miłodat). Pierwsza wzmianka w 1577 roku w formie z Datynie, później auf Datin (1662), Dattin (1722), Nider Datina (1724), Datin P.(olnisch) Datynie (1736), Dattin(ie) (1754), na Dattini (1763), Dattin Nieder (1804)[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pod względem powierzchni to jedna z najmniejszych gmin katastralnych na Zaolziu, jak też jedna z najmłodszych miejscowości na Śląsku Cieszyńskim.
W XVI wieku pojedyncza wieś Datynia. W XVIII wieku występowało już rozróżnienie na część Dolną i Górną. Datynie Dolne były częścią gminy Błędowice Dolne, od której usamodzielniły się w czerwcu 1864.
.jpg)
W przeciwieństwie do czeskich (laskich) Datynii Górnych była polskojęzyczna. Według austriackiego spisu ludności z 1910 roku Datynie Dolne miały 586 mieszkańców, z czego 568 (96,9%) było polsko- a 18 (3,1%) czeskojęzycznymi, 84 (14,3%) było katolikami a 502 (85,7%) ewangelikami[5].
Po podziale Śląska Cieszyńskiego w 1920 miejscowość stała się częścią Czechosłowacji, zaś w październiku 1938 została wraz z Zaolziem zaanektowana przez Polskę, a w II wojnie światowej przez nazistowskie Niemcy. Po wojnie przywrócona Czechosłowacji.
Pierwsza szkoła, która prowadziła zajęcia zarówno w języku polskim jak i niemieckim, została wybudowana w XIX wieku, nie jest jednak jasne w którym roku ją ukończono. W 1879 wybudowano polską szkołę z cegły, a w 1920 czeską. Polska szkoła została zamknięta w kilka lat po II wojnie światowej z powodu niedostatecznej liczby dzieci. Obecnie w jej budynku znajduje się szkoła czeska.
Największym zabytkiem jest luterańska kaplica wybudowana w 1896 przez Józefa Prymusa i Jana Kołorza.
Postacie[edytuj | edytuj kod]
- Józef Kiedroń, polski polityk;
- Josef Kotas, burmistrz Ostrawy;
- Franciszek Czyż, polski polityk;
- Jan Bystroń, polski lingwista;
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Robert Mrózek: Nazwy miejscowe dawnego Śląska Cieszyńskiego. Katowice: Uniwersytet Śląski w Katowicach, 1984, s. 57 isbn = 82-00-00622-2.
- ↑ Informace o katastrálním území Dolní Datyně. [dostęp 2010-09-30]. (cz.).
- ↑ Město Havířov: Havířov v číslech. 31-12-2009. [dostęp 2010-09-30]. (cz.).
- ↑ Adresy v České republice. 2010-09-30. [dostęp 2010-09-30]. (cz.).
- ↑ Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien, Troppau 1912.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Z małej wioski tkaczy, garncarzy, rolników i górników do mieszczan miasta Hawierzowa. W: Alfred Kołorz: Kalendarz Śląski 2007. Daniel Kadłubiec (redakcja). Czeski Cieszyn: ZG PZKO, 2006. ISBN 80-239-8132-3.
- Stanisław Zahradnik: Struktura narodowościowa Zaolzia na podstawie spisów ludności 1880-1991. Trzyniec: HT, 1991. OCLC 189422554.
