Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł od 2014-01 wymaga uzupełnienia informacji.
David Jonathan Gross (ur. 19 lutego 1941 w Waszyngtonie [1] amerykański fizyk teoretyk , noblista .
Zajmował się głównie cząstkami elementarnymi – za badania asymptotycznej swobody silnych oddziaływań jądrowych otrzymał w roku 2004 Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki; wraz z nim zostali wyróżnieni Frank Wilczek i Hugh David Politzer [2] teorii strun – współtwórca jej odmian znanych jako teorie heterotyczne [3]
Ukończył studia na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley w roku 1966. Od roku 1997 jest profesorem Uniwersytetu Princeton i Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Barbara .
Gross otrzymał m.in. Nagrodę Sakurai przyznawaną przez Amerykańskie Towarzystwo Fizyczne (APS) teoretykom cząstek elementarnych – w 1986 roku, razem z Wilczkiem i Politzerem, z którymi otrzymał potem Nagrodę Nobla[4]
XX wiek
1901: Röntgen
1902: Lorentz , Zeeman
1903: Becquerel , P. Curie , M. Curie
1904: Rayleigh
1905: Lenard
1906: Thomson
1907: Michelson
1908: Lippmann
1909: Marconi , Braun
1910: van der Waals
1911: Wien
1912: Dalén
1913: Kamerlingh Onnes
1914: von Laue
1915: W.L. Bragg , W.H. Bragg
1917: Barkla
1918: Planck
1919: Stark
1920: Guillaume
1921: Einstein
1922: N. Bohr
1923: Millikan
1924: Siegbahn
1925: Franck , Hertz
1926: Perrin
1927: Compton , Wilson
1928: Richardson
1929: de Broglie
1930: Raman
1932: Heisenberg
1933: Schrödinger , Dirac
1935: Chadwick
1936: Hess , Anderson
1937: Davisson , Thomson
1938: Fermi
1939: Lawrence
1943: Stern
1944: Rabi
1945: Pauli
1946: Bridgman
1947: Appleton
1948: Blackett
1949: Yukawa
1950: Powell
1951: Cockcroft , Walton
1952: Bloch , Purcell
1953: Zernike
1954: Born , Bothe
1955: Lamb , Kusch
1956: Shockley , Bardeen , Brattain
1957: Yang , T.D. Lee
1958: Czerenkow , Frank , Tamm
1959: Segrè , Chamberlain
1960: Glaser
1961: Hofstadter , Mössbauer
1962: Landau
1963: Wigner , Goeppert-Mayer , J. Hans D. Jensen
1964: Townes , Basow , Prochorow
1965: Tomonaga , Schwinger , Feynman
1966: Kastler
1967: Bethe
1968: Alvarez
1969: Gell-Mann
1970: Alfvén , Néel
1971: Gabor
1972: Bardeen , Cooper , Schrieffer
1973: Esaki , Giaever , Josephson
1974: Ryle , Hewish
1975: A. Bohr , Mottelson , Rainwater
1976: Richter , Ting
1977: Anderson , Mott , van Vleck
1978: Kapica , Penzias , Wilson
1979: Glashow , Salam , Weinberg
1980: Cronin , Fitch
1981: Bloembergen , Schawlow , Siegbahn
1982: Wilson
1983: Chandrasekhar , Fowler
1984: Rubbia , van der Meer
1985: von Klitzing
1986: Ruska , Binnig , Rohrer
1987: Bednorz , Müller
1988: Lederman , Schwartz , Steinberger
1989: Ramsey , Dehmelt , Paul
1990: Friedman , Kendall , Taylor
1991: de Gennes
1992: Charpak
1993: Hulse , Taylor
1994: Brockhouse , Shull
1995: Perl , Reines
1996: D. Lee , Osheroff , Richardson
1997: Chu , Cohen-Tannoudji , Phillips
1998: Laughlin , Störmer , Tsui
1999: 't Hooft , Veltman
2000: Ałfiorow , Kroemer , Kilby XXI wiek
2001: Cornell , Ketterle , Wieman
2002: Davis Jr. , Koshiba , Giacconi
2003: Abrikosow , Ginzburg , Leggett
2004: Gross , Politzer , Wilczek
2005: Glauber , Hall , Hänsch
2006: Mather , Smoot
2007: Fert , Grünberg
2008: Nambu , Kobayashi , Maskawa
2009: Kao , Boyle , Smith
2010: Gejm , Nowosiołow
2011: Perlmutter , Schmidt , Riess
2012: Haroche , Wineland
2013: Englert , Higgs
2014: Akasaki , Amano , Nakamura
2015: Kajita , McDonald
2016: Thouless , Haldane , Kosterlitz
2017: Weiss , Barish , Thorne
2018: Ashkin , Mourou , Strickland
2019: Peebles , Mayor , Queloz
2020: Penrose , Genzel , Ghez
2021: Manabe , Hasselmann , Parisi
2022: Aspect , Clauser , Zeilinger
2023: Agostini , Krausz , L’Huillier
XX wiek
XXI wiek
2001: Nathan Isgur , Michaił Wołoszin , Mark Wise
2002: William J. Marciano , Alberto Sirlin
2003: Alfred Mueller , George Sterman
2004: Ikaros Bigi , Anthony Ichiro Sanda
2005: Susumu Okubo
2006: Savas Dimopoulos
2007: Stanley Brodsky
2008: Aleksiej Smirnow , Stanisław Michejew
2009: Davison E. Soper , John C. Collins , R. Keith Ellis
2010: Gerald Guralnik , Carl R. Hagen , Tom Kibble , Robert Brout , François Englert , Peter Higgs
2011: Chris Quigg , Estia Eichten , Ian Hinchliffe , Kenneth Lane
2012: Guido Altarelli , Torbjörn Sjöstrand , Bryan Webber
2013: Helen Quinn , Roberto Peccei
2014: Zvi Bern , Lance J. Dixon , David A. Kosower
2015: George Zweig
2016: G. Peter Lepage
2017: Gordon L. Kane , Howard E. Haber , Jack F. Gunion i Sally Dawson
2018: Ann Nelson i Michael Dine
2019: Lisa Randall i Raman Sundrum
2020: Pierre Sikivie
2021: Vernon Barger
2022: Nima Arkani-Hamed
XX wiek
1985: Edward Witten , Jakow Zeldowicz
1986: Aleksandr Polakow , Yoichiro Nambu
1987: Bruno Zumino , Bryce DeWitt
1988: David J. Gross , Efim S. Fradkin
1989: John H. Schwarz , Michael Green
1990: Ludwig Faddeev , Sidney Coleman
1991: Jeffrey Goldstone , Stanley Mandelstam
1992: Nikołaj Bogolubow , Jakow Sinaj
1993: Daniel Freedman , Peter van Nieuwenhuizen , Sergio Ferrara
1994: Frank Wilczek
1995: Michael Berry
1996: Martinus J.G. Veltman , Tullio Regge
1997: David Olive , Peter Goddard
1998: Roman Jackiw , Stephen L. Adler
1999: Giorgio Parisi
2000: Helen Quinn , Howard Georgi , Jogesh Pati XXI wiek
2001: John Hopfield
2002: Alan Guth , Andrei Linde , Paul Steinhardt
2003: Robert Kraichnan , Vladimir Zakharov
2004: Curtis Callan , James Bjorken
2005: Patrick Lee , Sir Samuel Frederick Edwards
2006: Peter Zoller
2007: Jean Iliopoulos , Luciano Maiani
2008: Joseph Polchinski , Juan Maldacena , Cumrun Vafa
2009: Roberto Car , Michele Parrinello
2010: Nicola Cabibbo , George Sudarshan
2011: Édouard Brézin , John Cardy , Aleksandr Zamołodczikow
2012: Duncan Haldane , Charles Kane , Shoucheng Zhang
2013: Tom Kibble , Jim Peebles , Martin Rees
2014: Ashoke Sen , Andrew Strominger , Gabriele Veneziano
2015: Alexei Kitaev , Gregory W. Moore , Nicholas Read
2016: Nathan Seiberg , Mikhail Shifman , Arkady Vainshtein
2017: Charles H. Bennett , David Deutsch , Peter W. Shor
2018: Subir Sachdev , Dam Thanh Son , Xiao-Gang Wen
2019: Viatcheslav Mukhanov , Alexei Starobinsky , Rashid Sunyaev
2020: André Neveu , Pierre Ramond , Miguel Virasoro
2021: Alessandra Buonanno , Thibault Damour , Frans Pretorius , Saul Teukolsky
2022: Joel L. Lebowitz , Elliott H. Lieb , David P. Ruelle
David Gross | KITP, kitp.ucsb.edu [dostęp 2022-01-05]
