Delta Ursae Minoris
| δ Ursae Minoris | |||||||||||||||||||||
 Położenie w gwiazdozbiorze | |||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
17h 32m 12s | ||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
+86° 35′ 11″ | ||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
53,97 ± 0,15 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
−7,6 ± 2,0 km/s[1] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy |
gwiazda ciągu głównego | ||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
A1 Van[1] | ||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||
| Okres obrotu |
19 h[2] | ||||||||||||||||||||
| Prędkość obrotu |
174 km/s[2] | ||||||||||||||||||||
| Temperatura |
9000 K[2] | ||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Delta Ursae Minoris (δ UMi, Yildun) – gwiazda w gwiazdozbiorze Małej Niedźwiedzicy. Ma ona obserwowaną wielkość gwiazdową równą 4,052m, znajduje się w odległości 172 lat świetlnych od Słońca.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Gwiazda nosi tradycyjną nazwę Yildun. Wywodzi się ona od tureckiego Yıldız, co oznacza po prostu „gwiazda”; nazwa była też zniekształcana do postaci Vildiur i Gildun[2][3]. Prawdopodobnie zawdzięcza nadanie nazwy swojemu szczególnemu położeniu, zaledwie 3,5° od północnego bieguna niebieskiego[2]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna zatwierdziła użycie nazwy Yildun dla określenia tej gwiazdy[4].
Właściwości fizyczne[edytuj | edytuj kod]
Jest to biała gwiazda ciągu głównego, należąca do typu widmowego A1. Temperatura jej powierzchni to 9000 K. Gwiazda ta jest 47 razy jaśniejsza od Słońca, a jej średnica wynosi 2,8 średnicy słonecznej. Charakteryzuje ją duża prędkość obrotowa – 174 kilometry na sekundę, która sprawia, że jej linie widmowe są rozmyte. Gwiazda obraca się 87 razy szybciej niż Słońce, co oznacza, że wykonuje pełny obrót w ciągu zaledwie 19 godzin[2].
Jest to gwiazda podwójna, opisanemu wyżej składnikowi towarzyszy znacznie słabsza gwiazda o wielkości 11,80m, oddalona o 4,5 sekundy kątowej (pomiar z 2009 r.)[5].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Delta Ursae Minoris w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h Jim Kaler: YILDUN (Delta Ursae Minoris). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2017-03-02]. (ang.).
- ↑ Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 459. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-12-06].
- ↑ Mason et al.: WDS J17322+8635AB. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.