Desanka Maksimović

Desanka Maksimović
Data i miejsce urodzenia	16 maja 1898 ; Rabrovica, koło Valjeva
Data śmierci	11 lutego 1993
Zawód, zajęcie	poetka, nauczycielka
	Multimedia w Wikimedia Commons

Desanka Maksimović (ur. 16 maja 1898 w Rabrovicy k. Valjeva, zm. 11 lutego 1993) – serbska poetka i prozatorka. Od 1959 członkini Serbskiej Akademii Nauk i Sztuk^[1]^[2].

Studiowała komparatystykę, historię i historię sztuki (Uniwersytet w Belgradzie) oraz estetykę (Sorbona). Edukację zakończyła w 1925. Do 1953 roku zajmowała się zawodowo nauczaniem w gimnazjach (w Obrenovcu, Dubrowniku i Belgradzie)^[1]^[2].

Podróżowała do Bułgarii, Związku Radzieckiego, Stanów Zjednoczonych i Kanady^[2].

Na język polski tłumaczyli ją Wisława Szymborska i Zygmunt Stoberski^[1].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Najważniejszą częścią dorobku Desanki Maksimović była poezja. Jej wiersze zawierają duży pierwiastek optymizmu (w późniejszej twórczości łączącego się z melancholią) i (szczególnie w twórczości powojennej) patriotyzmu. Odwołują się też często do bardzo osobiście odbieranej przyrody. Jej poezja jest melodyjna i śpiewna. Porusza szeroki zakres tematów, od przeżyć osobistych po dotyczące historii narodu^[1]^[3]^[2].

Jako prozatorka nie odniosła większego sukcesu^[3].

Wybrana twórczość^[1]^[3][edytuj | edytuj kod]

Tomy poetyckie[edytuj | edytuj kod]

Wiersze (org. Pesme, 1924)
Ogród dzieciństwa (org. Vrt detinjstvа, 1927)
Zielony rycerz (org. Zeleni vitez, 1930)
Uczta na łące (org. Gozbа nа livаdi, 1932)
Nowe wiersze (org. Nove pesme, 1936)
Poeta i kraj ojczysty (org. Pesnik i zаvičаj, 1946)
Ojczyzno, tu jestem (org. Otаdžbino, tu sаm, 1951)
Zapach ziemi (org. Miris zemlje, 1955)
Jeniec snów (org. Zаrobljenik snovа, 1960)
Proszę o łaskę (org. Trаžim pomilovаnje, 1964)
Nie mam już czasu (org. Nemаm više vremena, 1973)
Latopis potomków Paruna (org. Letopis Perunovih potomаkа, 1976)

Poematy[edytuj | edytuj kod]

Wyzwolenie Cvety Andrić (org. Oslobođenje Cvete Andrić, 1945)
Rzeka pomocnica (org. Reka pomoćnica, 1948)

Proza[edytuj | edytuj kod]

Szaleństwo serca (org. Ludilo srcа, 1931) – zbiór opowiadań
Jak oni żyją (org. Kako oni žive, 1935) – zbiór opowiadań
Straszna zabawa (org. Strаšnа igrа, 1954) – zbiór opowiadań
Otwarte okno (org. Otvoren prozor, 1954) – powieść
Buntownicza klasa (org. Buntovan razred, 1960) – powieść

Twórczość dla dzieci[edytuj | edytuj kod]

Kolorowa torebka (org. Šаrenа torbicа, 1943)

Wydania polskie[edytuj | edytuj kod]

Desanka Maksimović: Poezje. Wybór wierszy, przekł. i posł. Grzegorz Łatuszyński. chamo.bj.uj.edu.pl. [dostęp 2017-01-01]. (pol.).
Desanka Maksimović, Dara Sekulić, Vesna Parun: Trzy Gracje : wiersze. Wybrała, z serbsko-chorw. przeł. i wstępem opatrzyła Łucja Danielewska. chamo.bj.uj.edu.pl. [dostęp 2017-01-01]. (pol.).
Desanka Maksimović: Prośba o łaskę. Przeł. Alija Dukanović. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1972.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Mały słownik pisarzy zachodniosłowiańskich i południowosłowiańskich. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 405.
↑ ^a ^b ^c ^d Katharina M. Wilson: An Encyclopedia of Continental Women Writers. Taylor & Francis, 1991, s. 761. ISBN 0-8240-8547-7.
↑ ^a ^b ^c Marian Jakóbiec: Literatury narodów Jugosławii. W: Dzieje literatur europejskich. red. Władysław Floryan. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991, s. 282. ISBN 83-01-00180-1.

[słownik-1] Mały słownik pisarzy zachodniosłowiańskich i południowosłowiańskich. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 405.

[ency-2] Katharina M. Wilson: An Encyclopedia of Continental Women Writers. Taylor & Francis, 1991, s. 761. ISBN 0-8240-8547-7.

[dzieje-3] Marian Jakóbiec: Literatury narodów Jugosławii. W: Dzieje literatur europejskich. red. Władysław Floryan. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991, s. 282. ISBN 83-01-00180-1.

[1]

[2]

[3]