Dieudonné Costes

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dieudonné Costes
8 zwycięstw
ilustracja
podporucznik
Data i miejsce urodzenia

14 listopada 1892
Septfonds, Francja

Data i miejsce śmierci

18 maja 1973
Paryż, Francja

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armée de l’air

Jednostki

MF 55, MF 85, N 506, N 507, N 531

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Medal Wojskowy (Francja) Krzyż Wojenny 1914-1918 (Francja)
Dieudonné Costes na fotografii barwnej w 1930

Dieudonné Costes (ur. 14 listopada 1892, zm. 18 maja 1973) – francuski lotnik, znany z rekordowych długich przelotów, as myśliwski I wojny światowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 14 listopada 1892 w Septfonds. 26 września 1912 uzyskał dyplom pilota (brevet), a w listopadzie 1915 pilota wojskowego. Podczas I wojny światowej służył w lotnictwie francuskim, w eskadrach: MF 55, MF 85 na samolotach Farman, następnie w eskadrach myśliwskich N 506, N 507, N 531 (greckiej) na samolotach Nieuport na froncie bałkańskim. Odniósł tam 8 zwycięstw powietrznych (według innych źródeł 6), pierwsze w kwietniu 1917, kolejne w okresie od stycznia do września 1918, zyskując tytuł asa. Wojnę ukończył w stopniu podporucznika.

Po wojnie służył w lotnictwie cywilnym. Początkowo w 1920 latał w Towarzystwie Latécoère, wożąc pocztę między Tuluzą a Casablancą, a w 1921 w liniach Ernoult między Bordeaux a Paryżem, po czym w 1923 w linii lotniczej Air Union między Paryżem a Londynem. W 1925 został pilotem doświadczalnym zakładów Breguet. We wrześniu tego roku został ranny w wypadku lotniczym w Niemczech, w którym zginął szef pilotów Bregueta Robert Thiery, po którym Costes przejął tę funkcję.

Costes zaczął następnie uprawiać dalekodystansowe i rekordowe przeloty zmodyfikowanymi wersjami samolotu Breguet 19. W 1926 pobił rekord szybkości wznoszenia dla samolotów dwumiejscowych. Podczas nieudanej próby bicia rekordu odległości, 26 września 1926 z René de Vitrolles'em przeleciał odległość 4100 km z Paryża do Asuanu. 28 października 1926 z J. Rignotem ustanowił rekord świata odległości lotu 5396 km z Paryża do Jasku w Iranie, po czym wykonał dalej rajd do Indii i z powrotem o łącznej długości 19.625 km. W dniach 4-5 czerwca 1927 z Rignotem przeleciał odległość ok. 5000 km na trasie Paryż-Niżny Tagił, podczas nieudanej próby bicia rekordu. Między 10 października 1927 a 14 kwietnia 1928 Costes i Joseph le Brix wykonali na Breguet 19GR o nazwie „Nungesser - Coli” lot dookoła świata na dystansie 57 410 km w ciągu 342 godzin, z Paryża przez Argentynę, Brazylię, USA, Japonię, Indie i Grecję, pokonując 14 października w locie południowy Atlantyk między Saint-Louis a Natalem (4600 km w 26 h 30'); jedynie Pacyfik pokonali z San Francisco do Tokio statkiem.

Na samolocie Breguet 19 Super Bidon, nazwanym „?” (Point d'Interrogation - pytajnik), Costes z Maurice Bellonte podjęli 13 lipca 1929 próbę przelotu z Villacoublay pod Paryżem przez północny Atlantyk, lecz po 17 godzinach powrócili z powodu złych warunków atmosferycznych. W dniach 27-29 września 1929 załoga ta ustanowiła rekord odległości przelotu 7905 km z Paryża do Qiqihar w Chinach (51 h 20'). W dniach 15-17 grudnia 1929 Costes z Paulem Codosem ustanowił rekord świata odległości w obwodzie zamkniętym 8029 km (w czasie 52 h 34')[1].

W dniach 1-2 września 1930, Costes wraz z Maurice Bellonte przeleciał na Bre.19 „?” z Paryża do Nowego Jorku na dystansie 6200 km (według niektórych źródeł, 5850 km) w 37 h 18' - był to pierwszy przelot samolotu nad północnym Atlantykiem w trudniejszym kierunku zachodnim. W 1933 Costes z mechanikiem Veronem odbył rajd długości 22.000 km (105 godzin) po Europie i Afryce, samolotem Breguet 273.

Costes był później m.in. pilotem komunikacyjnym i od 1933 technicznym inspektorem Air France. W 1939 uzyskał stopień podpułkownika rezerwy. Po wybuchu II wojny światowej służył jako instruktor w szkole pilotażu w Wersalu. Po wojnie, w 1947 stanął pod zarzutem współpracy z Niemcami i został aresztowany, lecz w 1949 został uniewinniony. W 1965 porzucił lotnictwo i został radnym Mont-Dore. Zmarł 18 maja 1973 w Paryżu. Pochowany został na Cmentarzu Passy.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Według Tomasz J. Kowalski: „Samolot Breguet XIX”, TBiU nr 44, Warszawa 1977, załoga Costes-Codos pobiła także 17 stycznia 1930 rekord świata odległości 4361,98 km w czasie 23 h 22', a 18 stycznia rekord prędkości 214,55 km/h na dystansie 2000 km.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]