Myszoskocz naskalny
| Gerbillus maghrebi[1] | |||
| Schlitter & Setzer, 1972 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
myszoskocz naskalny | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Myszoskocz naskalny[4] (Gerbillus maghrebi) – gatunek ssaka z podrodziny myszoskoczków (Gerbillinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Myszoskocz naskalny występuje endemicznie w północnym Maroku, pomiędzy południową częścią gór Rif a górami Atlas Średni[5].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisali w 1972 roku amerykańscy teriolodzy Duane Albert Schlitter oraz Henry W. Setzer nadając mu nazwę Dipodillus maghrebi[2]. Holotyp pochodził z obszaru 15 km na zachodni południowy zachód od Taounate, w regionie Fez-Meknes, w Maroku[6].
G. maghrebi, krótkoogoniasty endemit z Maroka, został pierwotnie umieszczony w Dipodillus, ale ten rodzaj okazał się nieważny[7]. Różni się od G. campestris i G. simoni cechami zewnętrznymi i morfometrycznymi oraz niektórymi cechami zębowymi[5]. Brak danych genetycznych dla tego gatunku[5]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[5].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Gerbillus: fr. gerboa lub jerboa „myszoskoczek”, od arab. جَرْبُوع jarbū „mięśnie grzbietu i lędźwi”; łac. przyrostek zdrabniający -illus[8].
- maghrebi: Maghreb, określenie stosowane przez Arabów w stosunku do regionu północno-zachodniej Afryki[9].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 106–119 mm, długość ogona 102–111 mm, długość ucha 17–19 mm, długość tylnej stopy 26–27 mm; masa ciała 34–58 g[10].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Pośród licznych gatunków z podrodziny myszoskoczek, żyjących w północnej Afryce, myszoskocz naskalny zajmuje swoistą pozycję, zamieszkuje bowiem nietypowe dla tych gryzoni środowisko – przedgórza i średnie położenia górskie gór Atlas, gdzie żyje na skalistych i pokrytych rumowiskiem skalnym zboczach. W nocy opuszcza norę, aby wśród skąpej roślinności poszukiwać pąków, nasion i owadów. Podczas żerowania gryzonie te muszą prawdopodobnie pokonywać duże odległości.
Samica rodzi około 6 młodych w podziemnej komorze gniazdowej.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gerbillus maghrebi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Schlitter i Setzer 1972 ↓, s. 387.
- ↑ S. Aulagnier, Gerbillus maghrebi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2008, wersja 2021-3 [dostęp 2022-01-01] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 260. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 452. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Dipodillus (Dipodillus) maghrebi. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-01].
- ↑ A. Abiadh, M. Chetoui, T. Lamine-Cheniti, E. Capanna & P. Colangelo. Molecular phylogenetics of the genus Gerbillus (Rodentia, Gerbillinae): Implications for systematics, taxonomy and chromosomal evolution. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 56 (2), s. 513-518. Elsevier. DOI: 10.1016/j.crvi.2010.07.003. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 294, 1904. (ang.).
- ↑ Schlitter i Setzer 1972 ↓, s. 391.
- ↑ Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 630–631. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- D.A. Schlitter & H.W. Setzer. A new species of short-tailed gerbil (Dipodillus) from Morocco (Mammalia: Cricetidae: Gerbillinae). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 84 (45), s. 385–392, 1972. (ang.).