Disco polo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez 178.235.43.24 (dyskusja) o 21:32, 21 mar 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Disco polo
Pochodzenie

 Polska

Czas i miejsce powstania

lata 80. XX wieku,
Polska

Instrumenty

elektroniczne

Największa popularność

lata 90. XX wieku[1], i ponownie od początku 2007 roku.

Gatunki pokrewne

disco, euro disco, italo disco, polska muzyka ludowa, dance, eurodance

Multimedia w Wikimedia Commons

Disco polo – gatunek muzyki popularnej[2][3] będący nurtem muzyki tanecznej[1], powstałym w Polsce w latach 80. XX wieku, w początkowym okresie istnienia znany jako muzyka chodnikowa[a][4] albo także pod nazwą muzyka podwórkowa[5]. Nurt ten, będący rodzajem muzycznego folkloru miejskiego[1], cieszył się dużą popularnością w latach 90. XX wieku[1], przy czym apogeum przypadło na lata 1995–1997[6]. Potem nastąpił stopniowy spadek popularności tego gatunku muzyki, co doprowadziło do ostatecznego – jak wówczas sądzono – upadku na początku XXI wieku. Renesans popularności disco polo nastąpił zimą 2007 roku[7]. Słownik języka polskiego wydawnictwa PWN definiuje ten gatunek muzyczny jako polską odmianę muzyki dyskotekowej, o prostych melodiach i często rubasznych tekstach[8].

Charakterystyka

Warstwę muzyczną klasycznych utworów disco polo charakteryzują najprostsze schematy harmoniczne[2], prosta melodia[8], która często nawiązuje do tradycji ludowej muzyki wiejskiej[1], równomierny rytm połączony z synkopowanymi samplami perkusji i towarzyszące im delikatne dźwięki syntezatora[9] lub keyboardu[1]. Ścieżką wokalną piosenek tworzonych wyłącznie w języku polskim są najczęściej melodramatyczne teksty o nieszczęśliwej miłości[10][11] lub teksty o charakterze rubasznym[1][8], a także często teksty o charakterze żartobliwym[1] i wakacyjnym[11].

Historia

Korzenie tego gatunku i początki

Gatunek wywodzi się z muzyki granej na weselach i zabawach przez specjalne zespoły z repertuarem piosenek ludowych i weselnych[1][11], przy czym zmianie uległy instrumenty: zamiast akustycznych – elektroniczne, a w latach 80. także elektroniczne klawiszowe (np. keyboard)[1][11], ścieżką wokalną był najczęściej melodramatyczny tekst o nieszczęśliwej miłości[10][11] lub także często tekst o charakterze rubasznym[8][11]. Oprócz tego duży wpływ na powstanie tego gatunku miały popularne w latach 80. w Europie, także w Polsce podgatunki muzyki disco – italo disco[11][12] i euro disco[13] oraz w pewnym stopniu wykonawcy muzyki dyskotekowej z krajów byłego Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (wykonawcy disco polo tłumaczyli niektóre piosenki tychże wykonawców z języka rosyjskiego na język polski jak np. Nadzieja zespołu Skaner – oryginalna wersja to Wiesna – komp. Wiaczesław Janko, Kasiu Katarzyno zespołu Milano – oryginalna wersja to Катя-Катерина – komp. Andriej Dierżawin czy Żółte tulipany zespołu Imperium – oryginalna wersja to Жёлтые тюльпаны (Żółtyie tjulpany) – wok. Natasza Korolowa), a także muzyka z tychże krajów (głównie rosyjska, białoruska i ukraińska)[14][15][16]. Wpływ na twórców tego gatunku wywarła też działalność polskich twórców muzyki rozrywkowej, głównie z lat 70. i 80. XX wieku takich jak Janusz Laskowski, Happy End, Tercet Egzotyczny, Jacek Lech, Małżeństwo Farmerów[4] i Papa Dance[10], utwory polskich kapeli podwórkowych z czasów dwudziestolecia międzywojennego i twórczość polonijnych zespołów muzycznych z lat 70. XX wieku takich jak Mały Władzio, Polskie Orły, Biało-Czerwoni i Boby Vinton, na których wzorowały się zespoły grające na zabawach i weselach[11].

Pierwszy zespół będący przedstawicielem tego gatunku – Bayer Full, powstał 19 listopada 1984 roku[17][18], natomiast drugi zespół będący przedstawicielem tego gatunku – Top One powstał w 1986 roku[19] i obydwa zespoły stały się jednymi z pionierów tejże muzyki[11]. Na przełomie lat 80. i 90. XX wieku powstawały takie zespoły jak Akcent, Atlantis, Boys i Fanatic[11] oraz powstała w 1990 roku pierwsza oficjalna wytwórnia nagrywająca płyty z muzyką disco polo – Blue Star[11]. Głównymi ośrodkami muzyki chodnikowej, a później disco polo był Białystok i inne miasta leżące na Podlasiu (właśnie z tej części Polski pochodzi większość artystów gatunku) oraz Żyrardów i Sochaczew koło Warszawy[11]. Jedną z najbardziej znanych piosenek wywodzących się z tego gatunku była Mydełko Fa nagrana w 1991 roku przez Marka Kondrata i Marlenę Drozdowską, która miała być pastiszem tej muzyki, ale stała się wielkim przebojem i przyczyniła się ona do popularności tego gatunku, zaś jego zwolennicy przyjęli ją niemalże za swój hymn[11].

Od lat 90. XX wieku do 2002 roku

Pomysłodawcą nazwy disco polo, stworzonej w 1993[11] roku na podobieństwo italo disco (włoski styl muzyczny z początku lat 80. XX w.), był Sławomir Skręta[10][20], właściciel wytwórni płytowej Blue Star z Reguł koło Warszawy. Nazwa ta szybko stała się popularna i skutecznie wyparła poprzednią nazwę „muzyka chodnikowa”. W pierwszej połowie lat 90. muzyka ta stała się zjawiskiem masowym, choć prawie nieobecnym w mediach. Nagrywane poza oficjalnym obiegiem kasety magnetofonowe i płyty kompaktowe osiągały ogromne nakłady. 29 lutego 1992 odbyła się Gala Piosenki Chodnikowej i Popularnej poświęcona temu nurtowi muzyki transmitowana przez TVP1[11]. Na lata 90. XX wieku przypada największa popularność gatunku[1], przy czym szczyt popularności miał miejsce w latach 1995–1997[6][21].

W połowie lat 90. disco polo znalazło miejsce w programach telewizyjnych (m.in. „Disco Relax” – premiera 4 grudnia 1994[22] i „Disco Polo Live” – premiera 3 lutego 1996[23]) w telewizji Polsat[11][24], telewizji Polonia 1 wówczas będącej siecią lokalnych stacji w większych aglomeracjach miejskich[25] i TV Polonia oraz w audycjach radiowych (m.in. „Disco-Polo i Zbyszek Puchalski” oraz „Disco Polo i Mirosława Marecka” – premiera styczeń 1994[26]) w Radiu Eska[11][26], a także w niektórych regionalnych rozgłośniach radiowych i lokalnych telewizjach kablowych[11]. W innych mediach muzyka ta w tym czasie była prawie w ogóle nieobecna i uznawana przez media głównego nurtu za symbol kiczu i prymitywizmu. W latach 90. XX wieku niektóre zespoły łączyły ten gatunek w warstwie muzycznej z gatunkami muzycznymi dance, house i techno[10][11].

Przed wyborami parlamentarnymi w 1993 i 1997 oraz wyborami prezydenckimi w 1995 zespoły i piosenkarze disco polo angażowani byli podczas kampanii wyborczej m.in. Mariana Krzaklewskiego, Waldemara Pawlaka i Aleksandra Kwaśniewskiego (wybory prezydenckie w Polsce w 1995 roku, Bayer Full – „Prezydent”, Top One – „Ole Olek!”, Kozacy FM – „I nie będziesz już sam” w kampanii wyborczej AWS i inne)[27][28][29]. W 1997 roku w wyborach parlamentarnych startując z list Polskiego Stronnictwa Ludowego ubiegał się o mandat posła bez powodzenia Sławomir Świerzyński, lider wykonującego ten gatunek muzyczny zespołu Bayer Full[4].

Od końca września 1995 roku do końca 1997 roku ukazywał się miesięcznik pt. „Super Disco” będący pismem poświęconym temu nurtowi muzycznemu[30].

31 grudnia 1995 na antenie TVP1 emitowany był program o tematyce disco polo, który nosił tytuł „Karnawałowa Gala Disco Polo”[27][31][32].

W 1996 roku ukazał się film dokumentalny pt. Bara Bara w reżyserii Marii Zmarz-Koczanowicz i Michała Arabudzkiego poświęcony temu nurtowi muzycznemu emitowany w tym samym roku na antenie TVP1[33].

24 kwietnia 1998 trafił do kin film Roberta Glińskiego pt. Kochaj i rób co chcesz, w którym główny bohater wyjeżdża, by grać w klubie na fortepianie ten gatunek muzyczny[34].

Pod koniec lat 90. XX wieku (od 1997 roku[4][11][31] do 2001 roku[35]) nastąpił przesyt tej muzyki i gwałtowny spadek sprzedaży kaset magnetofonowych i płyt CD disco polo o blisko połowę, przy jednoczesnym wzroście zainteresowania polską muzyką pop[31], rock i hip-hop[10] oraz zagraniczną muzyką hip-hop, dance[31] i muzyką elektroniczną. Duży wpływ na spadek popularności tego gatunku miało też pojawienie się na rynku muzycznym polskich zespołów i wykonawców muzyki dance[4]. W tym samym czasie z anteny Radia Eska, telewizji Polonia 1 i TVP Polonia zostały zdjęte programy poświęcone tej muzyce. Zespoły disco polo miały coraz większe problemy finansowe, a to ze względu na spadającą ilość sprzedawanych płyt oraz granych koncertów. Pod koniec sierpnia 2002 roku z anteny telewizji Polsat zniknęły programy Disco Relax (ostatnia emisja 25 sierpnia) i Disco Polo Live (ostatnia emisja 24 sierpnia)[36], przez co wiele zespołów zakończyło bądź zawiesiło swoją działalność[37], zaś ten gatunek na kilka lat zniknął z mediów[38]. Skutkiem drastycznego spadku popularności tego gatunku była emigracja części przedstawicieli tego nurtu muzyki z Polski, głównie do Stanów Zjednoczonych (dziś niektórzy artyści kontynuują tam swoją działalność).

Po 2002 roku

Zespół Fanatic

W latach 2002–2007 niektóre zespoły kontynuowały swoją działalność (jak np. Toples lub Weekend). W tym okresie zespoły wydawały nawet swoje nowe płyty, jednak na skutek braku istnienia w tym czasie gatunku w ogólnokrajowych mediach nie przyniosły one popularności. 12 sierpnia 2004 roku ukazał się artykuł autorstwa Wojciecha Orlińskiego na łamach Gazety Wyborczej pt. „Śmierć disco polo” opisujący upadek tego gatunku muzycznego na przełomie XX i XXI wieku[39]. 6 sierpnia 2006 roku TVN wyemitowało program Uwaga! z cyklu Kulisy Sławy poświęcony odrodzeniu tego gatunku muzycznego[35]. Reportaż ten został w plebiscycie internautów uznany za najlepszy reportaż 2006 roku i został on powtórzony 31 grudnia[40].

W 2007, po pięciu latach przerwy muzyka ta ponownie zagościła na ekranach telewizyjnych za sprawą stacji iTV, która codziennie emituje program pt. „Discostacja”. Oprócz tego promocja odbywa się w Internecie za sprawą dwóch rozgłośni internetowych z nią powiązanych. Od tego roku zespoły zaczęły ponownie grać koncerty, których liczba z każdym rokiem wzrastała i ponownie zaczęto sprzedawać płyty, przez co zespoły zaczęły znów przynosić zyski.

Od 5 lipca 2008 na antenę Polskiego Radia Lublin powróciła audycja prezentująca muzykę chodnikową „Nie tylko Barachołka”, znana dawniej jako „Barachołka”. Nadawana jest między 21:00 a 2:00 w nocy z piątku na sobotę[41].

W pierwszej połowie 2009 muzykę disco polo promował kanał Edusat[42][43], lecz po trzech miesiącach z tego zrezygnował.

Od marca 2009 telewizja iTV wznowiła nadawany przed laty program Disco Polo Live[44][45], jednak jego emisja została wstrzymana w marcu 2011 roku[46]. Od 7 maja 2011 roku Disco Polo Live jest emitowany na antenie stacji telewizyjnej Polo TV[47].

4 października 2009 w Tele 5 pojawił się nowy program poświęcony nurtowi disco polo pt. Disco Bandżo, który trwa w przybliżeniu 50 minut[48]. Producentem jest Maciej Jamróz. W Tele 5 program był emitowany z Power Dance do 2012 roku. Obecnie program „Disco Bandżo” emitowany jest codziennie rano w stacji Polonia 1.

Od 5 grudnia 2010 na kanale VIVA Polska w każda niedzielę emitowany był blok z muzyką taneczną o nazwie „Disco ponad wszystko”[49] Program ten podniósł dwukrotnie oglądalność stacji i z każdym kolejnym odcinkiem gromadził coraz większą widownię[50], jednak został zdjęty po okresie półtora roku z anteny[51]. Disco polo emitowało też CSB TV, ale kanał zakończył nadawanie w maju 2012 roku. 7 maja 2011 roku został uruchomiony kanał telewizyjny poświęcony przede wszystkim muzyce disco polo – Polo TV[52]. Kanał ten od 19 grudnia 2011 jest emitowany w naziemnej telewizji cyfrowej na I multipleksie i stał się najchętniej oglądanym kanałem muzycznym w Polsce. 27 września 2011 został uruchomiony kanał TV.Disco, na którym nadawany był ten gatunek obok muzyki disco, dance i elektronicznej muzyki tanecznej (klubowej)[53], które było obecnie na antenie do końca stycznia 2015 roku[54]. Na tym kanale miał zostać wznowiony nadawany w latach 90. na antenie telewizji Polsat program Disco Relax, który ostatecznie powrócił 12 lutego 2012 roku na Polo TV[55]. Disco Polo Live i Disco Relax są obecnie emitowane w Polo TV. 20 października 2012 roku z kanału TVS do Polo TV przeniósł się program Vipo Disco Polo Hity, który prowadził Wojciech Grodzki i był emitowany na antenie stacji do 30 grudnia 2017 roku[56] w każdą sobotę o 10.00[57].

W 2011 roku reżyser Maciej Bochniak wyprodukował film dokumentalny pt. Miliard Szczęśliwych Ludzi opowiadający o podróży zespołu tego gatunku muzycznego – Bayer Full i jego występach w Chinach[58].

1 grudnia 2012 Telewizja Polsat uruchomiła nowy program dedykowany muzyce disco polo „Imperium disco polo”, są to powtórki z Polsat Play[24]. Jednakże na początku marca 2013 program został zdjęty z anteny ogólnodostępnego Polsatu, z powodu pojawienia się nowych odcinków serialu Pamiętniki z wakacji, jednakże nowe odcinki programu są wciąż emitowane w dostępnym w sieciach kablowych i na platformach cyfrowych kanale Polsat Play. Od 21 kwietnia 2013 do 1 czerwca 2013 program ten emitowała stacja ATM Rozrywka, a od 3 sierpnia 2013 jest emitowany w Polsacie 2 o 2:00[59][60].

Od 8 kwietnia do 1 grudnia 2013 roku disco polo było promowane przez Radio Plus, zmieniono hasło stacji z Łagodne przeboje na Zawsze w rytmie, oprócz disco polo były tam emitowane piosenki muzyki tanecznej z lat 80. i 90[61]. Od 1 grudnia 2013 roku muzyka ta została przeniesiona do radia Vox FM[62]. Przyczyną tej zmiany były protesty słuchaczy radia Plus i biskupów będących właścicielami koncesji radia Plus[63].

17 sierpnia 2013 roku telewizja Polsat wyemitowała koncert Disco pod żaglami w którym wystąpiły gwiazdy disco polo: Akcent, Shazza, Boys, Classic i Weekend. Był to pierwszy koncert z disco polo od czasu likwidacji programów tego gatunku w tej stacji od ponad 10 lat, a jego oglądalność wyniosła 2,7 miliona[64][65].

1 maja 2014 roku uruchomiono kolejny kanał telewizyjny poświęcony disco polo Disco Polo Music, który należy do Telewizji Polsat[66].

Na początku lutego 2015 roku stacja TV.Disco w wyniku zmian programowych usunęła z ramówki muzykę disco polo[54][67].

27 lutego 2015 roku do kin trafił film Macieja Bochniaka Disco Polo, który opowiada o gronie muzyków z prowincji, którzy dostają się na szczyty list przebojów Disco-Polo[68]. 26 lutego 2015 roku w związku z premierą tego filmu temu gatunkowi muzycznemu poświęcony był odcinek programu „Hala odlotów” emitowanego na antenie TVP Kultura[69].

4 grudnia 2017 roku Telewizja Polsat Sp. z o.o. w wyniku umowy zawartej z Grupą ZPR Media nabyła 100% akcji spółki Lemon Records będącego nadawcą emitujących ten gatunek muzyczny stacji Polo TV i Vox Music TV, stając się tym samym jednym jej właścicielem[70][71].

Dwa najpopularniejsze utwory polskojęzyczne w serwisie YouTube są utworami z gatunku disco polo. Pierwsze miejsce na liście przez długi czas utrzymywał utwór "Ona tańczy dla mnie" zespołu Weekend. Pod koniec czerwca 2017, osiągając granicę 106 milionów wyświetleń, utwór "Przez twe oczy zielone" zespołu Akcent pobił rekord Polski, deklasując jednocześnie Weekend na drugie miejsce w tabeli[72].

Gatunek ten po 2002 roku w warstwie muzycznej przez niektórych wykonawców jest łączony z muzyką dance[73][74][75] i innymi gatunkami elektronicznej muzyki tanecznej (klubowej)[76][77][78][79] m.in. power dance[75], eurodance, nu-electro i techno[80]. Utwory tego gatunku po 2002 roku zawierają też często elementy muzyki biesiadnej i muzyki pop[74]. Zespoły i wykonawcy tego nurtu, którzy zdobyli dużą popularność po 2002 roku, to m.in.: Weekend, Andre, Czadoman, Tomasz Niecik, Eva Basta, Masters, DJ Disco ft. MC Polo, Cliver, Effect, Power Play[81], After Party[79][82] oraz Piękni i Młodzi[83][84], a sam gatunek jest również popularny poza granicami Polski, zwłaszcza wśród Polonii[11].

Obecność gatunku w mediach

Zespół Akcent

Od połowy lat 90. XX wieku do przełomu XX i XXI wieku programy telewizyjne i radiowe poświęcone muzyce disco polo emitowały stacje telewizji Polsat[11], Radio Eska[11], Polonia 1[25], TV Polonia, oraz niektóre regionalne rozgłośnie radiowe i lokalne telewizje kablowe[4][11]. Od 2007 roku można zauważyć coraz większy wzrost zainteresowania disco polo, co przejawia się większą obecnością tego gatunku w niektórych mediach, czy zwiększoną ilością granych koncertów. Jednak gatunek ten nadal przez wiele rozgłośni radiowych i telewizyjnych nie jest promowany i uważany jest za symbol złego gustu[7].

Stacje telewizyjne, które promują lub promowały tę muzykę po 2007 roku to m.in. Polo TV, iTV, Polsat, Eska TV, Polsat 2, TVS, Polonia 1, Disco Polo Music, TVR, Vox Music TV, Power TV i Polsat Play[85][86], TV.Disco[54], VIVA Polska[49], Tele5[48], CSB TV, Edusat[42], Puls 2, ATM Rozrywka[59], Kino Polska Muzyka[87], a także TV4 i TV6. Ten nurt muzyki promują także niektóre rozgłośnie radiowe, internetowe jak np. Discoparty.pl, Disco-Polo.fm, Discostacja czy IRN, a także regionalne m.in. Radio Express, Radio Hit, Radio Jard, Radio Kaszëbë, Polskie Radio Kielce, Radio Leliwa, Polskie Radio Lublin, czy Radio Silesia i ponadregionalne radio VOX FM[62] i radio WAWA[88][89], a wcześniej od 8 kwietnia do 1 grudnia 2013 roku ponadregionalne Radio Plus[62]. Wpływ na ponowny powrót zainteresowania disco polo ma także internet, zwłaszcza społecznościowe serwisy wideo jak np. YouTube czy Wrzuta.pl.

W sezonie letnim odbywają się kilka festiwali disco polo, z czego największymi są organizowany od lipca 1996 roku Ogólnopolski Festiwal Muzyki Tanecznej w Ostródzie (początkowo odbywał się w Koszalinie) i od 2011 roku w Kwakowie koło Kobylnicy festiwal muzyki disco polo i dance w Polsce – Disco Hit Festival – Kobylnica. Występują na nim największe gwiazdy polskiej muzyki tanecznej i przyjeżdża tysiące fanów z całej Polski. Zespoły i wykonawcy disco polo uczestniczą także w wielu koncertach i akcjach charytatywnych m.in. podczas Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy[90]. Na przełomie roku 2016/2017 w Zakopanem po raz pierwszy na sylwestrze organizowanym przez Telewizję Polską pojawiła się gwiazda gatunku disco polo[91][92][93]. Był to zespół Akcent - Zenon Martyniuk oraz Ryszard Warot[91][92][93]. TVP2 nabyła także prawa do transmisji gali "25 lat disco polo", która odbyła się 25 czerwca 2017 na stadionie warszawskiej Polonii[94].

Dodatkowe informacje

  • Disco polo spotykało się z ostrą krytyką ze strony zwolenników innych gatunków muzycznych, którzy zarzucali mu prymitywność muzyki, naiwność tekstów, niski poziom wykonawstwa i brak oryginalności (powielanie motywów i wzorów, czerpanych często z muzyki polskiej i zagranicznej lat 60. i 70. XX wieku). Krytyka ta nie wpływała jednak na popularność tej muzyki. Sami zwolennicy tego gatunku i zespoły go wykonujące argumentują, że aktualnie postępuje profesjonalizacja disco polo, warstwa muzyczna i tekstowa poprawiła się, a wykonawcy coraz częściej unikają śpiewania z playbacku[73][95].
  • Równocześnie niektórzy znani wykonawcy starszego pokolenia wzięli udział w tworzeniu nurtu disco polo lub też korzystali na jego popularności (np. Janusz Laskowski, Marlena Drozdowska, Bohdan Smoleń, Andrzej Rosiewicz, Stan Tutaj, Marek Kondrat, Piotr Pręgowski, zespół Happy End i Kabaret OT.TO)[96].
  • Na początku lat 90. Krzysztof Krawczyk śpiewał i nagrywał piosenki w nurcie italo disco, na bazie którego powstało disco polo[97][98].
  • W promocję zespołów disco polo inwestowali liderzy mafii pruszkowskiej oraz mafii wołomińskiej[6]. U szczytu powodzenia tej muzyki, w latach 1995–1997, kontrolowali ok. 70 procent rynku[21].
  • Na łamach części mediów w stosunku do niektórych twórców używa określenia neo-disco polo[99]. Sami twórcy określani tym terminem zaznaczają, że nowe disco polo charakteryzuje się "dawnym klimatem", ale w stosunku do disco polo z lat 90. XX wieku jest lepsza produkcja i aranżacja utworów[99].

Festiwale disco polo

Obecnie muzyka posiada kilka festiwali muzycznych. Pięć największych, na które zjeżdża największa liczba wykonawców i fanów, to:

Wykonawcy w stylu disco polo

 Zobacz też kategorie: Muzycy disco polo, Zespoły disco polo.

Uwagi

  1. ↑ Nazywano ją tak, gdyż kasety magnetofonowe z tymi nagraniami sprzedawano głównie na ulicach, na przenośnych stoiskach handlowych, np. rozkładano je na łóżkach polowych.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k Disco polo. [w:] Encyklopedia muzyki PWN [on-line]. RMF Classic. [dostęp 2012-11-25].
  2. ↑ a b disco-polo. W: Encyklopedia Powszechna. T. 3. Kraków: Kluszczyński, 2009, s. 290. ISBN 978-83-61923-71-8.
  3. ↑ DISCO-POLO - Encyklopedia w Interia.pl - Muzyka rozrywkowa [online], encyklopedia.interia.pl [dostęp 2016-12-06].
  4. ↑ a b c d e f Zygmunt 1998 ↓.
  5. ↑ Co się stało z disco polo?
  6. ↑ a b c Rafał Pasztelański, Piotr Krysiak „Mafiopolo”, Wprost Numer: 9/2007 ISSN 0209-1747.
  7. ↑ a b Moda na disco polo. onet.pl, 2007-02-04. [dostęp 2007-02-04].
  8. ↑ a b c d Disco polo. [w:] Słownik Języka Polskiego PWN [on-line]. sjp.pwn.pl. [dostęp 2012-09-24].
  9. ↑ Filip Lech: Krótki przewodnik po czterech dekadach disco. culture.pl. [dostęp 2015-02-25].
  10. ↑ a b c d e f Miecik 2008 ↓.
  11. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x Kowalczyk 1997 ↓.
  12. ↑ DiscoMania. djsportal.com. [dostęp 2005-08-29].
  13. ↑ Ewa Potocka: Disco polo jak z galerii handlowej. [w:] Disco polo z wyższej półki [on-line]. muzyka.onet.pl, 2011-04-15. [dostęp 2013-12-02].
  14. ↑ DISCO POLSKA – DISCO ROSJA. discoportal.info, 2007-05-24. [dostęp 2007-12-09].
  15. ↑ „KOCHAM SIĘ W TYM” – FAJTERS O INSPIRACJACH ZE WSCHODU. discoportal.info. [dostęp 2014-06-19].
  16. ↑ ZAIKS BĘDZIE WALCZYŁ Z KRADZIEŻAMI. discoportal.info. [dostęp 2014-06-19].
  17. ↑ Bayer Full. RMFon.pl. [dostęp 2013-06-20].
  18. ↑ Bayer Full. muzyka.onet.pl. [dostęp 2012-11-24].
  19. ↑ Co się stało z zespołem Top One?. muzyka.wp.pl, 2013-04-04. [dostęp 2013-04-04].
  20. ↑ Radio Disco Polo FM – Historia. discopolo.fm. [dostęp 2012-07-25].
  21. ↑ a b Jerzy Jachowicz. Jerzy Jachowicz Fortuny mafiosów – łatwo przyszło, czy łatwo pójdzie?. „Dziennik”. ISSN 1895-6742. [dostęp 25 sierpnia 2007]. 
  22. ↑ Jerzy Ziemacki. Polska muzyka wesoła. „Przekrój”. Nr 3, 2013. ISSN 0033-2488. 
  23. ↑ Michał Brodowski, Kartka z kalendarza: 20 urodziny programu „Disco Polo Live” [online], Disco-Polo.info, 4 lutego 2016 [dostęp 2016-04-25].
  24. ↑ a b DISCO POLO WRACA NA GŁÓWNĄ ANTENĘ POLSATU!. [w:] Disco-Portal.info [on-line]. [dostęp 2012-11-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-30)].
  25. ↑ a b Karol Przygoda, 15 lat Polonii 1, czyli narodziny prywatnej telewizji w Polsce [online], media2.pl, 7 marca 2008 [dostęp 2016-05-30].
  26. ↑ a b Krzysztof Sagan, RadioPolska – Radio Eska Warszawa (sprzed marca 1999) [online], RadioPolska.pl, 6 grudnia 2004 [dostęp 2006-10-05] [zarchiwizowane z adresu 2006-10-05].
  27. ↑ a b Kto się boi Shazzy?, „Polskie Radio”, PolskieRadio.pl, 29 maja 2012 [dostęp 2016-04-30].
  28. ↑ Łukasz Pawłowski, Ole Olek, Wehrmacht i Polska solidarna, Antoni Dudek, Kultura Liberalna [dostęp 2015-12-26].
  29. ↑ Łukasz Łachecki, Disco polo sprzed rządów Jerzego Buzka [online], NaTemat.pl, 15 marca 2013 [dostęp 2013-03-18] [zarchiwizowane z adresu 2013-03-18].
  30. ↑ Kartka z kalendarza: „Super disco” – pierwszy magazyn disco polo. disco-polo.info, 2015-09-18. [dostęp 2015-09-18].
  31. ↑ a b c d Robert Leszczyński. Pogrzeb disco polo?. „Gazeta Wyborcza”, 1997-06-02. ISSN 0860-908X. [dostęp 2016-05-15]. [zarchiwizowane z adresu 15 maja 2016]. 
  32. ↑ Karnawałowa Gala Disco Polo. YouTube. [dostęp 21 listopada 2007].
  33. ↑ Bara Bara w bazie filmpolski.pl
  34. ↑ Kochaj i rób co chcesz (1997) - FILM w Stopklatka.pl [online], Stopklatka.pl [dostęp 2012-07-26] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-26].
  35. ↑ a b Uwaga! TVN – Kulisy Sławy – Powrót disco polo. TVN, 2006-08-06. [dostęp 2012-08-28].
  36. ↑ Nowe programy muzyczne Polsatu. wirtualnemedia.pl, 2002-08-28. [dostęp 2012-07-21].
  37. ↑ Disco Polo – Historia muzyki Disco Polo. rolnicy.com. [dostęp 24 lipca 2013].
  38. ↑ Paweł Pieniążek, Gatunek niewidzialny gołym okiem | naTemat.pl [online], Natemat.pl, 12 grudnia 2015 [dostęp 2015-12-12] [zarchiwizowane z adresu 2015-12-12].
  39. ↑ Wojciech Orliński. Śmierć disco polo. „Gazeta Wyborcza”. Nr 188/2004, s. 10, 12 sierpnia 2004. Agora. ISSN 0860-908X. 
  40. ↑ Uwaga! TVN – Reportaże – Powrót disco polo. TVN, 2006-12-31. [dostęp 2012-08-28].
  41. ↑ Radio Lublin. radio.lublin.pl. [dostęp 2012-07-25].
  42. ↑ a b Łukasz Szewczyk: „Disco Polo Live” wraca na wizję. media2.pl, 2009-01-13. [dostęp 2013-12-15].
  43. ↑ DISCO POLO – aktualne informacje, darmowe mp3, teledyski, muzyka – WIĘCEJ DISCO POLO W EDUSAT... [online], discoportal.info, 26 grudnia 2010 [dostęp 2016-02-10] [zarchiwizowane z adresu 2010-12-26].
  44. ↑ PROGRAM DISCO POLO LIVE NA ANTENIE ITV Green Star [dostęp 2012-06-18].
  45. ↑ DISCO POLO – aktualne informacje, darmowe mp3, teledyski, muzyka – WIĘCEJ DISCO POLO W ITV [online], discoportal.info, 25 grudnia 2010 [dostęp 2016-02-10] [zarchiwizowane z adresu 2010-12-25].
  46. ↑ Historia Disco Polo Live.eu [dostęp 2012-06-18].
  47. ↑ 7 maja 2011 oficjalny start Polo TV [online], Media2.pl [dostęp 2016-01-10].
  48. ↑ a b NOWY PROGRAM TELEWIZYJNY Z MUZYKĄ DISCO POLO !!!. discoportal.info. [dostęp 19 września 2009].
  49. ↑ a b Disco ponad wszystko! Odcinki. [w:] VIVA Polska [on-line]. [dostęp 2012-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-30)].
  50. ↑ Disco polo hitem kanału Viva Polska. wirtualnemedia.pl. [dostęp 2010-12-23].
  51. ↑ VIVA kończy z disco polo. discoportal.info. [dostęp 22 kwietnia 2012].
  52. ↑ O Polo Tv. Oficjalna Strona Polo TV. [dostęp 2012-07-25].
  53. ↑ Łukasz Szewczyk: TV.Disco już nadaje. Co w ofercie?. media2.pl. [dostęp 27.09.2011].
  54. ↑ a b c TV.Disco z odświeżonym logo i bez disco polo. satkurier.pl, 2015-02-09. [dostęp 2015-02-10].
  55. ↑ Łukasz Szewczyk: "Disco Relax" wraca. Od lutego w Polo TV. media2.pl. [dostęp 7 lutego 2012].
  56. ↑ Disco-Polo.info, Oficjalnie! Program Vipo - Disco Hity znika z anteny Polo TV! Co dalej? | Disco-Polo.info [online] [dostęp 2018-01-04] (pol.).
  57. ↑ Magazyn „Vipo” przenosi się z TVS do Polo TV. wirtualnemedia.pl. [dostęp 2012-10-04].
  58. ↑ FilmPolski.pl – MILIARD SZCZĘŚLIWYCH LUDZI [online], FilmPolski.pl [dostęp 2016-05-21].
  59. ↑ a b Cyfrowy Polsat: Imperium disco polo wkrótce w ATM Rozrywka. satelitarne.tv, 2013-04-09. [dostęp 9 kwietnia 2013].
  60. ↑ Program TV – Imperium disco polo – ATM Rozrywka. [w:] Cyfrowy Polsat [on-line]. [dostęp 2013-04-09].
  61. ↑ Radio Plus stawia na disco polo. discoportal.info, 2013-04-14. [dostęp 2013-04-14].
  62. ↑ a b c VOX FM i Radio Plus zamieniły się formatami i zespołami. wirtualnemedia.pl, 2013-12-03. [dostęp 2013-12-03].
  63. ↑ Disco-rewolucja w Radiu Plus. Protesty słuchaczy i biskupów. wirtualnemedia.pl, 2013-04-10. [dostęp 2015-01-07].
  64. ↑ Łukasz Szewczyk: Ponad 2,7 mln widzów koncertu disco-polo w Polsacie. media2.pl, 2013-08-20. [dostęp 2013-08-20].
  65. ↑ „Disco Pod Żaglami” wygrało z Festiwalem Piosenki Rosyjskiej. discoportal.info, 2013-08-20. [dostęp 2013-08-20].
  66. ↑ Łukasz Knapik: Disco Polo Music – nowy kanał Polsatu – ruszy 1.05. satkurier.pl, 2014-04-24. [dostęp 2014-04-24].
  67. ↑ TV. DISCO REZYGNUJE Z DISCO POLO. discoportal.info, 2015-02-10. [dostęp 2015-02-10].
  68. ↑ Film „Disco Polo” – premiera filmu Macieja Bochniaka.
  69. ↑ Hala odlotów: Disco polo. Przejaw demokracji czy demoralizacji? [online], vod.tvp.pl, 26 lutego 2015 [dostęp 2016-03-06].
  70. ↑ Polsat kupuje kanały Eska TV | Polonica - SATKurier.pl, „SATKurier.pl” [dostęp 2017-12-06] (pol.).
  71. ↑ Polsat za 103 mln zł kupuje 7 kanałów telewizyjnych od ZPR Media [online], wirtualnemedia.pl [dostęp 2017-12-06].
  72. ↑ Disco-Polo.info, Akcent numerem jeden w Polsce! "Przez twe oczy zielone" z rekordem! | Disco-Polo.info [online] [dostęp 2017-07-06] (pol.).
  73. ↑ a b Mariusz Cieślik: Nasze narodowe disco polo wraca na salony. [w:] Newsweek Polska [on-line]. 2011-03-18. [dostęp 18 marca 2011].
  74. ↑ a b Judyta Sierakowska, Disco ponad wszystko, „Puls Biznesu”, weekend.pb.pl, 7 października 2011 [dostęp 2013-01-09].
  75. ↑ a b Rafał Skrzeczka, B-Qll: Berlusconi naszym mentorem - Muzyka [online], muzyka.onet.pl, 4 marca 2013 [dostęp 2016-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2015-02-04].
  76. ↑ Drugi obieg polskiej piosenki | Muzyka, „Dwutygodnik”, 8 kwietnia 2015 [dostęp 2016-04-08] [zarchiwizowane z adresu 2015-04-08].
  77. ↑ Życie w disco polo na 100% [online], muzyka.onet.pl, 10 października 2012 [dostęp 2016-05-21].
  78. ↑ Adam Begier, Premiera teledysku: Weekend – Zostań na noc [online], Disco-Polo.info, 2 lipca 2014 [dostęp 2016-04-08].
  79. ↑ a b Premiera klipu: After Party urządza klubową demolkę, Disco-Polo.info, 15 listopada 2014 [dostęp 2016-04-08].
  80. ↑ Nikt go nie słucha, a wszyscy znają. Disco polo - na czym polega fenomen, który nie chce odejść? [online], deser.gazeta.pl, 8 lutego 2012 [dostęp 2016-11-14] (pol.).
  81. ↑ Jak Weekend pomógł disco polo. Największe przeboje ery „Ona Tańczy Dla Mnie” – Muzyka [online], muzyka.onet.pl [dostęp 2016-02-12].
  82. ↑ Grupa After Party zmieniła znaczenie polskiego słowa o negatywnym wydźwięku [online], muzyka.onet.pl, 17 czerwca 2014 [dostęp 2016-05-19].
  83. ↑ Piękni i Młodzi: discopolowa rewelacja z „Must be the Music” [online], muzyka.onet.pl, 25 kwietnia 2014 [dostęp 2016-05-21] (pol.).
  84. ↑ „Must Be The Music”: Piękni i Młodzi górą zmiażdżyli konkurencję [online], muzyka.interia.pl [dostęp 2016-05-21].
  85. ↑ Łukasz Szewczyk: Disco polo w TV Silesia. media2.pl. [dostęp 17 lutego 2009].
  86. ↑ Anita Dąbek: TV Silesia z programem disco-polo. SATKurier.pl. [dostęp 2009-02-17].
  87. ↑ SATKurier.pl / Propozycje / Disco polo i polski dance w Kino Polska Muzyka [online], satkurier.pl [dostęp 2016-06-03].
  88. ↑ Disco polo w Radiu Wawa Rzeszów [online], press.pl [dostęp 2015-12-09].
  89. ↑ Radio MAXXX wyprzedziło Złote Przeboje. Radio Wawa zyskuje dzięki disco polo [online], wirtualnemedia.pl [dostęp 2016-03-15].
  90. ↑ DISCO POLO DLA WIELKIEJ ORKIESTRY. discoportal.info, 2014-01-10. [dostęp 2014-01-15].
  91. ↑ a b Maryla Rodowicz & Zenon Martyniuk – „Przez Twe oczy zielone” [online], tvp.pl [dostęp 2017-03-21] (pol.).
  92. ↑ a b Zenon Martyniuk – „Taką Cię wyśniłem” [online], tvp.pl [dostęp 2017-03-21] (pol.).
  93. ↑ a b TVP2 wygrała w sylwestra z Polsatem, hitem Zenon Martyniuk. Ponad dwa razy mniej widzów w TVN [online], wirtualnemedia.pl [dostęp 2017-03-21] (pol.).
  94. ↑ TVP i ZPR Media zorganizują galę „25 lat disco polo w Polsce”. Transmisja w Dwójce [online], wirtualnemedia.pl [dostęp 2017-03-21] (pol.).
  95. ↑ O disco polo. Agencja Muzyczna Feniks. [dostęp 2012-11-24].
  96. ↑ Kabaret OT.TO śpiewa disco polo. YouTube. [dostęp 15 września 2008].
  97. ↑ Co to jest disco polo?. W: Krzysztof Krawczyk,, Andrzej Kosmala: Życie jak wino. T. 1. Warszawa: QM Music, 2010. ISBN 978-83-931701-0-4.
  98. ↑ Wywiad z Krzysztofem Krawczykiem. interia.pl, 2009-01-19. [dostęp 19 stycznia 2009].
  99. ↑ a b Disco polo: Reanimacja trupa? [online], naTemat.pl, 24 lutego 2012 [dostęp 2016-11-14].
  100. ↑ Festiwal Muzyki Tanecznej w Ostródzie. Oficjalna strona Festiwalu Muzyki Tanecznej w Ostródzie. [dostęp 2013-01-21].
  101. ↑ Pożegnanie Lata w Iłowie 2013. http://imprezadiscopolo.pl,+2013-08-17.+[dostęp 2013-08-17].
  102. ↑ Disco Hit Festival. discofestival.pl. [dostęp 2013-01-21].
  103. ↑ DISCO MAZOVIA 2013 – RELACJA. gminasiedlce.pl, 2013-09-06. [dostęp .2013-11-05].
  104. ↑ II. POLO TV HIT FESTIVAL SZCZECINEK 2015. polotv.pl. [dostęp 2015-11-25].

Bibliografia

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Disco_polo&oldid=52937429”