Dmitrij Szczerbaczow

Dmitrij Szczerbaczow
Дмитрий Щербачёв
	generał piechoty
Pełne imię i nazwisko	Dmitrij Grigorjewicz Szczerbaczow
Data i miejsce urodzenia	18 lutego 1857 ; Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	18 stycznia 1932 ; Nicea
	Przebieg służby
Lata służby	1876–1920
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego; Armia Królestwa Rumunii; Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej; Biała Armia
Jednostki	3 konno-artyleryjska bateria, Lejb-Gwardyjski Pułk Jegrów, 2 Dywizja Piechoty Gwardii, 145 Nowoczerkaski Pułk Piechoty, Lejb-Gwardyjski Pawłowski Pułk, 1 Fińska Brygada Strzelców, 9 Korpus Armijny, 3 Armia, 11 Armia, 7 Armia, Front Rumuński
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa,; wojna domowa w Rosji
Późniejsza praca	emeryt
	Odznaczenia

Dmitrij Grigorjewicz Szczerbaczow ros. Дмитрий Григорьевич Щербачёв (ur. 6 lutego^?/18 lutego 1857, zm. 18 stycznia 1932 w Nicei) – rosyjski wojskowy, generał piechoty, generał adiutant Armii Imperium Rosyjskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodzenia szlacheckiego. Ukończył Gimnazjum Wojskowe im. Batchina w Orle i Michajłowską Akademię Artyleryjską w Petersburgu. Oficer od 1876. Ukończył w 1884 Mikołajewską Akademię Sztabu Generalnego. Po zakończeniu akademii służył w sztabie Petersburskiego Okręgu Wojskowego, dowodził kompanią, batalionem, służył w sztabie dywizji piechoty, od maja 1899 oficer ds. zadań specjalnych w sztabie Wojsk Gwardii Petersburskiego Okręgu Wojskowego. Od września 1898 szef sztabu 2 Dywizji Piechoty Gwardii, od czerwca 1901 dowódca 145 Nowoczerkaskiego Pułku Piechoty, potem Pawłowskiego Pułku Gwardii Cesarskiej. W czasie krwawej niedzieli 9 stycznia 1905 w Petersburgu bezpośrednio dowodził wojskami tłumiącymi demonstrację. Od 1906 w świcie cara, za stłumienie buntów w Kronsztadzie i buntów w 6 batalionie saperów. Od czerwca 1906 dowódca 1 Finlandzkiej Brygady Piechoty. Od 24 stycznia 1907 komendant Nikołajewskiej Akademii Sztabu Generalnego. W czasie jego kierowania akademią wprowadzono reformy nauczania uwzględniające doświadczenia wojny rosyjsko-japońskiej. Ściągnął do akademii na wykładowców młodych oficerów uczestników wojny 1904-05. 29 listopada 1908 mianowany generałem lejtnantem.

Od 14 grudnia 1912 dowódca 9 Korpusu Armijnego, z którym rozpoczął I wojnę światową. Na czele 9 Korpusu walczył w bitwie galicyjskiej i zajął Lwów. W okresie kwiecień – październik 1915 dowódca 11 Armii, październik 1915 – kwiecień 1917 dowódca 7 Armii we Froncie Południowo-Zachodnim.

Po rewolucji lutowej 1917, od kwietnia 1917 wyznaczony pomocnikiem króla Rumunii, w tym czasie naczelnego dowódcy Frontu Rumuńskiego ds. prowadzenia operacji bojowych i dowódcą wojsk rosyjskich walczących na tym Froncie. Zmienił na tym stanowisku gen. Władimira Sacharowa. W skład Frontu wchodziły 9, 4, 6 Armie Rosyjskie; 1 i 2 Armia Rumuńska oraz w rezerwie: I Korpus Rumuński i rosyjskie: III Korpus Kawalerii i XXIX Korpus Armijny. W grudniu 1917 roku zezwolił na formowanie polskich formacji wojskowych na terytorium Rumunii.

Od 10 stycznia 1918 oficjalnie pomocnik naczelnego dowódcy ds. rozformowania Frontu Rumuńskiego, próbował zatrzymać rozłam w wojskach. Rosyjskie wojska frontu podporządkował Dyrektoriatowi Ukrainy. Uczestniczył w formowaniu oddziałów ochotniczych we Froncie Rumuńskim. Próbował sformować 6 korpusów narodowych (2 polskie, 2 ukraińskie, rosyjski i muzułmański) do walki z Rosją Sowiecką. W lutym 1918 podpisał porozumienie pokojowe z Niemcami w Fokszanach na mocy którego doprowadził do ocalenia Armii Rumuńskiej. W marcu 1918 dał zgodę na wejście wojsk rumuńskich do Besarabii.

18 kwietnia złożył dymisję i wyjechał do swojego majątku, który otrzymał od króla Rumunii. W listopadzie 1918, po kapitulacji Niemiec przybył do Bukaresztu, gdzie rozpoczął rozmowy z przedstawicielem dowództwa francuskiego gen. dyw. Anri Bertlo. Na jednym ze spotkań został mu wręczony Krzyż Wielki Legii Honorowej. W czasie rozmów uzyskał zapewnienie przedstawiciela Francji o udzieleniu pomocy rosyjskiej białej armii. 30 grudnia 1918 przybył do Jekatierinodaru, gdzie został mianowany przedstawicielem wojskowym armii rosyjskiej przy Zjednoczonym Naczelnym Dowództwie wojsk interwencyjnych.

Na początku stycznia 1919 przez Serbię i Włochy dotarł do Paryża. Utworzył przedstawicielstwo zaopatrujące białą armię w Rosji, próbował formować oddziały ochotnicze w Czechach i Serbii z żołnierzy będących w niewoli, w celu wzmocnienia Armii Ochotniczej. W lutym 1919 admirał Aleksandr Kołczak zatwierdził go na tym stanowisku. W maju 1920 w związku z różnicą poglądów z gen. P. Wranglem dotyczących wspólnych działań wojennych z Polską przeciw Rosji Sowieckiej został zamieniony na tym stanowisku przez gen. J. Millera.

Wyjechał w 1920 do Nicei, gdzie żył za emeryturę przyznaną mu przez króla rumuńskiego. Po zakończeniu wojny domowej w Rosji aktywności antybolszewickiej nie przejawiał.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Order Świętego Aleksandra Newskiego
Order Orła Białego (Rosja)
Order Świętego Jerzego III klasy
Order Świętego Jerzego IV klasy
Order Świętego Włodzimierza II klasy
Order Świętego Włodzimierza III klasy
Order Świętego Włodzimierza IV klasy
Order Świętej Anny I klasy
Order Świętej Anny II klasy
Order Świętej Anny III klasy
Order Świętego Stanisława I klasy
Order Świętego Stanisława II klasy
Order Świętego Stanisława III klasy
Krzyż Wielki Legii Honorowej (Francja)
Krzyż Komandorski Legii Honorowej (Francja)
Krzyż Oficerski Legii Honorowej (Francja)
Order Korony Rumunii III klasy
Order Świętych Maurycego i Łazarza IV klasy (Włochy)
Order Świętego Sawy I klasy (Serbia)
Order Michała Walecznego II klasy (Rumunia)
Order Michała Walecznego III klasy
Order Daniły I I klasy (Czarnogóra)
Order Podwójnego Smoka (Chiny)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

A. K. Zalesskij, Prawitieli i wojennaczalniki. Wyd. WECZE Moskwa 2000.
Bolszaja Sowietskaja Encykłopedia t. 29, Moskwa 1978
Informacje na grwar.ru (ros.)