Dobre (województwo lubelskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dobre
wieś
Ilustracja
Widok na wieś ze Skarpy Dobrskiej
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

opolski

Gmina

Wilków

Liczba ludności (2021)

345[2][3]

Strefa numeracyjna

81

Kod pocztowy

24-313[4]

Tablice rejestracyjne

LOP

SIMC

0393360[5]

Położenie na mapie gminy Wilków
Mapa konturowa gminy Wilków, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Dobre”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Dobre”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dobre”
Położenie na mapie powiatu opolskiego
Mapa konturowa powiatu opolskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Dobre”
Ziemia51°16′18″N 21°54′01″E/51,271667 21,900278[1]

Dobrewieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie opolskim, w gminie Wilków[5][6].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa lubelskiego.

Wieś stanowi sołectwo w gminie Wilków[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 373 mieszkańców[8].

Na północ od wsi znajduje się Rezerwat przyrody Skarpa Dobrska.

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Dobre[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0393376 Małe Dobre część wsi

Historia[edytuj | edytuj kod]

Dobre w wieku XIX wieś i folwark w powiecie nowoaleksandryjskim (puławskim), gminie Rogów, parafii Wilków.

Według spisu z roku 1827 było tu 46 domów i 342 mieszkańców.

Charakterystyka dóbr

Dobra Dobre składają się z folwarków Dobre, Dąbrówka i Podgórz, a także wsi: Podgórz, Kosiarów, Menćmierz, Żmijowiska i Dobre oddalone od Lublina wiorst 42, od Nowej Aleksandryi (Puław) wiorst 21, od Kazimierza wiorst 7, od Końskowoli wiorst 24. Rzeka Wisła stanowi granicę zachodnią wsi. Rozległość dóbr wynosi mórg 1,160 w tym: folwark Dobre grunta orne i ogrody mórg 164, łąk mórg 44, pastwisk mórg l, nieużytki i place mórg 9, razem mórg 219. Płodozmian zaprowadzony 8-polowy, budynków drewnianych 5. Folwark Dąbrówka grunta orne i ogrody mórg 324, pastwisk mórg 15, lasu mórg 23, nieużytki i place mórg 11, razem mórg 373. Płodozmian zaprowadzony 10. polowy, Budynków murowanych 2, z drewna 7, folwark Podgórz posiadał grunta orne i ogrody mórg 454, pastwisk mórg 8, lasu mórg 6, nieużytki i place mórg 100, razem mórg 568. Płodozmian 8, 10, i 12. polowy. Budynków murowanych 4, z drewna 7.

W dobrach ekspolatowano pokłady marglu i kamienia wapiennego, był także wiatrak. Wieś Podgórz osad 26, gruntu mórg 279; wieś Kosiarow osad 14, gruntu mórg 107; wieś Menćmierz osad 11, gruntu mórg 44; wieś Żmijowiska osad 25, gruntu mórg 395; wieś Dobre osad 71, gruntu mórg 790[9].

Powinności ekonomiczne w wieku XV

Dziesięciny pobierane we wsi należały do klasztoru świętokrzyskiego, następnie do biskupa krakowskiego i plebana Wilkowa.

  • 1442 sąd polubowny postanawia, że dziesięcina ze wsi Dobre, jako założonej na surowym korzeniu, winien pobierać biskup krakowski, a nie opat świętokrzyski[10].
  • 1470-80 W swojej kronice Długosz opisuje, że z łanów kmiecych wsi Dobre Małe i Duże dziesięcina snopowa i konopna dowożono opactwu świętokrzyskiemu do 1442 r., gdy wyrokiem sądu polubownego przyznano je w całości biskupowi krakowskiemu (Długosz L.B. II 555; III 250-1);
  • 1529 z pewnych ról we wsiach Dobre, Stok i Zaszczytów dziesięcinę snopową o wartości 6,5 grzywien pobiera biskup krakowski, z folwarku dziesięcina snopowa wartości 3 fertonów należy do plebana Wilkowa[11].
 Osobny artykuł: Kalendarium Dobrego.

Archeologia[edytuj | edytuj kod]

W latach 1973–1981 we wsi odkryto podczas badań archeologicznych cmentarzysko i osadę wielokulturową, w tym wczesnośredniowieczną z VII -X wieku(IA. Badania 1980, Warszawa 1981,104)[12]. Potwierdzeniem są materiały z VI-XIII wieku stwierdzone w trakcie badań Archeologiczna Zdjęcie Polski[13][14].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 24696
  2. Wieś Dobre w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-05-14] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-05-14].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 227 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2017-02-19].
  6. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  7. Jednostki pomocnicze gminy Wilków. Urząd Gminy Wilków. [dostęp 2016-08-25].
  8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  9. Dobre 1(3), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 69.
  10. ZDK ↓, s. II 434.
  11. LR ↓, s. 33,441.
  12. M. Sielewicz, IA. Badania 1973, W. 1974,294.
  13. Hoczyk-Siwkowa 1999 ↓, s. 118.
  14. Rozwałka 1998 ↓, s. 154, 160, 212.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • ZDK. Zbiór dokumentów katedry i diecezji krakowskiej. „Archiwa Państwowe”. Lublin 1965-1973.. 
  • LR. Księga dochodów beneficjów diecezji krakowskiej z roku 1529 (tzw. Liber retaxationum), wyd. Z. Leszczyńska-Skrętowa, 1968. „Liber retaxationum”. 
  • Stanisława Hoczyk-Siwkowa, Małopolska północno-wschodnia w VI-X wieku. Struktury osadnicze, „Lubelskie Materiały Archeologiczne”, 12, Lublin 1999.
  • Andrzej Rozwałka, Sieć osadnicza w archidiakonacie lubelskim w średniowieczu. Studium archeologiczno-historyczne, Lublin: Wydział Humanistyczny UMCS, 1998 (Rozprawy habilitacyjne; 98), ISBN 83-227-1478-5.