Dom Historii Europejskiej

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dom Historii Europejskiej
Oddział Historia
Ilustracja
budynek Eastman
Państwo

 Belgia

Miejscowość

Bruksela

Adres

Park Leopold

Powierzchnia ekspozycji

8000 m² m²

Położenie na mapie Brukseli
Mapa konturowa Brukseli, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom Historii Europejskiej”
Położenie na mapie Belgii
Mapa konturowa Belgii, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Dom Historii Europejskiej”
Ziemia50°50′23,82″N 4°22′42,89″E/50,839950 4,378580
Strona internetowa

Dom Historii Europejskiej – muzeum w Brukseli, powstałe z inicjatywy Parlamentu Europejskiego[1] i otwarte 6 maja 2017 r[2]. Celem powstania Domu Historii Europejskiej jako instytucji kulturalnej i muzeum jest wykorzystanie wszystkich dostępnych narzędzi służących promowaniu lepszego zrozumienia historii Europy i integracji europejskiej przez ekspozycję stałą oraz ekspozycje czasowe i objazdowe, kolekcję obiektów i dokumentów, programy edukacyjne, imprezy kulturalne i publikacje, jak również szeroki zasób treści dostępnych online. Dom Historii Europejskiej znajduje się w pobliżu Parku Leopolda, w sąsiedztwie instytucji europejskich.

Historia projektu[edytuj | edytuj kod]

Pomysł utworzenia Domu Historii Europejskiej przedstawił przewodniczący Parlamentu Europejskiego Hans-Gert Pöttering[3] w swoim przemówieniu programowym 13 lutego 2007 r. Jednym z głównych celów tego projektu "jest pogłębianie wiedzy Europejczyków wszystkich pokoleń na temat ich własnej historii i przyczynianie się w ten sposób do lepszego zrozumienia rozwoju Europy obecnie oraz w przyszłości. ". W październiku 2008 r. komisja ekspertów na czele z przewodniczącym Domu Historii Republiki Federacji Niemiec prof. Hansem Walterem Hütterem[4] złożyła sprawozdanie zatytułowane: Założenia koncepcyjne Domu Historii Europejskiej, w którym nakreślono ogólną koncepcję i treść projektu oraz jego strukturę instytucjonalną.

W czerwcu 2009 r. Prezydium Parlamentu[5] podjęło decyzję o przeznaczeniu budynku dawnej kliniki dentystycznej im. George'a Eastmana na potrzeby przyszłego muzeum a w lipcu ogłosiło międzynarodowy konkurs na projekt architektoniczny Domu Historii Europejskiej[6]. 31 marca 2011 r. zwycięskiej grupie Chaix & Morel et Associés (FR)[7], JSWD Architekten (DE)[8] oraz TPF (BE)[9] powierzono zadanie przeprowadzenia renowacji i rozbudowy budynku. W celu przygotowania ekspozycji i struktury przyszłej instytucji Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji[10] Parlamentu Europejskiego powołała interdyscyplinarny zespół specjalistów pod kierunkiem historyka i kurator Taja Vovk van Gaal, wspierany przez radę naukową skupiającą wykwalifikowanych specjalistów pod przewodnictwem prof. Włodzimierza Borodzieja.

Treść Domu Historii Europejskiej[edytuj | edytuj kod]

Dom Historii Europejskiej ma być dla zwiedzających okazją do zapoznania się z przemianami i wydarzeniami historycznymi oraz do krytycznego spojrzenia na znaczenie tych przemian w dzisiejszym świecie. Ma to być centrum wystawowe, dokumentacyjne i informacyjne, które w szerszym kontekście historycznym i krytycznym ukaże zarówno przemiany, jak i wydarzenia, łącząc i zestawiając ze sobą pełne kontrastów doświadczenia Europejczyków na tle historii.

Ekspozycja stała skupia się na historii Europy XX wieku oraz historii integracji europejskiej przy jednoczesnym uwzględnieniu najważniejszych zjawisk i procesów historycznych wcześniejszych epok. Jej celem nie jest ukazanie sumy historii narodowych, ale spojrzenie na istotne dla całego kontynentu zjawiska historyczne z ponadnarodowej, europejskiej perspektywy.

Wyjątkowość Centrum polega na próbie ponadnarodowego spojrzenia na historię kontynentu, z uwzględnieniem jej różnorodności oraz mnogości jej interpretacji i sposobów postrzegania. Centrum ma umożliwić obywatelom zrozumienie najnowszej historii Europy na tle wcześniejszych stuleci, które kształtowały jej idee i wartości. W ten sposób Dom Historii Europejskiej chce stworzyć przestrzeń do debaty na temat Europy i Unii Europejskiej.

Główny element Domu Historii Europejskiej stanowi ekspozycja stała, zajmująca powierzchnię ok. 4 000 m².

Zgodnie z polityką Parlamentu Europejskiego dotyczącą dostępności dom ma być miejscem przyjaznym dla zwiedzających, przystosowanym do wymogów osób na wózkach inwalidzkich i dostępnym dla wszystkich. Główna oferta muzeum ma być dostępna w co najmniej 24 językach urzędowych Unii Europejskiej. Wielojęzyczność jest rozumiana jako wyraz kulturowej różnorodności Europy. Założeniem Domu Historii Europejskiej jest, aby zwiedzający postrzegali wielojęzyczność ekspozycji oraz innych jego ofert jako jeden z głównych atutów instytucji.

Lokalizacja[edytuj | edytuj kod]

Budynek Eastman, pierwotnie zaprojektowany na potrzeby kliniki dentystycznej, został nazwany na cześć George'a Eastmana, amerykańskiego filantropa i wynalazcy aparatu fotograficznego Kodak. Jego hojna pomoc finansowa pozwoliła na utworzenie punktów dentystycznych w Nowym Jorku, Londynie, Rzymie, Paryżu, Brukseli i Sztokholmie w celu zapewnienia darmowej opieki dentystycznej dzieciom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej.

W 1933 r. Fundacja Eastmana zwróciła się do szwajcarskiego architekta Michela Polaka znanego z tworzenia w stylu art déco, a w szczególności słynącego z projektu Résidence Palace w Brukseli, z prośbą o zaprojektowanie nowego budynku. Zainaugurowany w 1935 r. budynek jest interesujący zarówno pod względem inżynierii, jak i elementów art déco. W dawnej poczekalni dziecięcej zachowało się kilka malowideł autorstwa Camille Barthélémy przedstawiających ilustracje do bajek La Fontaine'a.

Park Leopolda wraz z obiektami zabytkowymi, takimi jak Instytut Pasteura czy Biblioteka Solvay, został objęty ochroną w 1976 r. Sam budynek Eastman nie jest objęty ochroną. Klinika dentystyczna została zamknięta w 1980 r., zanim jeszcze przeznaczono ją na biura dla instytucji europejskich.

Szacunkowe koszty i środki finansowe[edytuj | edytuj kod]

Faza rozwoju 20112015: 31 milionów euro[11] na renowację i rozbudowę budynku, 21,4 miliona euro na wystawę stałą i pierwsze wystawy czasowe (15,4 miliona euro na wyposażenie sal wystawowych i innych pomieszczeń, 6 milionów euro na wielojęzyczność) i 3,75 miliona euro na stworzenie kolekcji.

Koszty realizacji projektu pokryje Parlament Europejski, ale koszty eksploatacji może współfinansować Komisja Europejska, której przewodniczący wyraził już gotowość do udzielenia wsparcia.

Debata i polemika[edytuj | edytuj kod]

Już od początkowej koncepcji trwają debaty na temat Domu Historii Europejskiej[12], zwłaszcza w Wielkiej Brytanii. Próba ustalenia jednej wspólnej wersji wydarzeń historii 27 zróżnicowanych państw członkowskich została skrytykowana przez brytyjski ośrodek analityczny Civitas, według którego: „Dom Historii Europejskiej nie może osiągnąć niczego prócz nieszczerego paradoksu, próbując przedstawić historię wszystkich 27 państw, a w rzeczywistości nie odnosząc się do historii w ogóle." Istnieje wiele niezgodności co do interpretacji podstawowych faktów historycznych na przykład związanych z drugą wojną światową czy rolą Stanów Zjednoczonych w powojennej Europie. To właśnie stało się powodem, dla którego niektórzy posłowie do Parlamentu Europejskiego, w tym polski poseł Adam Bielan[13], skrytykowali ten projekt.

Krytyce poddana zostały nie tylko treści historyczne muzeum, ale przede wszystkim koszty jego utworzenia. Zarzuty dotyczyły przede wszystkim kosztów projektu: koszty te miały "wzrosnąć ponad dwukrotnie”.[10] Krytykowano wydawanie pieniędzy w czasach recesji. Posłanka do PE z partii nacjonalistycznej Wielkiej Brytanii (UKIP) Marta Andreasen powiedziała: „Jest to wbrew wierze i logice, że w epoce cięć budżetowych posłowie do Parlamentu dysponują ogromną sumą pieniędzy, która pozwoli na sfinansowanie tak rażąco narcystycznego projektu."[14]

Realizacja projektu i zarządzanie nim[edytuj | edytuj kod]

Nad procesem tworzenia Domu Historii Europejskiej jako instytucji, projektu powstałego z inicjatywy Parlamentu Europejskiego, czuwa kilka zespołów: Rada Nadzorcza pod przewodnictwem byłego przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Hansa-Gerta Pötteringa jest wieloosobowym organem składającym się z polityków wysokiego szczebla, łączącym kilka instytucji europejskich i władze w Brukseli. Reprezentują oni główne frakcje polityczne i organy Parlamentu. Rada nadzoruje ogólne zarządzanie projektem.

W skład Rady wchodzą — Włodzimierz Borodziej, Étienne Davignon, Hans-Walter Hütter, Miguel Angel Martínez, Gérard Onesta, Doris Gisela Pack, Chrysoula Paliadeli[15], Charles Picqué, Alain Lamassoure, Wojciech Roszkowski, Peter Sutherland, Androulla Vassiliou[16], Diana Wallis i Francis Wurtz.

Komitet Naukowy pod przewodnictwem historyka Włodzimierza Borodzieja, składający się z historyków i pracowników renomowanych na całym świecie muzeów, sprawuje nadzór i doradza w kwestiach dotyczących historii i muzealnictwa.

W skład Komitetu wchodzą: Norman Davies, Hans-Walter Hütter, Matti Klinge, Miguel Angel Martínez, Anita Meinarte, Hélène Miard-Delacroix, Mary Michailidou, Hans-Gert Pöttering, Oliver Rathkolb, Antonio Reis, Maria Schmidt, Jean-Pierre Verdier i Henk Wesseling.

Zespół naukowy pod przewodnictwem historyka i kurator Taji Vovk van Gaal odpowiedzialny jest za opracowanie ekspozycji oraz strukturę przyszłego muzeum.

Od października 2012 r. zespół wspiera w realizacji tych prac projektant Arnaud Dechelle[17].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Powstanie Dom Historii Europejskiej - Unia Europejska - rp.pl [online], www.rp.pl [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2014-12-31] (pol.).
  2. European Parliament opens the House of European History on 6 May 2017 | News | European Parliament [online], www.europarl.europa.eu [dostęp 2017-11-15] (ang.).
  3. Hans-Gert Poettering: Uczmy się od siebie wzajemnie historii Europy | dzieje.pl - Historia Polski [online], dzieje.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  4. Stiftung Haus der Geschichte der Bundesrepublik Deutschland: Pressemitteilung: Hans Walter Hütter neuer Präsident der Stiftung
    Haus der Geschichte der Bundesrepublik Deuts...
    . [dostęp 2012-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-29)].
  5. Prezydium: Kto jest kim?
  6. Konkurs dla architektów na projekt Domu Historii Europejskiej
  7. chaix et morel [online], chaixetmorel.com [dostęp 2024-04-23] (fr.).
  8. JSWD Architekten - Aktuell [online], www.jswd-architekten.de [dostęp 2017-11-22] (niem.).
  9. Architecture – TPF S.A. [dostęp 2012-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-28)].
  10. Sekretariat Generalny
  11. EU-Museum: Stolz und Scham - Europäische Union - FAZ [online], www.faz.net [dostęp 2017-11-22] (niem.).
  12. Dom Historii Europejskiej ma już budżet i ma ruszyć w 2014 roku | dzieje.pl - Historia Polski [online], dzieje.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  13. 'Dom Historii Europejskiej' powstanie, ale z polskimi poprawkami [online], wiadomosci.gazeta.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  14. Brussels House Of European History museum: Row brewing over escalating costs | Daily Mail Online [online], www.dailymail.co.uk [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  15. Chrysoula PALIADELI | Przegląd wszystkich kadencji | Posłowie do PE | Parlament Europejski [online], www.europarl.europa.eu [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  16. Androulla Vassiliou [online], ec.europa.eu [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  17. studiodiem. [dostęp 2012-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-12)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]