Dujkerczyk

Dujkerczyk
	Philantomba
	Blyth, 1840
	; Przedstawiciel rodzaju – dujkerczyk modry (Philantomba monticola)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Rząd	parzystokopytne
Podrząd	przeżuwacze
Infrarząd	Pecora
Rodzina	wołowate
Podrodzina	antylopy
Plemię	dujkery
Rodzaj	dujkerczyk
	Typ nomenklatoryczny
	Antilope philantomba C.H. Smith, 1827 (= Antilope maxwellii C.H. Smith, 1827)
Synonimy
	Guevei J.E. Gray, 1852;
	Guevei J.E. Gray, 1852;
Gatunki
	3 gatunki – zobacz opis w tekście
	3 gatunki – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Dujkerczyk^[3] (Philantomba) – rodzaj ssaków z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce^[4]^[5]^[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 50–75 cm, długość ogona 6–16 cm, długość ucha 4,3–5,3 cm, wysokość w kłębie 30–42 cm; długość rogów 2,2–6,25 cm; masa ciała 3,9–12,6 kg^[5]. Wzór zębowy: I ${\tfrac {0}{3}}$ C ${\tfrac {0}{1}}$ P ${\tfrac {3}{3}}$ M ${\tfrac {3}{3}}$ (x2) = 32^[5].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1840 roku brytyjski zoolog Edward Blyth w rozdziale dotyczącym ssaków, ptaków i gadów w kontynuacji publikacji Cuviera traktującej o królestwie zwierząt^[1]. Na gatunek typowy Blyth wyznaczył (oznaczenie monotypowe) dujkerczyka karłowatego (P. maxwellii).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Philantomba: etymologia niejasna, Blyth nie wyjaśnił znaczenia nazwy rodzajowej, być może jest to zniekształcenie liberyjskiej nazwy „Fulintongue” dla dujkerczyka karłowatego^[7].
Guevei: rodzima, senegalska nazwa dla dujkerów^[8]. Gatunek typowy: Gray wymienił kilka gatunków – Capra pygmea J.E. Linnaeus, 1758, Cephalophus punctulatus J.E. Gray, 1846 (= Antilope silvicultrix Afzelius, 1815), Antilope maxwellii C.H. Smith, 1827, Cephalophus whitfieldii J.E. Gray, 1850 (= Antilope maxwellii C.H. Smith, 1827) i Cephalophus melanorheus^[a] J.E. Gray, 1846 – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Antilope maxwellii C.H. Smith, 1827.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Gatunki należące do tego rodzaju są blisko spokrewnione z rodzajem dujker (Cephalophus), z którego zostały wyodrębnione. Z tego powodu przez dłuższy czas dwa wcześniej znane gatunki – dujkerczyk karłowaty i dujkerczyk modry – były przez część naukowców wymieniane pod nazwą rodzajową Cephalophus. W zależności od ujęcia systematycznego do rodzaju zalicza się 2 (P. maxwellii i P. monticola)^[6], 3 (P. maxwellii, P. monticola i P. walteri)^[9]^[10] lub 12 (P. aequatorialis, P. anchietae, P. bicolor, P. congica, P. defriesi, P. hecki, P. lugens, P. maxwellii, P. melanorheus, P. monticola, P. simpsoni i P. walteri)^[4]^[5] gatunków; tutaj klasyfikacja za Mammals Diversity Database i All the Mammals of the World (2023)^[9]^[10]^[3]:

Philantomba maxwellii (C.H. Smith, 1827) – dujkerczyk karłowaty
Philantomba walteri Colyn, Hulselmans, Sonet, Oudé, Winter, Natta, Nagy & E.K. Verheyen, 2010 – dujkerczyk skryty
Philantomba monticola (Thunberg, 1789) – dujkerczyk modry

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Podgatunek P. monticola.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b E. Blyth: Mammalia, birds and reptiles. W: G. Cuvier: Cuvier’s Animal kingdom: arranged according to its organization, forming the basis for a natural history of animals, and an introduction to comparative anatomy: illustrated by three hundred engravings on wood. London: W.S. Orr and Co, 1840, s. 140. (ang.).
↑ J.E. Gray: Catalogue of the specimens of Mammalia in the collection of the British Museum. Cz. 3. London: The Trustees, 1852, s. 86. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 370. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d C. Groves, D. Leslie, B. Huffman, R. Valdez, K. Habibi, P. Weinberg, J. Burton, P. Jarman & W. Robichaud: Family Bovidae (Hollow-horned Ruminants). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 444–779. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).
↑ ^a ^b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Philantomba. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-02]. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 531.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 302.
↑ ^a ^b N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-05]. (ang.).
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 625–626. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[9] Podgatunek P. monticola.

[Blyth-1] E. Blyth: Mammalia, birds and reptiles. W: G. Cuvier: Cuvier’s Animal kingdom: arranged according to its organization, forming the basis for a natural history of animals, and an introduction to comparative anatomy: illustrated by three hundred engravings on wood. London: W.S. Orr and Co, 1840, s. 140. (ang.).

[Gray-2] J.E. Gray: Catalogue of the specimens of Mammalia in the collection of the British Museum. Cz. 3. London: The Trustees, 1852, s. 86. (ang.).

[Cichocki&inni-3] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-4] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 370. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Groves&inni-5] C. Groves, D. Leslie, B. Huffman, R. Valdez, K. Habibi, P. Weinberg, J. Burton, P. Jarman & W. Robichaud: Family Bovidae (Hollow-horned Ruminants). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 444–779. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).

[Wilson&Reeder-6] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Philantomba. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-02]. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655687_531]-7] Palmer 1904 ↓, s. 531.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655458_302]-8] Palmer 1904 ↓, s. 302.

[mdd-10] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-05]. (ang.).

[amw-11] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 625–626. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[a]

[9]

[10]