Dziadowska Przełęcz
 Dziadowska Przełęcz po lewej stronie zdjęcia – podpisana Skrajna Dziadowska Przełęcz | |
| Państwo | |
|---|---|
| Wysokość |
ok. 1905 m n.p.m. |
| Pasmo | |
| Sąsiednie szczyty | |
| Data zdobycia |
17 sierpnia 1902 r. |
| Pierwsze wejście |
A. Englisch, K. Englisch, J. Hunsdorfer |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°10′43,1″N 20°12′17,6″E/49,178639 20,204889
| |
Dziadowska Przełęcz (słow. Sedlo nad Ohniskom, ok. 1905 m) – wybitna przełęcz znajdująca się w Zimnowodzkiej Grani w słowackiej części Tatr Wysokich. Jest położona w południowo-wschodniej grani Małego Kościoła w masywie Kościołów. Siodło oddziela Dziadowskiego Kopiniaka na północnym zachodzie od Dziadowskiej Skały na południowym wschodzie[1].
Przełęcz składa się z trzech wcięć w grani, między którymi wznoszą się Dziadowskie Kopki. Są to kolejno od północnego zachodu[1][2]:
- Zadnia Dziadowska Przełęcz (Zadné kostolníkovo sedlo) – położona najwyżej, tuż pod Dziadowskim Kopiniakiem,
- Zadnia Dziadowska Kopka (Zadná kostolníkova kôpka) – wyższa, o kształcie grzyba,
- Pośrednia Dziadowska Przełęcz (Prostredné kostolníkovo sedlo),
- Skrajna Dziadowska Kopka (Predná kostolníkova kôpka) – niższa,
- Skrajna Dziadowska Przełęcz (Predná kostolníkova sedlo).
Pośrednia i Skrajna Dziadowska Przełęcz znajdują się na podobnej wysokości. Na przełęcz nie prowadzą żadne znakowane szlaki turystyczne, dla taterników najdogodniej dostępna jest od strony Doliny Małej Zimnej Wody. Może z tej strony służyć jako dobry dostęp do Małego Kościoła i alternatywa dla Rywocińskiej Przełęczy. Dotarcie na przełęcz od strony Doliny Staroleśnej jest natomiast stosunkowo trudne. Przejścia pomiędzy poszczególnymi siodłami przełęczami po stronie Doliny Małej Zimnej Wody są łatwe[1].
Pierwsze wejścia:
- letnie – Antonina Englischowa, Karol Englisch i przewodnik Johann Hunsdorfer senior, 17 sierpnia 1902 r., przy przejściu granią,
- zimowe – Gyula Hefty i Gyula Komarnicki, 8 grudnia 1911 r., przy przejściu granią[1].
Polska nazwa Dziadowskiej Przełęczy i innych sąsiednich obiektów jest wynikiem nieporozumienia przy tłumaczeniu – słowackie słowo kostolník, występujące w nazwach większości z tych obiektów (w tym Dziadowskich Kopek i poszczególnych wcięć Dziadowskiej Przełęczy[2]), oznacza osobę opiekującą się kościołem i nie ma wydźwięku pejoratywnego. Słowacka nazwa Dziadowskiej Przełęczy pochodzi od starej słowackiej nazwy pobliskiej Łomnickiej Koleby (Ohnisko)[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XVII. Spąga – Rywociny. Warszawa: Sport i Turystyka, 1973, s. 152–154.
- ↑ a b Endre Futó: Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2013-07-19].
- ↑ Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 400–401. ISBN 83-01-13184-5.