Dzierzgunka
53°34′27″N 20°29′45″E/53,574167 20,495833| osada | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności |
0 |
| SIMC |
1046375 |
Położenie na mapie gminy Purda  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego  | |
| 53°34′27″N 20°29′45″E/53,574167 20,495833[1]
| |
Dzierzgunka (Dzierzguny, niem. Dziergunken, 1938–1945 Kiebitzbruch) – nieistniejąca już miejscowość, ale figurująca w spisie miejscowości w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda[2]. Osada znajdowała się na terytorium historycznej Warmii.
Dawna osada (początkowo młyn, a później również około 2 kilometry na północ powstała osada leśna - siedziba Leśnictwa), położona nad Jeziorem Łańskim, ok. 3 km na zachód od wsi Nowa Kaletka, przy ujściu do jeziora rzeki Dzieżgunki (Dzierzgunki). W dawnych dokumentach osada zapisywana była pod nazwami: Dziergunk (1755), Dzierdzunka (1772), Dziergunka (1785), Dziersgunken (1790), Dziergunken (1820), Dzyrzgunken (1868), Dzyrgunka (1875), Dziergunka (1879), Dzierzgunka (1881), Dzierzguny (1964), Dzierzgunka (1968). 16 lipca 1938 urzędową nazwę Dziergunken zamieniono na Kiebitzbruch[3]. Miejscowość podstawowa, ale należy do Nowej kaletki[4].
Jak wynika z protokołu wizytacyjnego, Dzierzguny w 1779 należały do parafii katolickiej w Butrynach. W 1858 w osadzie, określanej jako młyn, mówiło się w języku polskim i było dwoje dzieci w wieku do 6 lat oraz 5 osób w wieku powyżej 14 lat. Dzieci katolickie korzystały z nauki udzielanej przez nauczyciela Bartkowskiego z Butryn. W 1874 w Dzierzgunach było 11 osób, w tym 6 katolików. W 1880 w osadzie mieszkało 20 osób, w tym 8 katolików. W 1902 w osadzie mieszkało 13 osób, w tym dwóch katolików. W 1903 utworzono parafię katolicka w Orzechowie, do której nieoficjalnie włączono osadę Dziergunka (Dzierzguny).
Z dawnej osady została nazwa Leśnictwa Dzierzguny, z siedzibą w Kurkach.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 28826
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Kiebitzbruch
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Anna Pospiszyl, Toponimia południowej Warmii. Nazwy miejscowe. Pojezierze, Olsztyn, 1987, ISBN 83-7002-289-8
- Jak kapitał ludzki ożywia miejsca zapomniane i przywraca do wspólnej pamięci
- Izabela Lewandowska (red.), Trwanie Warmii. 600 lat Butryn. Purda-Olsztyn 2012, ISBN 978-83-931640-1-1, ISBN 978-83-87031-32-9
- "Gazeta Olsztyńska" rok 52, nr 141 z 23 czerwca 1938
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Dzierzgunka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 285.
- Przewodnik po Przykopie i okolicach VI. Osobisty przewodnik po enklawie w środku Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej.